Tot leven gewekt na een ‘winterslaap’ van tienduizenden jaren

Wormpjes die meer dan 40 000 jaar waren ingevroren in de permafrost bleken, eenmaal ontdooid, weer uit hun langdurige winterslaap gehaald te kunnen worden. Die twee zouden het ontstaan van de Homo erectus nog hebben meegemaakt en uiteraard ook de wolharige mammoet. Daarmee zouden ze de oudste levende wezens op aarde zijn.

De wormpjes bevonden zich in twee permafrostmonsters. Het ene  was afkomstig van bevroren grond 30  m diep in de permafrost aan de oevers van de rivier Kolyma in het noordoosten van Siberië en was zo’n 32 000 jaar oud, het andere kwam van de boorden van de Alazeja (Sib) van 3,5 m diepte en zou zo’n 41 700 jaar zijn.

Het ging om zo’n driehonderd wormpjes die tekenen van leven vertoonden. De rondwormen (nematoden) behoorden tot de families Panagrolaimus en Plectus. Ze kwamen weer tot leven in een petrischaaltje bij 20 °C met agar-agar en E. coli-bacteriën  als voer.
Volgens de onderzoekers is er weinig twijfel of de wormpjes inderdaad uit de permafrost afkomstig zijn, aangezien ze in een steriele omgeving hebben gewerkt. Ook achten ze het uitgesloten dat die wormpjes onlangs in de bevroren grond terecht zouden zijn gekomen, Volgens hen beperkte de dooi van de bevroren laag in die delen van Siberië tot zo’n 80 cm diepte, hooguit 1,5 m in de afgelopen 100 000 jaar.

In 1946 werden al rondwormpjes aangetroffen in oude vegetatielagen van 39 jaar.  Beerdiertjes, minuscule diertjes met uitzonderlijke overlevingseigenschappen, bleken bestand tegen een invriesperiode van 30 jaar bij -30 °C. Die kunnen ook tientallen jaren zonder water in leven blijven, zijn bestand tegen extreme temperaturen ( -200 °C tot +151 °C) en houden het ook uit in de ruimte waar de (ongezonde) straling veel hoger is dan op aarde. De rondwormpjes en beerdiertjes (ook waterbeertjes genoemd) schijnen eiwitten (genen) gemeenschappelijk te hebben die de celstructuur bijhouden als er geen water beschikbaar is.

Niet verwacht

Niemand had verwacht dat levende organismen het zo lang kunnen uithouden. Het blijkt dat meercellige organismen duizenden jaren in leven blijven in bevroren toestand, stellen de onderzoekers. De vraag is nu erachter te komen hoe ze dat doen. Nogal wat mensen zetten in op zo’n invriesperiode om, bijvoorbeeld, de tijd te overbruggen tot een bepaalde afwijking ook daadwerkelijk kan worden genezen of omdat ze eenvoudigweg nieuwsgierig zijn naar de toekomst. De vraag is natuurlijk of dat mogelijk is met een complex wezen als de mens. Zou, om maar wat te noemen, een ingevroren lichaam niet verouderen?

Bron: Futura-Sciences