Categorie archieven: biologie

Mierenkolonie lijkt superorganisme

Geplaatst op door
Beantwoorden
'Mierenhoop'

Een ‘mierenhoop’ in proefopstelling

Mieren verbazen mensen al jaren vanwege hun uitzonderlijke georganiseerdheid. Een mierenhoop is een aanduiding van een chaotische situatie, maar daar is in een mierenhoop allesbehalve sprake van. Alles lijkt er als door een onzichtbare hand bestuurd. Onderzoekers begrijpen daar ook nu nog steeds niet veel van en hebben nu een mierenkolonie uit arren moede maar betiteld als een superorganisme dat, zo lijk het, een soort zenuwstelsel heeft. De kolonie reageert aangepast op diverse bedreigingen, zo blijkt uit proefnemingen. Lees verder →

Wat hebben onbekende micro-organismen ons te bieden?

Geplaatst op door
Beantwoorden
Shewanella oneidensis-bacteriën met elektriciteit geleidende eiwitdraden

Shewanella oneidensis -bacteriën met geleidende eiwitdraden. Die vormen een elektrisch circuit om te ‘ademhalen’ (afb: Science)

Microbioom is een term die zoiets als micro-organismehuishouding betekent. Darmflora komt in de buurt, maar dan mis je toch wat. Microbioom zou je natuurlijk ook voor de uitgebreide wereld van micro-organismen kunnen lezen, de micro-wereld. Daar weten we erg weinig van. Nou hebben zo’n 50 onderzoekers op dit terrein de handen ineen geslagen en een heus microbioomconsortium (UMIC) opgericht. Meteen vliegen er allerlei modieuze en nietzeggende termen in het rond als doorbraak, medicijnen, milieubeheer en duurzame energie. Want ja, de wereld van de micro-organismen leren kennen moet natuurlijk wel wat opleveren. Wetenschap ter bevrediging van nieuwsgierigheid is zo 20ste-eeuws… Lees verder →

“De grootste schreeuwers hebben de kleinste ballen”

Geplaatst op door
Beantwoorden
Brulaap in actie

Een mannetje aan het brullen

De grootste schreeuwers met de meeste bas in hun roep, hebben de kleinste ballen. Tenminste, dat zou bij brulapen zo zijn. De ‘apparatuur’ voor hun indrukwekkende stemgeluid, gaat ten koste van hun testikels, denken onderzoekers van, onder meer, de universiteit van Cambridge. Lees verder →

Grotere hersens betekenen niet hoger iq

Geplaatst op door
Beantwoorden

HersendoorsneeIn 1836 zei de Duitse bioloog Friedrich Tiedemann dat er een relatie moest zijn tussen de grootte van de hersens en de intellectuele vermogens en functies van de geest. Nu hebben onderzoekers van, onder meer, de universiteit van Wenen uitgemaakt dat er weinig direct verband is. Er is hooguit een zwak verband dat niet bepaald wordt door geslacht of leeftijd. Lees verder →

Bioloog vermoordt besnorde ijsvogel

Geplaatst op door
Beantwoorden
De besnorde ijsvogel

Toen leefde de besnorde ijsvogel nog

Je moet toch tamelijk geschift zijn. De mannelijke ijsvogel met snor was nog nooit gefotografeerd. Tot wetenschapper Chris Filardi hem eind september ontdekte op het eiland Guadalcanal en hem na enkele foto’s doodde, zo meldt de iVolkskrant. Wat zou er in de hoofd zo’n idioot omgaan? Misschien wel helemaal niks. De malloot krijgt nogal wat kritiek van vakgenoten over zich heen. Lees verder →

Levensboom van 2,3 miljoen soorten getekend

Geplaatst op door
Beantwoorden
Levensboom van 2,3 miljoen soorten aards leven

De ‘levensboom’

