Eens raken grondstoffen op en dan?

Salim Ali: we stevenen op een grondstofdebakel af

Salim Ali (univ. van Delaware)

We communiceren ons suf en hebben niet in de gaten dat dat een hoge prijs heeft. Ik heb het dan niet over de verarming van de intermenselijke verhoudingen (daar valt ook wel wat over te zeggen), maar over het uitputten van de voor al die communicatie noodzakelijke grondstoffen. Of meer nog, we hebben het over veel moderne technologie: van computer en zonnecellen, via telefoon tot elektrische auto. Onderzoekers rond Salim Ali van de universiteit van Delaware (VS) waarschuwen dat die wezenlijke grondstoffen voor die producten snel krap kunnen worden. Lees verder

Ammoniak maken met energie toe?

Brandstof cel voor de productie van ammoniak

De ammoniakbrandstofcel. Op het plaatje ontbreekt het membraan dat het kathode- en anodedeel scheidt (afb: univ. van Utah)

Bijna een eeuw geleden kreeg de Duitser Fritz Haber de Nobelprijs voor de ontwikkeling van een proces om ammoniak te synthetiseren. Dat proces zorgde voor een radicale omvorming van de landbouw, omdat nu (kunst)mest in de fabriek gemaakt kon worden en de landbouw niet langer afhankelijk was van dierlijke mest of Chilisalpeter. Groot nadeel van dit roemruchte Born/Haber-proces is dat aanzienlijke hoeveelheden energie gebruikt, alles bij elkaar elke jaar zo’n 1% van het totale wereldverbruik. Onderzoekers van de universiteit van Utah (VS) hebben nu een enzymatisch proces ontwikkeld, dat nog eens energie op de koop toe zou leveren. Daar zitten nog wel wat haken en ogen aan… Lees verder

China’s koolstofvoetafdruk groeit fors en ongelijk

Koolstofvoetafdruk

Cijfers van het Nederlandse planbureau voor leefomgeving (PbL)

Tussen 2007 en 2012 is de koolstofvoetafdruk van Chinese huishoudens met 19% gestegen. Driekwart daarvan kan worden toegeschreven aan de gestegen consumptie van de middenklasse en de rijken. De hoogste inkomensgroepen in China hebben nu een koolstofvoetafdruk die gelijk is aan de Europese. Tweederde van de Chinese bevolking blijft echter op een uiterst bescheiden niveau steken. Lees verder

Weer een manier gevonden die lignine afbreekt (?)

Formaldehyde helpt lignine afbreken

Een lignine-extract zonder (links) en met formaldehyde


Lignine, het is al vaker in dit blog verteld, is een belangrijk bestanddeel van biomassa en een aanlokkelijke grondstof, maar we kunnen er niet goed bij, omdat lignine moeilijk afbreekbaar is. Nu zouden onderzoekers van de polytechnische school in Lausanne (EPFL, Zwi) een simpele manier gevonden hebben om de ligninebron te ‘ontsluiten’: voeg wat formaldehyde toe. Kan het zo simpel zijn?. Lees verder

Bacterie breekt houtstof lignine ‘open’

Biomassa, lignine en cellulose, als chemische grondstofJe zou kunnen zeggen dat lignine het duurzame bestand van hout is. Bovendien zit die stof vol met energie, is niet schaars en vult zich voortdurend aan. Scheikundigen hebben nooit vat kunnen krijgen op die hardnekkige verbinding, maar de natuur kan dat natuurlijk wel. Onderzoekers hebben nu een ongewone bodembacterie gevonden, Sphingobium sp. of ook SYK-6 genoemd, die er geen  probleem mee hebben om lignine open te breken. Daarmee zou lignine wel eens de nieuwe  ‘aardolie’, de uitgangsstof voor een heel scala aan chemicaliën, materialen, brandstoffen en andere dingen die de mens denkt nodig te hebben. Overigens is op dit terrein al vaker een ‘doorbraak’ aangekondigd. Lees verder

