De cologische voetafdruk van veeteelt is buiten alle proporties. Hier een voorbeeld daarvan uit Brazilië (afb: Greenpeace)

De mens is een verwoestende diersoort. Die zich als slim beschouwende diersoort maakt in kilo’s gemeten maar 0,01% van al het leven op aarde uit, maar is wel verantwoordelijk voor de verdwijning van 83% van alle in het wild levende zoogdieren en de helft van alle planten, zo leert een inventariserend onderzoek. Het overgrote deel van de dieren op deze wereld zijn landbouwdieren. Die nu 7,6 miljard ‘slimme’ zoogdieren hebben nog niet ontdekt hoe ze zichzelf in bedwang kunnen houden.
We zijn inderdaad inmiddels met zijn 7,6 miljarden, een verdubbeling ten opzchte van de jaren 60. In gewicht (massa), maken mensen toch maar 0,01% van alle leven op aarde uit. Bacteriën zijn goed voor 13%, maar het overgrote deel van wat er op aarde aan leven is afkomstig van planten (82% van alle ‘biomassa’). De rest van de levende organismen moet het doen met 5%, van insecten tot schimmels, van vissen tot zoogdieren.
Al het leven in de oceanen bij elkaar zou niet meer dan 1% van de massa van het aardse leven uitmaken. Het leeuwendeel van de ‘biomassa’ is op land te vinden en een belangrijk deel, eenachtste, daarvan zelfs onder de grond: bacteriën.
“Ik was geschokt dat er niet al eerder zo een schatting van de verschillende componenten van biomassa was gemaakt”, zegt Ron Milo van het Weizman-instituut (Is). “Ik hoop dat dit mensen een idee geeft hoe ongelooflijk dominant het mensdom is op aarde.” Hij zegt minder vlees te zijn gaan eten, vanwege de gigantische negatieve gevolgen van de vleesproductie.

Antropoceen

De geweldige invloed van die ene diersoort op de aarde heeft geologen er toe verleid het huidige tijdperk aan te duiden met het mensentijdperk, het antropoceen. Van alle vogels op de wereld is 70% ten dienste van de mens: kippen, kalkoenen, eenden e.d. De rest bestaat uit koolmeesjes, merels, mussen, arenden, gieren, albatrossen en ga zo maar door. Bij zoogdieren is het nog erger. 60% van alle zoogdieren zijn landbouwdieren, 36% mensen en slechts 4% van alle zoogdieren leven in het wild.
“Het is nogal verpletterend”, zegt Milo. “In natuurfilms zien we hopen vogels van elke soort in grote hoeveelheden, maar er bleken veel meer huishouddieren te zijn.”
Die gigantische omvang van de landbouw en veeteelt en de nog steeds voortgaande groei van de wereldbevolking leidt tot steeds meer verlies van levensruimte voor andere dieren dan de mens en zijn voedselproductie. Sommige geleerden vrezen dan ook voor een zesde massale uitsterving in de geschiedenis van de aarde. De laatste vijftig jaar zou de helft van alle dieren verdwenen zijn door menselijke activiteit, direct of indirect.

Als de huidige schattingen worden vergeleken met de tijd voordat mensen boeren werden en de industriële revolutie losbarstte dan ziet het er schrijnender uit. Van de wilde zoogdieren, van muis tot olifant, zou slecht eenzesde zijn overgebleven. Van de zeezoogdieren in de oceanen zou slechts eenvijfde hebben standgehouden.

Milo: “Onze plaats op aarde is buiten elke verhouding. Als ik een puzzel maak met mijn dochters zie je vaak een olifant, naast een giraffe en een neushoorn, maar als ik ze een realistischer beeld van de aarde zou willen geven dan was het een koe naast een koe, naast een koe en dan een kip.”
Ondanks de overduidelijke en verwoestende aanwezigheid van de mens telt hij qua gewicht nauwelijks mee. Alle virussen bij elkaar wegen drie keer zoveel, net als wormen, zo becijferden de onderzoekers. Qua gewicht is er twaalf keer meer vis op aarde dan mensen, voor paddenstoelen en schimmels is dat zelfs 200 keer.

Voedsel

De invloed van de diersoort mens daarentegen is immens. Dat heeft voor een groot deel te maken met wat we (wensen te) eten. Milo: “Onze voeding heeft een geweldig effect op het woongebied van dieren, planten en andere organismen.(…) Ik ben geen vegetariër geworden maar het geweldige effect op de omgeving stimuleert me wel een keus te maken: wordt het rundvlees, kip of tofoe.”

De onderzoekers maakten hun schattingen op basis van gegevens uit honderden onderzoeken, waaronder satellietwaarnemingen en genoomuitlezingen om een schatting te kunnen maken van het microscopische leven. Ze namen koolstof als maatstaf en berekenden dat er 550 miljard ton ‘levend koolstof’ op aarde is. De onderzoekers weten ook wel dat ze met onzekerheden te maken hebben, vooral bij bacteriën diep in de grond, maar volgens hen geeft hun schatting een nuttig overzicht.

Bron: the Guardian