De ‘robotarm’ voor Duchenne-patiënten (afb: UTwente)

Onderzoekers van MIRA, het onderzoekscentrum voor biomedische technologie en technische geneeskunde van de Universiteit Twente, hebben een robotarm ontwikkeld die patiënten met de spierziekte Duchenne kan ondersteunen bij dagelijkse activiteiten. Voor de robotarm werkten de onderzoekers samen met het VUmc, TU Delft en het Radboudumc.Duchenne-spierdystrofie komt voor bij ongeveer 1 op de 5000 mannelijke baby’s. De spieren worden bij die ziekte gaandeweg steeds zwakker. Hierdoor kunnen de patiënten  hun armen steeds minder goed gebruiken en uiteindelijk zelfs helemaal niet meer. Er bestaat geen medicijn voor deze ziekte. Door Duchennevertragende medicijnen neemt de levensverwachting van de patiënten steeds verder toe, waardoor het behoud van de functionaliteit van de armen nog belangrijker wordt. Er zijn enkele hulpmiddelen die het verlies van spierfunctie in de armen gedeeltelijk opvangen, maar deze hulpmiddelen compenseren echter niet voor het gehele functieverlies.
De onderzoekers werkten de afgelopen vier jaar aan twee armondersteuners: een passieve armondersteuner,  aangestuurd op eigen kracht, zonder motoren, en een actieve armondersteuner, aangestuurd door motoren die op hun beurt door de gebruiker zelf worden gestuurd. De actieve armondersteuner wordt aangestuurd door elektrische spiersignalen of minimale spierkracht vanuit de arm, waardoor er een zo natuurlijk mogelijke beweging ontstaat.

Om hun ontwerp te toetsen, vergeleken de onderzoekers de armfunctionaliteit van jongens met Duchenne met en zonder armondersteuning. “Tijdens het onderzoek hebben we een aantal deelnemers gehad die hun armen al drie tot vijf jaar niet zelfstandig konden bewegen, die er nu in slaagden om de taken te voltooien. De bewegingsvrijheid en de functionaliteit van de arm namen toe wanneer proefpersonen het prototype gebruikten. Daarnaast kostte het maken van bewegingen minder energie”, zegt onderzoeker Joan Lobo-Prat.
De onderzoekers haalden hun kennis over de achteruitgang van de spierfunctie (met name de armfunctie) uit de Duchenne Dynamische Arm-studie (DDAS). Door de armfunctie bij patiënten van verschillende leeftijden te meten, kregen zij een indruk hoe de armfunctie verandert in de loop der tijd en ook hoe ze daar de armondersteuner op konden aanpassen. Hoewel de resultaten van het A-Gear-project nieuwe inzichten hebben gegeven over hoe dergelijke hulpmiddelen er uit kunnen gaan zien, moet er op verschillende vlakken ook nog heel veel werk gedaan worden. Er wordt nu gekeken hoe van het prototype een praktisch product is te maken.

Bron: Alpha Galileo