De binnenkern is vast (maar het heetst). De buitenkern is vloeibaar `(afb: WikiMedia Commons)
In de laatste twintig jaar lijkt de aardkern van vorm te veranderen, stellen onderzoekers rond John Vidale van de universiteit van Zuid-Californië. Dat heeft, onder meer, effect op de draaisnelheid van de aarde (en dus de lengte van de dag, zij het dat om duizendsten van seconden gaat) en het magneetveld rond de aarde. Grappig is dat we van de aardkern eigenlijk nog maar weinig weten.
Sinds de jaren ’90 is het bekend dat de aardkern uit twee aparte lagen bestaat. De binnenkern (het heetst maar door de hoge druk toch vast, de buitenkern is vloeibaar) verandert zijn rotatiesnelheid of vorm in jaren tot decennia, zo is ooit vastgesteld na de ontdekking van tijdelijke variabiliteit in seismische golven van herhalende aardbevingen die door de binnenste kern raasden. Recent onderzoek bevestigt dat de binnenste kern sneller en vervolgens langzamer draait dan de rest van de aarde in de afgelopen decennia.
Vidale c.s. analyseerden seismische golven van de binnenste kern die werden geregistreerd door de seismische meetsystemen Eielson (ILAR) en Yellowknife (YKA) in de VS en Canada van 121 herhalende aardbevingsparen tussen 1991 en 2023 op de Zuidelijke Sandwicheilanden (Hawaï).
Nu hebben ze die reeks herhalende aardbevingen uitgebreid en vergeleken met paren op momenten dat de binnenste kern opnieuw dezelfde positie innam. Dat geeft niet-rotatieveranderingen weer bij YKA maar niet bij ILAR tussen 2004 en 2008.
De onderzoekers denken dat deze veranderingen hun oorsprong vinden in de ondiepe binnenkern en dus de binnenste YKA-stralenpaden meer beïnvloeden dan de dieperliggende stralenpaden naar ILAR. De veranderingen nabij de binnenkerngrens zijn hoogstwaarschijnlijk het gevolg van viskeuze vervorming die wordt aangestuurd door koppeling tussen grenstopografie en manteldichtheidsafwijkingen op de binnenkern door de buitenkernbeweging, stellen Vidale en de zijnen. Die kortetermijnveranderingen veranderen waarschijnlijk de rand van de binnenkern van de aarde. “Het meest waarschijnlijke scenario is dat de buitenkern aan de binnenkern trekt en deze daardoor een beetje beweegt”, vertelde Vidale aan de New York Times.
Bron: der Spiegel