Hersencellen bij Parkinsonpatiënten produceren veel minder van de signaalstof dopamine (lichtblauw) (afb: Sciencephoto.com)

Kwantum klinkt wel interessant en dus noemen onderzoekers kleine deeltjes kwantumstippen. Het schijnt dat die kleine deeltjes grafeen bij muisjes met Parkinson de verschijnselen van die ziektes onderdrukken maar in celkweken ook de vorming van eiwitplaques die zich vormen in een Alzheimerbrein. Voorlopig duurt het nog wel even alvorens die kwantumstippen bij mensen worden toegepast.
Die kwantumstippen zijn maar een paar nanometer groot en zijn daarom deel van de onnavolgbare kwantumwereld. Die hebben elektrische en optische eigenschappen die kunnen worden benut in, onder meer, tv-schermen en lichtgevende diodes. Door hun geringe afmetingen kunnen ze de hersen/bloedbarrière nemen en in de hersens terechtkomen.  Byung Hee Hong of van de nationale universiteit van Seoel en medewerkers vroegen zich af of die nanodeeltjes wat zouden kunnen betekenen voor de bestrijding van hersenziektes zoals Parkinson.
De ziekte van Parkinson wordt, zo denkt men, veroorzaakt door het eiwit synucleïne in hersencellen met een afwijkende ruimtelijke structuur. Daardoor zouden ook aanpalende synucleïnemoleculen worden misvormd. Dat zorgt er weer voor dat er lange eiwitketens (fibrillen) ontstaan die de dood van hersencellen veroorzaken.

Grafeen

Hong c.s. ontdekten dat de nanodeeltjes van grafeen zich binden aan synucleïne. Daardoor stopt niet alleen de klontering van de eiwitdraden, maar worden die fibrillen die gevormd zijn ook weer afgebroken in afzonderlijke moleculen. “Dat hadden we niet verwacht”, zegt Hong eerlijk.
Vervolgens werden de nanodeeltjes bij muisjes ingespoten die een vorm van Parkinson hadden en al kampten met bewegingsproblemen zoals die kenmerkend zijn voor die ziekte. Zes maanden later scoorden de Parkinson-muisjes beter bij twee fysieke tests. Hong durft niet te schatten hoe groot het effect bij mensen zal zijn. “Het is moeilijk op resultaten bij muizen te vertalen naar mensen, die een ingewikkelder systeem hebben, maar we geloven dat kwantumstippen een positief effect hebben.”

Bij andere experimenten die gericht waren op Alzheiemer bleken grafeennanodeeltjes gunstige effecten te hebben, waarbij ongeveer dezelfde mechanismes speelden als bij Parkinson. Daar bleken die deeltjes de klontering van beta-amyloïde tegen te gaan. Vooralsnog is dat hierbij alleen aannemelijk gemaakt in celkweken en niet in dierproeven.
Hong: “Het zou een algemeen effect kunnen zijn bij fibrillering.” Hij wil de werking nu uitproberen bij Alzheimer en ziektes waarbij bewegingsneuronen zijn betrokken zoals ALS (amyotrofe laterale scelerose). Sebastien Paillusson van het King’s College in Londen, die niet bij het onderzoek betrokken is geweest, noemt de uitkomst beloftevol, maar wil geen valse hoop wekken. “Het is helaas al vaker voorgekomen bij Parkinson vertoond dat behandelingen bij muizen werkten, maar niet bij mensen.” Hong hoopt over twee jaar klinische proeven met mensen te kunnen nemen.

Bron: New Scientist