Er is een eerste opzet van de levensboom getekend waarin de relatie tussen zo’n 2,3 miljoen dieren, planten, schimmels en micro-organismen is vastgelegd. Voor delen van de flora en fauna is dat wel eerder gedaan, maar dit zou het eerste ‘complete’ (volledig is het zeker niet) overzicht van de verhoudingen van de (ooit) op aarde voorkomende levensvormen zijn. De levensboom is, voor een klein deel, digitaal beschikbaar. Lees verder →

Gouden DNA-spons vist de ziekteverwekkers er uit

Geplaatst op door
Beantwoorden

Gouden DNA-zeef

De poriën van de gouden DNA-spons/zeef zijn zo klein dat, bijvoorbeeld, eiwitten er niet doorheen kunnen, maar de dradige stukjes DNA wel (afb: Analytical Chemistry)

Met een nanoporeuze ‘spons’ van goud zouden ziekteverwekkers in planten en hoger organismen (zoals de mens) kunnen worden opgespoord, denken onderzoekers van de universiteit van Californië in Davis. Daarmee zouden ze kernzuren (DNA en RNA) kunnen isoleren in een mengsel van biomoleculen. Dat zou het aanzienlijk makkelijker maken erfmateriaal van ziekteverwekkers te isoleren uit  monsters van serum, bloed of plantenvocht. Lees verder →

Wespengif prikt kankercellen lek

Geplaatst op door
Beantwoorden
Het kankerceldodende Braziliaanse wespje (Polybia paulista)

Het kankerceldodende Braziliaanse wespje (Polybia paulista)

De in Brazilië voorkomende wespensoort Polybia paulista beschermt zichzelf tegen aanvallers door een gif aan te maken dat een stof bevat die kankercellen lek prikt. Dat was al bekend. Onderzoekers van de universiteit van São Paulo (Bra) en van Leeds (Eng) hebben nu uitgevogeld hoe dat gif, Polybia-MP1, selectief kankercellen doodt en normale cellen ongemoeid laat. MP1, zoals al verklapt, prikt de kankercellen lek. Lees verder →

Geheim van ‘poortwachter’ kernmembraan deels opgelost

Geplaatst op door
Beantwoorden
kernporiecomplex, de poortwachter van de celkern

De binnenring van het kernporiecomplex (NPC) zoals die is voorgesteld door de Caltech-groep. CNC staat voor kanaalnucleoporinecomplex. CNT is de barrière die onwelkome gasten buitenslsuit.

Het DNA in de celkern wordt goed bewaakt. Om die kern zit een stevig dubbelmembraan en bepaalt een ‘poortwachter’ wie of beter wat de kern in of uit mag via die membraanporiën. Die poortwachter wordt kernporiecomplex (NPC in Engelse afko) genoemd, een eiwitcomplex dat in het kernmembraan ‘zetelt’. Onderzoekers van het technologisch instituut  van Californië (Caltech) hebben nu een deel van het mysterie van de poortwachter opgelost door de structuur van het centrale deel van NPC te bepalen. Daarmee kan een verklaring gezocht worden hoe de poortwachter het flikt de juiste moleculen in en uit de kern te laten gaan. Miskleunen van de poortwachter kunnen leiden tot allerlei ziektes, zoals agressieve vormen van bloedkanker (leukemie). Lees verder →

Het leven steeds nauwkeuriger te volgen

Geplaatst op door
Beantwoorden

Supermicroscoop SIM

Met de SI-microscoop zijn haarscherpe bewegende beelden te maken met een resolutie van 60 tot 80 nm


De laatste jaren is er op het gebied van microscopie wel het een en ander gebeurd. Alsof er geen diffractielimiet bestaat worden steeds kleinere voorwerpen met een (al of niet licht)microscoop waarneembaar. Nu schijnen onderzoekers rond Nobelprijswinaar Eric Betzig er in geslaagd te zijn met een nieuw type microscoop (SIM) het leven in een (levende) cel nog nauwkeuriger in beeld te brengen. Daarmee is te zien, bijvoorbeeld, hoe eiwitten in het ribosoom worden opgebouwd. Lees verder →