Peter Scott in het lab

Laat de natuur het werk doen, zou het motto kunnen zijn van onderzoekers van de universiteit van het Britse Warwick. Ze synthetiseerden een kankermedicijn, dat zich min of meer zelf opbouwt (zelfassemblage), en dat lijkt op stoffen in ons eigen afweersysteem.

Onderzoekers rond Peter Scott van de universiteit van Warwick zijn er in geslaagd peptiden te maken (peptiden zijn korte eiwitten) die gelijkenis vertonen met die in ons afweersysteem. Die natuurlijke peptiden stellen zich te weer tegen kanker en ontstekingen. Scott werkte bij zijn onderzoek samen met Roger Philips van de universiteit van Bradford (GB). Al eerder waren onderzoekers er in geslaagd om die peptiden te maken, maar de moeizame bereidingswijze maakten die peptiden nogal prijzig. Daarbij komt dat het lichaam meestal snel korte metten maakt met niet-natuurlijke peptiden die als medicijn bedoeld zijn.
Om die problemen op te lossen maakten  de onderzoekers gebruik van het fenomeen zelfassemblage. Dat vereenvoudigt de synthese aanzienlijk en zou stabiele moleculen opleveren. Stabiel in de zin dat ze niet onmiddellijk worden ‘ontmaskerd’ door het afweersysteem. De op die manier gemaakte peptiden, triplexen genoemd, lijken erg op de spiraalvormige natuurlijke peptiden. Scott: “Het is alsof je legoblokjes in een zak gooit, die schudt en er een prachtig huis uit komt. Om het zover te krijgen moet er vooraf wel wat bedacht en gerekend worden, maar als je dat eenmaal gedaan hebt kun je de ingewikkeldste moleculen maken. Wat de scheikunde betreft: je neemt een aminoalcohol, picoline, je mengt dat met ijzerchloride in een oplosmiddel zoals water of methanol. Uit dat mengsel ontstaan stoffen met sterke bindingen die binnen minuten spiralen vormen. Dat is allemaal thermodynamica. De zelfassemblage wordt bepaald door de chemicaliën die je gebruikt.” Als het oplosmiddel wordt verwijderd dan hebben we daar de kostbare vruchten van een slim proces: de gewenste peptiden inde vorm van kristalletjes. Geen moeilijke scheidingen of andere lastige dingen. Scott: ” Scheikundig gezien is het allemaal tamelijk gewoontjes. De schoonheid zit hem in de zelfassemblage. De natuur maakt daar heel vaak gebruik van om ingewikkelde asymmetrische moleculen zoals eiwitten te maken, maar om dat in het lab te doen is nog een heel karwei.”
Nu de peptiden zijn te maken via dit elegante en relatief zelfassemblageproces zal nog moeten blijken of de op deze manier gemaakte peptiden doen wat er van ze verwacht wordt, zoals eerdere proeven al aannemelijk hebben gemaakt. Ook hier: wordt vervolgd.

Bron: Science Daily