Nieuwe soorten ontstaan op ‘gezette’ tijden

Levensboom

De ‘levensboom’ van Temple spiraalt vanaf het begin van leven op aarde en beschrijft de levensduur van 50 000 soorten

Het lijkt er op dat de evolutie niet zozeer wordt gedreven door aanpassing aan de leefomstandigheden, maar eerder door ‘de klok’. Onderzoekers van de Amerikaanse Temple-universiteit hebben, stellen ze, de nauwkeurigste ‘levensboom’ berekend tot nu toe en daaruit zou blijken dat gemiddeld elke tweemiljoen jaar een nieuwe soort het levenslicht ziet. Lees verder

Een ei ontkoken

Eiwitontwarder

De eiwitontwarder van Colin Raston

Een ei ontkoken, zodat het zich weer omvormt tot de keurige gevouwen eiwitten? Het schijnt te kunnen. Is dat dan ook weer dik vloeibaar als het oorspronkelijke ongekookte ei? Wie zal het zeggen. De onderzoekers van het procédé van de universiteit van Californië in Irvine hebben nog niet een heel ei ontkookt. De truc is een rotatieproces waarmee de eiwitten ontward worden, zoals in een gekookt ei, in de hoop dat ze weer tot hun oorspronkelijke vouwing zullen terugkeren. Dat rotatieproces werd in 2013 gepresenteerd door de Australiër Colin Raston, die daarbij aan andere chemische toepassingen dacht. Raston was ook betrokken bij dit onderzoek. Het proces, in feite een scheve centrifuge, zou goede diensten kunnen bewijzen bij het ontwarren van eiwitten die genetische veranderde micro-organismen vaak produceren, maar ook de term ‘kanker’ valt weer. Lees verder

Bodem mogelijk gevaarlijke kooldioxide’bom’

Vastlegging koolstof in planten

De vastlegging van koolstof in planten en grond…

Meer kooldioxide zou leiden tot een snellere plantengroei, waardoor meer kooldioxide zou worden vastgelegd, zo luidt de redenering. Oftewel kooldioxide lost het broeikasprobleem zelf (enigszins) op. Dat kan wel eens heel verkeerd uitpakken, denken onderzoekers van de Amerikaanse Princeton-universiteit. Meer kooldioxide zou wel eens een kettingreactie te weeg kunnen brengen waardoor een grote koolstofvoorraad in ontbinding overgaat: de grond. Micro-organismen spelen in dat subtiele spel een belangrijke rol. Lees verder

Vogels voelen de naderende storm

Geelvleugelzanger

De geelvleugelzanger

Het lijkt er op dat vogels een zintuig hebben voor slecht weer. In april trok een storm zijn verwoestende spoor over het zuiden van de VS met 35 dodelijke slachtoffers en grote materiële schade tot gevolg. In oostelijk Tenessee leek een groep trekvogels het naderende onheil te hebben aangevoeld en ze verdwenen voor de eerste wolken arriveerden, zo beweren onderzoekers in het wetenschappelijk tijdschrift Current Biology. Lees verder

Afweer brandgans afhankelijk van locatie

Brandganzen op Spitsbergen

Brandganzen op Spitsbergen

De Nederlandse brandgans schijnt een actiever afweersysteem te hebben dan brandganzen in het noorden, zo hebben onderzoekers van de Rijksuniversiteit van Groningen en van het NIOO-KNAW Vogeltrekstation uitgevogeld. Dat heeft iets met de leefomstandigheden te maken, het zal niet verbazen.

