Microkunststofdeeltjes in bodem doen planten meer kwaad dan goed (afb: Laura Zantis et al./Science of the total environment)

Microkunststofdeeltjes komen niet alleen in de oceaan en onze hersens voor, maar ook vrijwel overal in de bodem. Welke gevolgen heeft dat voor de plantengroei? Het lijkt dat in lage doseringen die deeltjes de groei van bepaalde planten bevorderen. Dat is wat geleerden bodemmicrobioom noemen. een effect dat ook vaak gebruikt wordt in vaccins. Boven een bepaalde hoeveelheid (concentratie) krijgen de negatieve effecten de overhand.
Die polymere microdeeltjes in de bodem kunnen directe en indirecte, negatieve effecten hebben, doordat ze het bodemmicrobioom veranderen (de micro-organismen die de bodem bevolken). Net als bij (zoog)dieren waar microdeeltjes aderen kunnen blokkeren, kunnen die bij planten de poriën in plantenwortels of het eigen vatenstelsel verstoppen, maar ook zuurstofstress veroorzaken.
Nederlandse en Finse onderzoekersters publiceerden het vorig jaar een artikel over de effecten van microkunststofdeeltjes in de bodem op planten(groei). Ze vergeleken de toxiciteit van twee soorten micropolymeerdeeltjes: polyetheen en biologisch afbreekbaar polybuteenadipaattereftalaat (PBAT) gebaseerd op zetmeel. Ze testten de invloed daarvan op vier voedselgewassen: gerst, tarwe, wortelen en sla. Geen van beide microdeeltjes had invloed op het kiemen van deze vier planten. Als ze groeiden op vloeibare media werd de wortellengte van sla- en tarwezaailingen korter.

Voortdurende blootstelling aan microdeeltjes in potplanten verminderde de biomassa van gerst- en slascheuten. Bij sla zorgden die paradoxaal genoeg ook voor een toename van het aantal bladeren en het chlorofylgehalte, wat vrij uitzonderlijk schijnt te zijn. Onder de streep, concluderen de onderzoekersters dat microkunststofdeeltjes de planten meer kwaad dan goed doen.

Lange-duureffect

Wat het effect op de lange duur is, is nog duister. Ook wat er met die microdeeltjes gebeurt als ze eenmaal in de voedselketen terechtkomen. Je hoeft geen groot genie te zijn om te bedenken dat die deeltjes dan in de eter terecht zullen komen.

Microkunststofdeeltjes vervuilen niet alleen de oceanen. Het wordt hoog tijd dat we daar wat aan gaan doen. Om te beginnen om kunststoffen niet langer meer in te zetten voor wegwerpverpakkingsmateriaal. Kunststoffen/polymeren zijn zeer duurzame materialen. Gebruik die dan ook voor duurzame (=langlevende) producten.

Bron: le Monde