Nieuwe ‘doorbraak’ in productie waterstof (?)

waterstofproducerende virusbolletjes

Waterstofproducerende virusbolletjes (getekend)

Waterstof wordt al jarenlang een grote toekomst toegedicht als schone energiedrager, maar het wil maar niet vlotten met de al of niet bacteriologische methodes om waterstof te produceren, die niet meer energie vragen dan ze opleveren. Nano is het begrip dat alles beter maakt, dus zullen de ‘nanoreactoren’, P22Hyd gedoopt, van de onderzoekers van de universiteit van Indiana (VS) uitkomst moeten brengen, denken die onderzoekers. Hun minuscule reactortjes zouden efficiënt uit water waterstof winnen. Daartoe gebruikten ze een veranderd eiwit, een hydrogenase, dat wordt beschermd door een eiwitschil van een bacterieel virus. Op die wijze zou dat enzym 150 keer krachtiger zijn dan het onveranderde. De toekomst zal het leren of dat allemaal klopt.
Lees verder

Wellicht ontdekt waarom bij ivf zo vaak mis gaat

Muizenembryo

Muizenembryo. De chromosomen en celmembranen zijn zichtbaar gemaakt voor de microscoop met behulp van lichtgevende eiwitten (afb: PNAS)

Bij reageerbuis-bevruchting (in-vitro-fertilisatie oftewel ivf) gaat het nogal eens mis. De in de reageerbuis bevruchte eitjes vertonen vaak ‘mankementen’. Hoe dat komt is tot nu toe een raadsel, maar onderzoek van de universiteit van Montréal schijnen een tipje van de sluier te hebben opgelicht. Lees verder

En de nummer 1 is… CRISPR/Cas9

De verbeelding van CRISPR/Cas9

De verbeelding van CRISPR/Cas9 in actie

Jaarlijks kiest de redactie van het wetenschappelijke tijdschrift Science de Doorbraak van het Jaar! Of er zoiets bestaat als een doorbraak in de wetenschap is nog maar even de vraag. Wetenschap wordt niet van de een op de andere dag gemaakt, maar is een stapeling  van kleinere en grotere ‘steentjes’. De keus voor dit jaar is weinig verrassend en ook zeker niet in dit jaar ‘doorgebroken’: de CRISPR/Cas9-techniek, de van bacteriën geleende techniek om heel precies genen te knippen en dus het genoom te bewerken. Die techniek heeft de dag dichterbij gebracht dat we ook gaan sleutelen aan het menselijk genoom. Er is afgesproken voorlopig een pas op de plaats te maken, maar de/mijn verwachting is dat dat moratorium niet lang stand zal houden.

Ruimer gezien zou je kunnen zeggen dat de keus voor de CRISPR/Cas9-techniek de doorbraak is voor de synthetische biologie, de tak van wetenschap die zich bezig houdt met, grof gezegd, het maken van nieuw leven. Daar breken we ons tegenwoordig het hoofd echter niet over. Het gaat over klimaatverandering, vluchtelingen, financiële crises, maar niet over de maakbaarheid van het leven. Te saai? Te moeilijk? Zeg het maar, ik vind het vreemd en heb daar ook geen goede verklaring voor.
Bij het publiek, althans de bezoekers van de webstek van Science, stond Pluto op 1 (35% van de stemmen) en CRISPR op 2 (20%).

Naast de doorbraak van het jaar koos de Science-redactie ook nog 10 opvallende onderzoeken, waaronder die over het waardoor van lange Nederlanders. Iets  te veel flauwekulverhalen, naar mijn idee, met een verhaal over hoe lang het duurt om door de aarde te vallen op nummer 1. Wordt nog heen lastige klus door die vloeibare kern te komen, lijkt me zo. Afijn, gein in de wetenschap moet kunnen…

Bron: Science

Het wondere leven van stercellen in de hersens

Stercellen van mens en rat

Stercellen van ratten (links) en van de mens (foto: Ye Zhang en Steven Sloane)

Stercellen of astrocyten zijn hersencellen. Ze behoren tot de gliacellen, de ‘lijm’ in het hersenweefsel. Zonder die stercellen zou er niet veel terecht komen van dat belangrijke orgaan. Ze spelen een belangrijke rol bij het tot stand komen van de communicatie van de hersencellen, repareren beschadigd weefsel en spelen een rol in de bloed/hersenbarrière. Dat is allemaal duidelijk geworden uit onderzoek bij dieren (vooral muizen en ratten), maar hoeveel zegt dat over het functioneren van stercellen in menselijke hersens? Onderzoekers van, onder meer, de Stanford-universiteit in de VS zijn eens gaan kijken hoe dat zit en waren in staat moleculaire of genprofielen te schetsen van gezonde en van zieke hersens. Lees verder

