De lever heeft een belangrijke rol bij het opruimen van giftige stoffen. Recent Frans/Zwitsers onderzoek maakt aannemelijk dat fijn stof van uitlaatgassen van diesels die reinigingsfunctie van dit orgaan verstoort door transporteiwitten te blokkeren. Wat de gevolgen daarvan zijn voor de gezondheid is nog niet duidelijk, het gaat hier om een in vitro-onderzoek, maar het ligt, onder meer, in de rede dat door die blokkade de kankerverwekkende eigenschappen van diesel worden versterkt. Fijn stof heeft namelijk ook gevolgen voor de aanmaak van de antioxidant glutathion, een belangrijk wapen in de strijd tegen oxidatieve stress.

Fijn stof is niet alleen kwalijk voor de longen, maar blijkt ook in staat via het bloed andere organen aan te tasten. Het is al aangetoond dat fijn stof het functioneren van bepaalde enzymen in de lever verandert. Deze nieuwe studie zou aantonen dat fijn stof ook de ontgiftende functie van de lever in de war schopt. De onderzoekers van, onder meer, het Franse instituut Inserm onderzochten de effecten van fijn stof op de lever in vitro, dat wil zeggen in een kweek van levercellen. Die levercellen werden blootgesteld aan deeltjes uit uitlaatgassen van een dieselmotor in een dosering die overeenkomt met wat het publiek op straat inademt. Vervolgens maten de onderzoekers de activiteit van verschillende transporteiwitten op het oppervlak van de cellen. Die eiwitten zorgen voor het transport van stoffen in het bloed naar de lever. Via de gal verlaten die giftige stoffen het lichaam. Op  die manier komt het lichaam af van overbodige en ongewenste stoffen zoals afbraakproducten van cellen, medicijnen en andere chemicaliën. Door fijn stof zouden sommige genen die coderen voor deze transporteiwitten minder actief worden, waardoor er minder van de bijbehorende transporteiwitten worden geproduceerd. Dat effect treedt al op als de cellen aan lage doses fijn stof worden blootgesteld. Vooral de aanmaak van de transporteiwitten MRP2 en OATP wordt sterk geremd, die verbonden zijn met de verwijdering van giften en medicijnen, maar ook van lichaamseigen stoffen als geslachts- en schildklierhormonen. Door de remming van de MRP-activiteit zou ook de sturing van de aanmaak van glutathion verstoord worden, een eiwit dat zeer belangrijk is voor het tegengaan van oxidatieve stress.

Doordat de proeven niet in levende wezens zijn uitgevoerd is ook niet direct duidelijk wat fijn stof doet met de gezondheid van mensen. Doordat de sturing van de aanmaak van glutathion in het geding is verwacht onderzoeker Olivier Fardel dat daardoor het risico op kanker toeneemt. Dat moet nog uitgezocht worden. De onderzoekers willen ook uitzoeken hoe het zit met de transporteiwitten in de longen, waarvan enkele ook in de lever worden aangetroffen. Ook willen ze preciezer bepalen welke stoffen worden getroffen door het verstoren van het werk van bepaalde transporteiwitten.

Bron: Fututa-Sciences