Restanten van het oorspronkelijke Antikythera-planetarium (afb: WikiMedia Commons)
Geheim 2000 jaar oude ‘computer’ Antikythera opgelost (?)
Beantwoorden
Categorie archieven: geschiedenis
Het (mislukte) atoomproject van de Nazi’s had kunnen slagen
Het ‘Naziblokje’ (afb: univ. van Maryland)
Het is bekend dat de Nazi’s tijdens de tweede wereldoorlog op zoek geweest naar de ontketening van kernenergie. Het is ze nooit gelukt het (nucleaire) beest in de greep te krijgen. Nu hebben twee Amerikaanse natuurkundigen een overblijfsel van dat mislukte project in handen gekregen: een uraankubus (een onderdeel voor een kernreactor). Ze kwamen tot de conclusie dat onderlinge rivaliteit destijds de verwezenlijking van een kernreactor had tegengewerkt. Lees verder
Egyptische mummies hadden nog wat DNA over
Een onderzoekster van mummie-DNA (afb: univ van Tübingen)
Je kunt je natuurlijk afvragen welk doel het dient, maar het blijkt dat bij de oude mummies uit Egypte nog, neem ik aan. stukken DNA gevonden zijn. Moderne Egyptenaren hebben genetisch meer gemeen met zuidelijker gelegen Afrikaanse volken dan de oude Egyptenaren. Het verbaast me niks. Overigens zou ik gemummificeerde Egyptenaren niet meteen tot doorsnee-Egyptenaren betitelen. Lees verder
Verbrande thorarollen met ct leesbaar gemaakt
Het digitaal afgerolde manuscript. Rechts de verbrande rol. Ter vergelijking een dollarmunt van 1 cent (afb: Brent Seales)
Het zijn thorarollen met Hebreeuwse religieuze teksten, de rollen van En-Gedi (de vindplaats) die dateren uit de tweede of derde eeuw na Christus. Zijn waren helaas toen ze in 1970 werden gevonden al verbrand. Nu is het met behulp van computertomografie (ct) en een hoop algoritmes gelukt de rollen te lezen, zonder ze te hoeven ontrollen.
Richard III was geen koningskind
Richard III, een portret van een onbekende schilder dat na de dood van de Engelse koning is gemaakt (16de eeuw).
Archeologie is meestal saai (vind ik), maar soms werkelijk (ont)spannend. In september 2012 werden bij werkzaamheden aan een parkeerplaats in Leicester de botten gevonden, van wat later bleek Richard de derde te zijn, de Engelse koning die in de strijd het loodje legde. DNA-onderzoek laat zien dat hij of een of meer van zijn voorvaderen koekoekskinderen waren. Zelf had hij geen nageslacht. In de (voor)vaderlijke lijn was er geen genetische overeenkomst te vinden met nu nog levende nakomelingen van het geslacht Plantagenet.
Lees verder
WHO: experimentele medicijnen tegen ebola toelaatbaar
Het ebola-virus
Een ethiekcommissie van de wereldgezondheidsorganisatie WHO heeft het gebruik van experimentele geneesmiddelen bij het bestrijden van de ebola-epidemie goedgekeurd. Volgens plaatsvervangend directeur-generaal Marie-Paule Kieny, van de WHO was de instemming unaniem. Er zijn bedenkingen tegen deze beslissing, niet in de laatste plaats doordat een van de toegepaste vaccins (ZMapp) maar zeer beperkt voorhanden is. Het zou maanden duren om meer ZMapp te produceren, een mengsel van monoklonale antilichamen. Twee besmette Amerikaanse gezondheidswerkers zijn met ZMapp behandeld. Dat zette de discussie in gang. Wetenschapsblad Science heeft op zijn webstek een vrij toegankelijk overzicht gemaakt van nieuws en artikelen over ebola.
Bron: Science
Heineken-prijzen toegekend
De Koninklijke Nederlandse Akademie van Wetenschappen heeft de vijf winnaars bekendgemaakt van de Heinekenprijs 2014. De prijs, waar een geldbedrag van 1 miljoen dollar (ongeveer € 700 0000) is verbonden, viert zijn vijfstigste verjaardag. Al eerder werd bekend gemaakt dat de Nederlandse kunstenares Wendelien van Oldenborgh de Heineken-prijs voor de kunst had gewonnen. Lees verder
Noormannen bleken slimme navigeerders
Het schemerbord
De Noormannen hadden geen kompas. Dat betekent dat ze op zicht moesten varen of op de zon en de sterren. Op zicht betekent dat je de kust niet uit het oog mag verliezen en de zon schijnt ook niet altijd. Een aantal jaren geleden dook er dingetje op dat een hulpmiddel voor die stoere zeevaarders was, de zonnesteen. Daarmee konden ze ook de zon ‘zien’ als die achter de wolken was verdwenen. Die zonnesteen bestaat uit kalkspaat (calciet) of eigenlijk de zeer zuiver vorm dubbelspaat. Volgens Balázs Bernáth van de Eötvös-universiteit in Boedapest (Hon) beschikten de Vikingen ook over een ‘schemerbord’, dat als een soort kompas zou hebben gediend bij schemering en bewolkte lucht. Het bleek met dat bord goed mogelijk de richting te bepalen, ook al was de zon al onder of achter de wolken verdwenen, eventueel samen met de zonnesteen. Lees verder
Robespierre weer tot ‘leven’ gewekt
Hoofd van Maximilien de Robespierre (1758-1794)
De Franse verbeelder Philippe Froesch heeft met behulp van de rechtsarts Philippe Charlier een hoofd van de roemruchte revolutionair Robespierre gemaakt. Je kan niet zeggen dat deze wreedaard een schoonheid is. Zijn gezicht wordt in de versie van Froesch ontsierd door diepe kloven en putten. Hij zag er uit als een vermoeid man. De beeltenis is gemaakt aan de hand van een pleisterreliëf van Robespierre gemaakt door Madame Tussaud (niet het museum, uiteraard, maar de echte) naar het dodenmasker van de terechtgestelde revolutionair. Dat masker is digitaal uitgemeten en Froesch moet een deel er bij hebben bedacht. De ouwe boef kijkt je levensecht aan.
Bron: Le Monde