Hersens maken wel/niet nieuwe hersencellen aan

Hersens maken wel/niet nieuwe hersencellen aan

Onrijpe hersencellen (rood) in het hersenweefsel van een 68-jarige (afb: Llorenslab)

Het wordt een beetje langdradig. De laatste jaren verschijnen er regelmatig artikelen die beweren dat volwassen hersens geen of juist wel nieuwe hersencellen aanmaken. Nu beweren onderzoekers weer dat de hersens ook na de middelbare leeftijd nog verse hersencellen aanmaken. De verwarring zou zijn geschapen door ongeschikte onderzoeksmethoden. De aangevallene is niet overtuigd. Lees verder

Het landt slecht op zebrastrepen

Steppezebra (equus quagga)

Vliegen houden niet van strepen (afb: Wiki Commons)

Ooit heb ik een boek gelezen Waarom hebben zebra’s strepen? van Desmond Morris (ook bekend van De naakte aap). In dat boek werd van alles aan de orde gesteld, maar geen antwoord gegeven op de vraag uit de titel. Er is meer onderzoek gedaan naar het antwoord op die vraag, maar kennelijk was dat nooit bevredigend want nu schijnen er toch weer wetenschappers geweest te zijn die zich hebben vastgebeten in deze prangende kwestie. Vliegen zouden niet graag op een strepenpatroon landen, denken de onderzoekers, die ook paarden een zebrapak hadden aangetrokken. Waarom hebben paarden dan geen strepen, vraag ik me dan af? Lees verder

De krochten van het afweersysteem doorzocht

B-cellen met antigeenreceptoren

B-cellen met verschillende specifieke antigeenreceptoren (afb: WikiMedia Commons)

Ik heb al vaker de loftrompet gestoken over dat geweldige afweersysteem van ons. Dat zit zo verduiveld listig in elkaar, maar, zoals vrijwel altijd, gaat ook dat prachtige systeem wel eens in de fout. Het schijnt dat ons afweersysteem nooit terdege is onderzocht en dat heeft vooral met de omvang te maken. Die klus zou miljarden malen groter zijn dan de ontsleuteling van het genoom: het menselijk vaccinproject. Onderzoekers van de Vanderbiltuniversiteit en het supercomputercentrum in San Diego hebben de handen ineen geslagen om deze gigantische noot te kraken. In het eerste deel van wat waarschijnlijk een boek met vel hoofdstukken zal worden hebben de onderzoekers zich gericht op een cruciaal onderdeel van de geweldige systeem: de genen die coderen voor het B-celreceptorrepertoire. Lees verder

Zeewormen en kwallen ‘leveren’ kankermedicijnen

De zeeworm Eulalia viridis heeft medische kwaliteiten

De zeeworm Eulalia viridis (afb: WikiMedia Commons)

Er zijn mensen die denken dat de natuur de middelen levert om ons te weren tegen vele zo niet alle kwalen en aandoeningen. Feit is dat er regelmatig verhalen opduiken over stofjes die in de natuur voorkomen en die effect blijken te hebben bij de bestrijding van ziektes. Russische onderzoekers hebben in de Troitsabaai in de Japanse Zee weekdieren hebben gevonden die stoffen produceren met een grote antitumor- en antimicrobiële activiteit. Lees verder

Onze darmflora in kaart gebracht

Poeptransplantaties

John Bienenstock (l) en Paul Forsythe denken met poeptransplantaties stress en depressies te kunnen bestrijden

Onze darmflora heeft op veel zaken invloed, zelfs op onze hersens, maar waar die nu precies uit bestaat schijnt nooit uitputtend te zijn onderzocht. Nu hebben onderzoekers eens beter in die smurrie gekeken en met behulp van DNA-materiaal daarin zo’n tweeduizend verschillende tot nu toe nog onbekende darmbewoners aangetroffen. Overigens is die darmflora van verschillende factoren afhankelijk, onder meer het voedselpatroon, en heeft niet overal en bij iedereen dezelfde samenstelling. Lees verder

Verdwijnen van insecten allesbehalve een zegen

Insecten eten

In grote delen van de wereld staan insecten gewoon op het menu

Een recent onderzoek heeft aannemelijk gemaakt dat niet alleen in dit deel van de wereld, maar overal het aantal insecten in razend tempo afneemt. Van die lieve bijtjes zien we het allang met lede ogen aan maar ook van ander ‘ongedierte’ verdwijnt zo’n 40% zo’n acht keer sneller dan zoogdieren, vogels en reptielen. Huisvliegen en kakkerlakken, onze eigen huisinsecten, doen het daarentegen prima. Lees verder

Mens verantwoordelijk voor sterfte kwart landdieren

Witstaarthert grootste slachtoffer van de mens

Grootste slachtoffer van de mens is nota bene Bambi (ook bekend als het witstaarthert). Dan hebben we het alleen maar over de gewervelden in de natuur en niet over varkens, kippen, runderen en andere ‘huisdieren’ (afb: ESGF)

De mens, en vooral veel mensen, heeft een verwoestende uitwerking op zijn eigen leefomgeving. Of die diersoort verantwoordelijk is voor de sterke achteruitgang van de insectenstand is nog geen uitgemaakte zaak, maar onderzoekers in de VS hebben becijferd dat de mens verantwoordelijk is voor de sterfte van meer dan een kwart van de (gewervelde) landdieren. En dan hebben we ook het klimaat nog waarvan we met zijn allen een potje van hebben gemaakt… Lees verder

Apenfossielen op de bodem van de Noorzee gevonden

Fossiele tanden van apen gevonden in de Noordzee

De twee gevonden makakenhoektanden (afb: univ. van Weimar)

Nederlandse en Duitse onderzoekers hebben tanden onderzocht van makaken die gevonden zijn op de bodem van de Noordzee. Dan denkt je toch op de eerste plaats op een wat ontijdige 1 aprilgrap, maar het persbericht ziet er heel serieus uit. Het zou om de apensuperfamilie Cercopithecoidea gaan en die tanden zouden het eerste bewijs zijn dat in deze contreien ook apen voorkwamen (een ideetje voor herintroductie?). De tanden waren opgegraven tijdens de aanleg van Maasvlakte 2 voor de kust van Hoek van Holland. Lees verder

Het wemelt van het leven diep onder de grond

Vel en verscheiden leven onder de grond

Er hoefde niet altijd geboord te worden om het ‘diepe leven’ te zoeken (afb: deepcarbon.net)

Niet alleen op de aardbodem bestaat leven, maar ook ver daaronder. Onderzoekers schatten dat al het onderaardse leven bij elkaar zo’n 15 tot 23 miljoen ton koolstof omvat. Zo’n 70% van alle bacteriën en archaea zouden een onderaards leven leiden. Lees verder

Schilderijen prettige verpoosplaats voor micro-organismen

Biodegradatie van 17de eeuws schilderij

Kroning van de Maagd Maria van Carlo Bononi. : a)schilderij (monsterplaatsen aangeduid met een asteriks) *); b) schade door biodegradatie; c) barstjes; d) scheurtjes, vervormingen en openingen die overeenkomen met de stiksels (recto). Details van de schade rechts (afb: Plos One)

Niet alleen mensen stellen kunst op prijs, maar ook micro-organismen. Onderzoekers bekeken een 17de-eeuws schilderij van Carlo Bononi wat nauwkeuriger en zagen dat dat druk bevolkt was met ‘beestjes’. Sommige daarvan bleken kunsthaters, andere juist -beschermers, denken de onderzoekers. Lees verder