Categorie archieven: biologie

37 dieren en planten op zwarte lijst EU

Geplaatst op door
Beantwoorden
waterteunisbloem invasieve soort

De waterteunisbloem staat ook op de zwarte lijst van de EU

Met mensen mag dat niet, maar met dieren en planten wel: alles wat hier niet hoort moet verdelgd en/of verdreven worden. De Europese commissie heeft een lijst van 37 dier- en plantensoorten opgesteld die in de EU ongewenste vreemdelingen zijn en bestreden moeten worden. Volgens de commissie bedreigen die vreemdelingen de soortenrijkdom van de Europese flora en fauna en zouden ook nog schadelijk zijn voor, onder meer, de landbouw. Die schade van wat heet invasieve soorten zou de landen binnen de EU jaarlijks € 12 miljard kosten, beweert EU-commissaris Karmenu Vella (Malta). Lees verder →

Stromingen in hersenvocht brengen de boodschap

Geplaatst op door
Beantwoorden
Hersenvocht in en rond de hersens

Hersenvocht omringt de hersens en is ook te vinden in de vier hersenkamers en rond het ruggenmerg

Onze hersens vormen een kostbaar bezit en de natuur heeft gezorgd voor een vrij deugdelijke bescherming. Een hersen/bloedbarrière voorkomt dat er schadelijke stoffen en ongedierte in onze hersens terechtkomen. Onze hersenpan is redelijk stevig en als we onze kop stoten is dat niet meteen fataal, omdat onze hersens onringd zijn door hersenvocht. Dat vocht heeft echter meer functies dan bescherming van het weke orgaan: het zorgt voor de verwijdering van afvalstoffen en transporteert ‘boodschappers’. Die boodschapperstoffen worden ter bestemder plek in de hersens afgeleverd met behulp van een soort tamtam van trilhaartjes (cilia) op cellen, vonden onderzoekers van het Duitse Max Planck-instituut in Gottingen. Lees verder →

Mensen beïnvloeden evolutie

Geplaatst op door
Beantwoorden
Metromug, een door de mens 'gecreëerde' diersoort

De metromug (Culex pipiens molestus) zou voorkomen in alle metro’s in de wereld (afb: Wiki Commons)

Door toedoen van de mensheid verdwijnen er over de hele wereld in rap tempo soorten, maar komen er ook nieuwe soorten bij en wordt de evolutie versneld. Dat zou blijken uit een onderzoek van de universiteit van Kopenhagen en van Queensland. De onderzoekers vinden dat geen goede ontwikkeling. Lees verder →

‘Huwelijk’ scheikunde en biologie lijkt vruchtbaar

Geplaatst op door
Beantwoorden
Het synthetische enzym iridiummyoglobine

Iridiummyoglobine met porfyrine (rood). Het synthetische enzym katalyseert reacties zoals in het plaatje links en rechts, waarbij de uitgangsproducten boven aan staan en de producten onder (afb: Lawrence Berkeley-lab)

Scheikundigen hebben altijd met een jaloers oog gekeken naar het ‘gemak’ waarmee biologische systemen de ingewikkeldste verbindingen maken. Nu schijnen onderzoekers van het Lawrence Berkeley-lab in de VS de twee vakgebieden met elkaar ‘in de echt’ verbonden te hebben door in een spiereiwit, myoglobine, het ijzeratoom te vervangen door een iridiumatoom. Met zo’n synthetisch enzym zouden in het lab, en uiteindelijk wellicht in de fabriek, voorheen ‘onmogelijke’ organische verbindingen kunnen worden gemaakt.
Lees verder →

Bionisch blad zet zonlicht om in brandstof

Geplaatst op door
Beantwoorden

Daniel Nocera van het bionische blad

Daniel Nocera met echte planten (afb: Harvard)


Af en toe denk ik: dat heb ik toch al gelezen en een berichtje van gemaakt? Vaak is dat ook zo. Nu levert dit een berichtje op over een synthetisch blad dat allerlei chemicaliën produceert en een overlappende naam: Chong Liu. Liu werkte in dit onderzoek, onder meer, met Daniel Nocera van de Harvarduniversiteit samen. Ze maakten ook een systeem dat zonlicht gebruikt en samenwerkt met micro-organismen (waterstofetende bacteriën) die uiteindelijk de vloeibare brandstoffen produceren. Persoonlijk lijken me dit soort systemen met levende organismen problematisch, maar ik ben deskundig op geen enkel terrein en de onderzoekers zijn enthousiast (maar wat zegt dat?). Lees verder →

‘Bouwstenen’ voor leven door Rosetta ontdekt

Geplaatst op door
Beantwoorden
Rosetta rond zijn komeet

Rosetta rond het ‘ruimtepuin’ (67P) (afb: ESA)

