De ‘grenzeloze jeugd’ is steeds meer op zichzelf gericht, gek op kicks en de maatschappij kan de jongeren steeds minder schelen. Ik weet het, het is oud nieuws. Deze uitkomst van een onderzoek van Motivaction is breed uitgemeten en ook, in de paar kranten die ik lees, meteen weer afgeserveerd. Nou weet ik wel dat je in opinie-onderzoek het antwoord kunt krijgen dat je zoekt. De onderzoekjes van Maurice de Hond zijn daar het sprekende bewijs van (en als het niet klopt verzint ie wel een argument om te ‘verklaren’ waarom het niet klopt zoals steevast bij de Tweedekamerverkiezingen). De teneur van het commentaar was dat de jeugd het in de ogen van de oudere generatie nooit goed doet. Dat is waar. Al eeuwen. We praten van de generatiekloof.
Wat ik echter opmerkelijk vind, en daar wordt in die door mij gelezen commentaren aan voorbij gegaan, is de houding van de oudere generatie. Die conformeert zich tegenwoordig maar al te graag aan jongheid. Ik las een tijdje terug een brief in de Volkskrant waarin de schrijver, een oudere man, er verontwaardigd op wees dat zijn generatie beslist niet oud en grauw is en dat hijzelf, bijvoorbeeld, wel degelijk in veelkleurige uitdossing de stukken er van af sportte. De oudere generatie wil jeugdig zijn en laten blijken dat ze heel goed met de nieuwste grillen van hun eigen kinderen mee kunnen komen.
Als je foto’s ziet van mannen en vrouwen van rond de eeuwwisseling, dan valt mij altijd op hoe ouwelijk die er uit zien: heren van 24 jaar met dikke snor en vadermoordenaar, vrouwen van 22 keurig in de baleinen (tot en met heur kapsel). Nu doet de oudere generatie er alles aan om op hun kinderen te lijken. Opmerkelijk.
Een ander aspect is dat de meningen van de jeugd over zichzelf en de maatschappij in de afgelopen jaren zijn veranderd. Je kunt natuurljk, weer, zeggen dat Motivaction waardeloos onderzoek uitvoert. Dat is heel goed mogelijk, maar ik wil dat toch niet op de voorhand aannemen. Laten we even stellen dat wat Motivaction gedaan heeft de toets der kritiek kan doorstaan, dan heb je iets om je over te verbazen. Niet zozeer over de zaken die de aloude generatiekloof aankleven, waar ouderen er alles aan doen om die te dichten, maar over hun houding tegenover de maatschappij. In dat verband is het toch opmerkelijk dat jongeren minder om het milieu geven. Het kan best dat de jongeren vroeger milieubewust waren om hun ouders te pesten, maar in eerdere tijden was de jeugd dé grote voorvechter van een gezond milieu. Waarom is dat minder geworden (ik ga er nog maar steeds van uit dat M. geen knoeiwerk heeft geleverd)? Omdat hun ouders milieubewuster zijn geworden? Daar geloof ik geen pest van. Dat zijn dingen die het overpeinzen waard zijn, vind ik en dan geeft het geen pas om met een Pavlov-reactie de uitkomsten van het rapport af te doen als volkomen logisch gezien de eeuwige strijd tussen de generaties.
(Ook gepubliceerd op Salpeter, weblog van VWN)