Draagbare brandstofcel loopt op urine

Sokken met pomp en brandstofcellen

De pissokken hebben een gepaste kleur (foto: Wulf Voss/EyeEm/Getty)

Wat een gezeik, zou je bijna zeggen, maar het schijnt toch echt waar te zijn. Onderzoekers in Wales (van de universiteit van West-Engeland (?) in Bristol) hebben een draagbare batterij (eigenlijk zijn het brandstofcellen) gemaakt die draait op pis, zeik, urine. Het zit allemaal in je sokken, pissokken. Lees verder

Opslag gegevens in DNA-geheugen ‘eeuwigdurend’

DNA-mulitplicator volgens polymerasekettingreactie (PCR)

Een DNA-multiplicator is een van de apparaten die dienst zouden kunnen doen bij een DNA-geheugen

Digitale gegevens worden opgeslagen in magneetveldjes, elektrische ladingen of in patronen van minuscule stipjes die lichtbundels weerspiegelen. Veilig en langdurig is het idee, want ‘onverwoestbaar’ materiaal. Er zijn al vaker ideeën geopperd om DNA te gebruiken als materiaal om digitale gegevens op te slaan, maar DNA is een organisch materiaal en organisch materiaal heeft de on(?)aangename eigenschap om relatief snel te vergaan. Nu hebben onderzoekers de universiteit van Washington, in samenwerking met Microsoft, en van de universiteit van Illinois aannemelijk gemaakt dat alle digitale informatie op deze aarde op dit moment is op te slaan in negen liter vloeistof met DNA. Die informatie zou in dat DNA-geheugen zeker duizend jaar veilig en zeker zijn, denken die onderzoekers. Er zijn nog wel wat vlekjes weg te werken. Lees verder

Beerdiertjes hebben eenzesde van genoom ‘geleend’

Beerdiertje

Een beerdiertje is een overlevingskunstenaar

Beerdiertjes zijn opmerkelijke beestjes. Ze kunnen zonder al te veel problemen leven onder de bizarste omstandigheden. Zo overleven ze ruimtereizen. Dat zouden ze vooral te danken hebben aan genen die ze van bacteriën hebben ‘geleend’, zo’n zesde van het hele beerdiertjesgenoom bleek onderzoekers. Nieuw onderzoek Georgios Koutsovoulos laat geen spaan van die conclusie heel. Hij kwam maar tot 2% vreemde genen bij dezelfde beerdiertjessoort, zo laat hij in een voorlopige samenvatting van de genanalyse weten. Lees verder

Zweden ‘baren’ elektrische roos

Elektrische roos uit Zweden

De elektrische roos

Onderzoekers van de universiteit van Linköping hebben een roos gekweekt voorzien vaninwendige analoge en digitale elektronische schakelingen. Daarbij maakten ze gebruik van het vatenstelsel van de planten. De onderzoekers rond Magnus Berggren denken dat hun onderzoek een bijdrage levert aan de ontwikkeling van organische elektronica en voor onderzoek in de plantkunde. Lees verder

‘Magneetzintuig’ zou in het oog zitten

Duif met magneetzintuig in het oog (?)

Zit de magneetzin in het oog?

Trekvogels hebben, zo was al lang de overtuiging, een of ander systeem, waarmee ze het aardmagneetveld kunnen voelen, maar (trek)vogels zijn niet de enige: ook zeeschildpadden, wormen, vlinders en wolven en misschien zelfs mensen zouden zo’n magneetzintuig (kunnen) hebben. Onderzoekers van de universiteit van Peking vonden een ijzerbevattend eiwit, MagR gedoopt, dat binnen cellen dienst doet als kompas. Volgens de Volkskrant zit MagR in cellen in het oog. Lees verder

Planten vaak verkeerd gedetermineerd

Planten vaak verkeerd benoemd

Het gaat vaak fout bij het bepalen van de juiste soort (foto: RBGE)

Het is allemaal heel menselijk. Zelfs de knapste taxonomen 
plaatsen planten of dieren wel eens in het verkeerde vakje. Nou en?, kun je zeggen, maar als je bezig bent met, bijvoorbeeld, het onderzoeken van de evolutie, dan is het wel handig te weten tot welke soort dieren en planten behoren. Het zit goed fout als Zoë Goodwin van de universiteit van Oxford en haar collega’s het bij het rechte eind hebben. Volgens hen zou wel eens meer dan de helft van de planten verkeerd kunnen zijn ingedeeld. Bij insecten zou het nog wel eens erger kunnen zijn, denken de onderzoekers (hoewel ze dat niet hebben onderzocht). Als dat waar is dan is het ook lastig te bepalen welke soorten verdwijnen. Nou en?, hoor ik sommige cynici zeggen. Lees verder