De ziekte van Alzheimer, een vorm van dementie, wordt vooral geassocieerd met de beta-amyloïde-plaques in de hersens. Beta-amyloïde ontstaat uit het voorlopermolecuul APP, maar de ontleding van APP schijnt ook een ander eiwit op te leveren, ontdekten onderzoekers van de Ludwig-Maximilian-universiteit in München: een klein eiwit, aangeduid met de amyloïde-η of CTF-η ( de Griekse letter eta), dat tot nu toe bij de vele studies rond de ziekte over het hoofd is gezien. De ontdekking zou, zo wordt gesteld, grote gevolgen hebben voor het inzicht in de ‘ontstaansgeschiedenis’ van de ziekte.
“Dat is al 30 jaar over het hoofd gezien, ook door mij”, zegt onderzoeker Christian Haass. “Dat komt doordat onderzoekers zich vooral hebben gericht op beta-amyloïde en op pogingen de vorming van dit eiwit te voorkomen.” Overigens wordt het eta-amyloïde in het artikel in Nature CTF-η genoemd.
Samen met de Franse neurobiologe Hélène Marie en onderzoekers van de plaatselijke technische universiteit, hebben de onderzoekers van de Münchense universiteit de effecten van eta-amyloïde bekeken op hersencellen. Haass: “Die twee peptides die ontstaan uit het voorlopermolecuul hebben tegengestelde effecten op de hersencellen. Die effecten wegen normaal tegen elkaar op.”
De ontdekking zou een groot effect hebben op de diverse in gang gezette klinische proeven bij mensen. Die zijn alle gericht op de bekendere amyloïde, de beta-vorm. Zo is een van die proeven opgezet om het enzym beta-secretase te remmen, een eiwit dat de omzetting van APP in beta-amyloïde in gang zet, om te zien of dat gunstig uitwerkt op geheugenverlies bij Alzheimer-patiënten. Het blijkt inderdaad dat de vorming van beta-amyloide daardoor geremd wordt, maar gelijk daarmee wordt er ook veel meer eta-amyloïde gevormd. Haass: “Dat kan leiden tot een achteruitgang van de activiteit van de neuronen en daarmee wellicht ook van de hersenfuncties.” Hij beveelt zijn medeonderzoekers daarom aan scherp te letten op ongewenste en onbedoelde neveneffecten van de bekeken behandelwijzen en -middelen.
Bron: Science Daily