Lees verder

Promovendus maakt inversiemicroscoop van € 200

Inversiemicroscoop

Een inversiemicroscoop met een kristalscherm

Adam Lynch, promovendus aan de Brunell-universiteit in Londen, ontdekte dat je met drie groedkope usb-microscopen en wat nieuwe programmatuur het werk kon doen wat normaal gedaan wordt door een zogeheten inversiemicroscoop, die al gauw vele malen duurder is. Bij inversie-microscopen zit de lichtbron niet onder maar boven het monster. Inversiefluore-scentiemicroscopen worden gebruikt om, onder meer, levende cellen te bestuderen. Lynch ontdekte als je die usb-microscopen omdraaide, ze op de een af andere manier in serie plaatste een beeld krijgt waarvoor hij normaal de dure inversiemicroscoop zou moeten gebruiken. Lynch was geïnteresseerd in de bewegelijkheid van cellen van het afweersysteem. Hij wilde bekijken hoe die cellen bij slakken reageren op vervuiling. Lees verder

De pil maakt mannen mooier (of lelijker)

De pilHet gebruik van hormonale voorbehoedsmiddelen als de pil beïnvloedt de appetijt van vrouwen voor mannen. Als de vrouwen eenmaal gestopt zijn met het slikken van de pil zou die eens zo leuke man wel eens heftig kunnen tegenvallen, zo lijkt uit Amerikaans onderzoek te komen.
Lees verder

Perverse pinguïns

Pervertelingen (foto: Wiki Commons)

Pervertelingen (foto: Wiki Commons)

op seksueel gebied vreemd. Er wordt verkracht, gemasturbeerd, doden worden besprongen en nog zo meer. De Britse Zuidpoolonderzoeker George Murray Levick was zo geschokt geweest dat bij die lieve pinguïns te hebben waargenomen, dat hij daarvan niets heeft gepubliceerd, zo wil het verhaal. Dat speelt zich dan ook af rond 1913 (nu zou dat geen probleem zijn).  Een aantal jaren geleden werden zijn aantekeningen opgegraven uit het sneeuw op het oude basiskamp. Lees verder

Met MRI haarscherp moleculen te zien

diamantsensor voor nano-MRI

Het principe van de diamantsensor is ontwikkeld bij het MIT in Cambridge (VS). Rood is het stikstofatoom in het koolstofrooster van een diamant, met daarnaast een ‘gat’ in het rooster. (foto: MIT)

Kernmagne-tische resonantie (in de medische toepassing bekend onder de afkorting MRI) heeft zich ontwikkeld tot veel toegepaste beeldtechniek. Probleem met MRI was altijd het, in vergelijking met röntgentech-nieken, relatief lage oplossende vermogen (tienden van millimeters). Onderzoekers van de technische hogeschool in het Zwitserse Zürich (ETHZ) en van de universiteit van Leipzig (Polen) hebben die resolutie sterk verbeterd. Ze bleken in staat een enkel waterstofkern te detecteren. Overigens is het niet de bedoeling met deze nano-MRI-techniek om ook plaatjes te maken van hele menselijke lichamen. Een enkel molecuul is al mooi genoeg. Lees verder

Spellen en weblabs in de strijd tegen fraude en fouten

EteRNA: spelen met RNA

Spelen met RNA, de gang van het ontwerpproces in EteRNA (afb: PNAS)

Volgens Adrien Treuille van de Carnegie Mellon-universiteit en Rhiju Das van de Stanford-universiteit (beide in de VS), kunnen massale  ‘weblabs’ met behulp van video-spellen fouten en fraude in de bioweten-schappen of zelfs de hele wetenschap zo veel mogelijk uitbannen. Aan die weblabs zouden dan vele niet-professionele onderzoekers kunnen deelnemen. Volgens het tweetal is die spelachtige benadering wetenschappelijk deugdelijker dat de gebruikelijke praktijk in de wetenschappen waarbij er eerst een mogelijke verklaring voor een verschijnsel wordt geopperd, waarna wetenschapper die hypothese proefondervindelijk probeert te bewijzen. Ze publiceerden hun bevindingen op de webpagina’s van het blad Trends in Biochemical Sciences (waar ik het niet kan vinden). Eerder dit jaar schreven ze een soortgelijk artikel over hun RNA-massaproject EteRNA. Lees verder