Een angstig muisje

Angsten, fobieën, zijn vaak een hel voor de lijders. Behandelingen helpen soms, maar vaak ook niet. Nu schijnt er een behandeling te zijn die de angsten wegmasseert zonder dat de angstige bewust geconfronteerd hoeft te worden met zijn/haar fobie. Dat zou dan gebeuren door het ’trainen’ van het onderbewuste. Zonder stress van je angsten af, is het verhaal. Hoewel, dat moet nog bewezen worden.

Normaal worden angsten behandeld door de patiënt daarmee te confronteren in een veilige omgeving, om hem/haar te leren niet meer bang te zijn. Dat helpt vaak niet, als iemand er al aan begint. “Als we dat nu onbewust kunnen doen dan is er niks onaangenaams”, zegt Hakwan Lau van de universiteit van Californië in Los Angeles, die samenwerkte met Japanse onderzoekers.
De onderzoekers ontwikkelden programmatuur waarmee ze kunnen bepalen waar mensen naar kijken of wat ze zich voorstellen als ze in de fmri-tunnel liggen om hun hersens te laten lezen. Daarmee zouden ook zaken te achterhalen zijn waar men onbewust mee bezig is. Dat gebeurt door de activiteit van de visuele cortex te bekijken tijdens het bekijken van de plaatjes. Daar worden beelden in de hersens worden verwerkt.
De onderzoekers slaagden er in mensen aan griezelige dingen te laten denken zonder dat ze zich daar bewust van waren. Ze keken eerst naar de hersenactiviteit van vrijwilligers terwijl ze veertig plaatsjes kregen voorgelegd, inclusief enge plaatjes van slangen, spinnen en honden. Ze stelden vervolgens voor iets te doen terwijl ze in de scanner lagen met als vooruitzicht een beloning.

‘Onbewuste patronen’ (?)

Als de onbewuste patronen (geen idee wat dat zijn) in de hersens overeenkwamen met de activiteit van de visuele cortex van die proefpersoon bij het zien van een eng plaatje, dan kreeg hij/zij een positieve impuls en een kleine beloning. Deze ‘hersenterugkoppeling’ zorgde ervoor dat de proefpersoon meer aan dat enge dacht zonder het zich bewust te zijn. Lau: “Ze hadden geen idee wat ze deden. Ze dachten dat ze een oefening deden om geld te kunnen winnen.”
Om te kijken of het werkte hadden de onderzoekers proefpersonen (lekker; as) eerst geconditioneerd met schokken om bang te zijn voor een patroon van gekleurde lijnen. Na drie uur onbewuste training was de angst een stuk minder.
Vervolgens probeerden de onderzoekers hun kunsten op echte fobielijders. Ze vroegen 30 mensen welke van de 40 plaatsjes ze het engst vonden. Na de onbewuste hersenconditionering, zweetten de proefpersonen minder en was de de amandelkern, het angstcentrum van de hersens, minder actief. Dergelijke veranderingen werden niet waargenomen als de proefpersonen niet eerst een neuroterugkoppelingstraining hadden gehad.

De onderzoekers willen over drie maanden weer bij hun proefpersonen langsgaan om te zien of hun angst voor beesten nog steeds bestaat. Waarom dat niet is gedaan alvorens het artikel aan een tijdschrift aan te bieden is me een raadsel, waarschijnlijk publicatiedwang. Dit lijkt op een onaf experiment.
Uiteindelijk denken de onderzoekers zo ook andere angstgerelateerde aandoeningen te kunnen oplossen zoals posttraumatische stress. Ik vraag me dan af wat je moet doen met allerlei angsten die moeilijker te verbeelden zijn dan die voor dieren, zoals ruimtevrees of verlatingsangst. Overigens denken de onderzoekers dat ook de praatsessies nog gewoon nodig blijven.

Bron: New Scientist