Schimmels halen metalen uit afgedankte batterijen

Schimmels halen metalen uit afgedankte batterijen

De schimmels Aspergillus niger (linksboven), Penicillium simplicissimum (rechtsboven) en Penicillium chrysogenum (onder) halen kobalt en litium uit oplaadbare batterijen (Afb: Aldo Lobos)

Oplaadbare batterijen hebben ook een houdbaarheids-datum. Je kunt je afgedankte batterijen, tegenwoordig vaak lithiumionbatterijen, in Nederland overal inleveren, maar waarschijnlijk verdwijnen er toch een hoop in het vuilnis. Zonde van de waardevolle stoffen die nog in die batterijen achterblijven. Onderzoekers hebben schimmels te hulp geroepen om waardevolle stoffen als kobalt en lithium uit de afgedankte batterijen te ‘destilleren’. De onderzoekers vertellen hun verhaal op het ‘najaarscongres’ van de Amerikaanse scheikundevereniging ACS Lees verder

Groot reservoir van helium ontdekt

De hedendaagse zeppelins van Lockheed Martin vliegen met helium

De hedendaagse zeppelins van Lockheed Martin vliegen met helium

Helium is een veelgebruikt edelgas en daardoor schaars. Het komt dus goed uit dat er in Tanzania een groot reservoir is ontdekt, dat ook daadwerkelijk is te winnen. De ‘heliumcrisis’, waarvoor onder meer Nobelprijswinnaar Robert Richardson al jaren waarschuwt, lijkt voorlopig afgewend.
Lees verder

Affakkelen aardgas onnodig met methanolproces

Affakkelen bij Shell Moerdijk

Affakkelen bij Shell Moerdijk (afb: Ferry Krauweel)

Ik heb het altijd hoogst belachelijk gevonden, maar nog steeds wordt bij oliewinning en -raffinage het meekomende aardgas afgefakkeld, verbrand. Volgens Jeroen van Bokhoven van de ETH in  Zürich is dat niet langer nodig als methaan, het belangrijkste bestanddeel van aardgas, direct wordt omgezet in het vloeibare methanol. Tot nu toe was dat geen praktische mogelijkheid, maar Van Bokhoven c.s. bedachten een oplossing. De truc is: verhoog de druk en het methaan wordt niet langer verspild. Nu nog de juiste katalysatoren voor de truc… Lees verder

Aardolie als grondstof chemie te vervangen door hout

houtchemie of xylochemie

Omslag Angewandte Chemie met artikel over xylochemie

Hout zou volgens, onder meer, onderzoekers van de Johannes Gutenberguniversiteit van Mainz (D) prima dienst kunnen doen als grondstof voor de chemische industrie in plaats van aardolie. De Duitse onderzoekers hebben samen met wetenschappers van de universiteit van de universiteit van Alabama (VS) twee ingewikkelde chemische verbindingen gesynthetiseerd, uitgaande van hout. De onderzoekers denken dat de hout- of xylochemie in kosten kan concurreren met de petrochemie, maar veel minder milieuschade met zich mee brengt. “Ons doel is producten te fabriceren van vernieuwbare bronnen op een economisch verantwoorde manier”, zegt onderzoeker Till Opatz van de universiteit in Mainz. Lees verder

Alaska boort naar olie om klimaatverandering te bekostigen

Bill Walker (Alaska)

Gouverneur Bill Walker bij zijn intreerede (afb: Wiki Commons)

Donald Trump is niet de enige gek die er in Amerika rondloopt. Gouverneur Bill Walker schijnt het licht ook nog niet gezien te hebben. Hij beweert, tenminste, dat Alaska wel gedwongen is door te gaan met boren naar olie om de gevolgen van de klimaatverandering te kunnen bekostigen. Het is kennelijk bij Walker nog niet in de botte hersens doorgedrongen dat die opgeboorde brandstoffen juist het begin van het probleem vormen. Overigens heeft Alaska wel enige reputatie als het gaat om geestelijk minvermogende gouverneurs. Ooit zwaaide ene Sarah Palin daar de skepter, ook geen bijster door het licht aangeraakte geest. Lees verder