Rosetta, het ruimtevaartuig dat als twee jaar rond een stuk rondvliegend ‘ruimtepuin’ van ijs en stof vliegt, heeft een aminozuur gevonden, zo meldt het Europese ruimtevaartorganisatie ESA. Aminozuren zijn de bouwstenen van eiwitten, stoffen die wezenlijk zijn voor levende organismen op aarde.  Het idee dat het leven op aarde uit de ruimte kwam blijkt eens te meer tot de mogelijkheden te horen. Al eerder zijn op meteorieten die op de aarde terecht gekomen zijn, verbindingen gevonden die het begin van leven kunnen zijn geweest.
Lees verder →

Cholesterol schijnt afweerreactie te blokkeren

Geplaatst op door
Beantwoorden
Cholesterol houdt T-cellen rustig

Cholesterolgeboden T-cellen (blauw) zorgen er voor dat niet te veel T-cellen spontaan in de actieve toestand geraken (rood) (afb: Albert-Ludwigsuniversiteit)

Cholesterol schijnt een stabilserende uitwerking te hebben op T-cellen, de ‘soldaten’ van ons afweersysteem, zo ontdekten onderzoekers van de Albert-Ludwigsuniversiteit in Freiburg (D). Tot nu toe werd gedacht dat de ziekteverwekkende stof (het antigeen) zich aan receptoren van de T-cellen moesten binden om de cellen te activeren. “Wij hebben laten zien dat de binding met het antigeen de T-cel activeert, maar dat dat spontaan gebeurt”, zegt onderzoeker Wolfgang Schamel. Lees verder →

Wordt het nog wat met die waterstofsynthese?

Geplaatst op door
Beantwoorden
Groene algen en waterstofsynthese

De groene alge Chlamydomonas reinhardtii (afb: Dartmoor College)

Al vele jaren wordt er gezocht naar het ei van Columbus op het gebied van een energierendabele waterstofsynthese. Tot nu toe is dat niet gelukt. Natuurlijk, je kunt waterstof maken door elektrolyse van water, maar dat kost (veel) meer energie dan het oplevert. Er wordt gezocht naar een biologische oplossing door bacteriën het werk te laten doen, maar ik ken geen grootschalig systeem dat daar op is gebaseerd. Nu hebben onderzoekers van de Ruhr-universiteit in Bochum (D) een enzym gemaakt, of eigenlijk maakte het zichzelf, dat er aardig uitziet, vooralsnog alleen om te bestuderen. Wordt wellicht vervolgd. Lees verder →

Multifotonmicroscoop nog beter met boventoon

Geplaatst op door
Beantwoorden
multifotonmicroscoop die gebruik maakt van de tweede harmonische.

Links een opname van cadmiumtelluridezonnecellen met een ‘gewone’ multifotonmicroscoop, rechts met de MP-SPIFI-microscoop. Op de foto lijkt de opname links beter. (afb: CSU)

Vroeger leerde je op school dat de resolutie van lichtmicroscopen bepaald werd door de golflengte van het gebruikte licht. Voorwerpen kleiner dan 3, 400 nm zijn daarmee niet waar te nemen (de zogeheten diffractielimiet), maar met allerlei trucs was die limiet wel te omzeilen. Daarnaast zijn er allerlei andere typen microscopen die niet met licht werken zoals de elektronen- of atoomkrachtmicroscoop. Toch blijft de lichtmicroscoop belangrijk omdat je daarmee dingen kunt waarnemen die met de niet-lichtmicroscoop moeilijk of helemaal niet te ‘zien’ zijn. Met de modernste lichtmicroscopen kun je nu virussen, eiwitten en zelfs losse moleculen zien, maar ook die hebben hun grenzen. Daar wordt nu aan gesleuteld door de ontwikkeling van een microscoop die werkt met fotonen (lichtdeeltjes) en de tweede harmonische (boventoon) en die ons een inkijkje zou (kunnen) gunnen in de processen van een (levende) cel. Lees verder →

Er zouden zo’n 1000 000 000 000 micro-organismen zijn

Geplaatst op door
Beantwoorden
Geiser met gekleurde archaea (oerbacteriën)

Geiser met oranje gekleurde archaea (oerbacteriën) (afb: WIki Commons)

Het aantal op aarde levende micro-organismen zou wel eens een biljoen (duizendmiljard) kunnen bedragen, zo becijferden onderzoekers van de universiteit van Indiana (VS). Daarvan kennen we er maar bitter weinig: een honderdduizendste deel (tienmiljoen). Onderzoekers Jay Lennon en Kenneth Locey kwamen tot die schatting op basis van ‘doorsnedes’ van grote gegevensverzamelingen en van universele schaalwetten. Lees verder →