Alle per- en polyfluoralkylstoffen (PFAS) de wereld uit? Niet waarschijnlijk

Effecten van PFAS

Per- en polyfluorverbindingen worden in verband gebracht met vele aandoeningen, maar PFAS bestaat uit een grote verzameling stoffen die lang niet altijd gezondheids- en/of milieuschadelijk zijn (afb: ~WikiMedia Commons)

Afgelopen februari heeft het Europees ChemicaliënAgentschap (EChA) een voorstel gepubliceerd om een grote schoonmaak te maken met de stoffen die worden aangeduid met PFAS, ook wel, althans deels, voor-altijdmaterialen genoemd omdat ze nauwelijks afbreken. Het voorstel is opgesteld door milieuinstituten van Denemarken, Duitsland, Nederland, Noorwegen en Zweden.  Die fluorverbindingen – het zijn er zeker vele duizenden (want naar believen uit te breiden), waaronder PTFE (polytetrafluoretheen oftewel teflon) wel de bekendste is – hebben zich stevig die in de samenleving gevestigd.  Het probleem lijkt een beetje op dat van de cfk’s (chloorfluorlkoolwaterstoffen) die de ozonlaag aantastten en die inmiddels vrij effectief in de ban zijn gedaan. Hoe vervangbaar zijn ze? Lees verder

EU haalt bakzeil bij ban gevaarlijke stoffen onder druk industrie (?)

Tatiana Santod

Tatiana Santos van het Europees Milieubureau (afb: eeb.org)

Uit gelekte documenten zou zijn gebleken dat de Europese Unie zou zijn gezwicht voor de industrie. De EU zou gevaarlijke stoffen verbieden in consumentenproducten behalve in toepassingen waar die essentieel (?) voor zouden zijn. Dan hebben we over meer dan tienduizend stoffen waaronder ook de ‘vooraltijdverbindingen’ (slechts afbreekbaar) zoals de fluorverbindingen PFAS. Dat voornemen vormde een onderdeel van het groene akkoord dat de unie in 2020 had bereikt, maar daar zou nu nog maar een verwaterde versie van over zijn. Lees verder

Klotho-eiwit verbetert het geheugen (van resusapen)

Resusaap

Een (waarschijnlijk) oudere resusaap (afb: WikiMedia Commons)

Met de leerpil is het tot nu toe niks geworden en verjongingskuren zijn ook geen doorslaand succes, maar misschien gaat het met de geheugenpil wel lukken. Oudere resusapen kregen het eiwit Klotho toegediend en dat verbeterde hun geheugen. Bij muisjes was eerder ook iets dergelijks waargenomen. Lees verder

Franse senatoren hebben nogal wat rare stoffen in hun haren

Vergaderzaal Franse senaat

De halve cirkel waar de Franse senatoren vergaderen (afb: WikiMedia Commons)

Kwik, bestrijdings-middelen, weekmakers en ook zeldzame aarden, je kunt allerlei stoffen aantreffen in de haren van Franse senatoren (m/v). Zo’n 26 socialistische (??) senatoren hadden plukjes haar ter onderzoek meegegeven aan onderzoekers van toxSeek, dat haarmonsters zegt te kunnen analyseren op 49 metalen en 1800 organische stoffen. Lees verder

In 2050 meer dan 1,3 miljard suikerzieken (?)

alvleesklier

De alvleesklier (rood) produceert onder meer insuline om het suikergehalte in het bloed te reguleren

Volgens onderzoekers  zullen er in 2050 meer dan 1,3 miljard suikerzieken zijn (op een wereldbevolking van zo’n 9,8 miljard). Nu zijn dat er 529 miljoen. De stijging is vooral veroorzaakt door overgewicht. De toename komt (dus) vooral op het conto van de niet-erfelijke vorm type II, die voor een belangrijk deel voorkoombaar is . Lees verder

Verlies Y-chromosoom verslechtert kansen tegen kanker

x-chromosoomHet schijnt dat veel mannen op hogere leeftijd het Y-chromosoom in sommige cellen kwijtraken, zo’n 40% van de 70-plussers. Dat blijkt een negatieve invloed te hebben op op de gezondheid van die ‘Y-arme’ mannen. Uit dierproeven bleek dat bij Y-arme muisjes tumoren twee keer sneller groeiden dan bij mannetjes waar het Y-chromosoom nog volop aanwezig was. Dat zou te kunnen maken hebben met een verzwakt afweersysteem, denken de onderzoekers. De pluskant daarvan zou zijn dat in het geval van Y-armoede immuuntherapie een grote kans van slagen zou hebben. Lees verder

Microleven in de bodem wordt vaak over het hoofd gezien

Indeling organismen

Wat weten we de microwereld onder onze voeten? Dat die wezenlijk is voor de gezondheid van de aarde, maar geven we ons daar ook rekenschap van?

Het besef dringt heel langzaam tot de mens door dat de gezondheid van de mens afhankelijk is van de rest van de levende (en dode) wereld op aarde. Het belang van een gezonde natuur wordt zo zoetjes aan ook aanvaard als noodzaak, maar daarbij wordt het microscopische leven in de bodem, het bodemmicrobioom, nogal eens over het hoofd gezien, betogen wetenschappers. Ten onrechte, vinden ze, want dat bodemmicrobioom zou een wezenlijk bestanddeel van een gezonde aarde moeten zijn. Lees verder

Nieuwe klasse antibiotica in de maak (?)

Werking thanatine

De werking van thanatine op de ’transportbrug” tussen buiten- en binnenmembraan van een gramnegatieve bacterie (afb: Zerbe et. al/Science)

De toenemende resistentie van bacteriën voor de bestaande antibiotica is reden voor grote zorg. Het lijkt er op dat onderzoekers van, onder meer, de universiteit van Zürich een nieuwe klasse van antibiotica op het spoor zijn die andere aangrijpingspunten gebruiken om bacteriën lam te leggen. Ze gingen daarbij uit van de bestaande, natuurlijke peptide (klein eiwit) thanatine. Ze veranderden daarvan de structuur, waardoor de ‘mutanten’ effectiever inwerkten op de stofwisseling van bacteriën. Lees verder

Dwarslaesiepatiënt kan weer lopen hersenimplantaat en nieuwe ‘zenuwen’

Lopende dwarslaesiepatiënt

Een collage van de patiënt die een trap op loopt (afb: Grégoire Courtine et. al/EPFL)

Al eerder zouden patiënten met een dwarslaesie hebben kunnen lopen met behulp van een hersenimplantaat en elektroden ter vervanging van beschadigde zenuwbanen. Wat deze lopende dwarslaesiepatiënt zo bijzonder maakt zou liggen aan de digitale ‘brug’ die is toegepast om de functie over te nemen van beschadigde zenuwbanen. Bovendien zou die gezorgd hebben voor het herstel van het beschadigde ruggenmerg, zodat de patiënt ook (met krukken) kan lopen als de apparatuur uit staat. Lees verder

Neuralink krijgt toestemming voor proef met hersenimplantaten

Aapje met hersenimplantaat speelt Pong

Aapje met hersenimplantaat speelt Pong (afb: Neuralink)

Het Amerikaanse bedrijf Neuralink zegt van de overheid toestemming te hebben gekregen voor een proef met hersen-implantaten om een verbinding tussen biologische en digitale intelligentie mogelijk te maken en om digitale apparaten te kunnen aansturen. De daartoe geëigende FDA zelf heeft nog niets naar buiten gebracht. In 2022 is een aanvraag al eens afgewezen vanwege twijfels over de veiligheid van het implantaat.
Lees verder