Hersens blijven, met lever, in leven na de dood van de eigenaar

Hersens in leven gehouden. Dat is nog knap ingewikkeld (afb: Zhiyong Guo et al./EMBO Molecular Medicine)

Roald Dahl, de meester van de lichte gruwel, schreef ooit een. verhaal van een vrouw die bij het overlijden van haar dominante en betweterige man zijn hersens en een ook in leven hield, die ze vervolgens ging treiteren door voor dat ook een sigaret te gaan roken waar hij erg tegen was/is.
Hersens in leven laten is al langer een droom om, bijvoorbeeld, de kennis te bewaren die daarin is opgeslagen. Andere organen krijgen een leven na de dood van de eigenaar, waarom hersens niet? Nu schijnen Chinese onderzoekers daarin geslaagd te zijn bij varkenshersens. De lever lijkt daarin een doorslaggevende rol te spelen. Lees verder

Peptide zou tau-knopen ‘ontrafelen’ in vliegjes met Alzheimer

Tau- en beta-amyloïdedeposities in de hersens

Tau-knopen (bruin, linksonder) en beta-amyloïdeplaques (rood)

Tau-eiwitten spelen een cruciale rol bij het behouden van de structuur en functie van neuronen. Bij de ziekte van Alzheimer werken deze eiwitten echter niet goed, waardoor ze samenklonteren en lange kronkels vormen. Deze tau-knopen kunnen neuronen blokkeren, waardoor ze geen voedingsstoffen en signalen meer kunnen ontvangen en afsterven. Met een peptide (klein eiwit), RI-AGO3 gedoopt, zou die knoopvorming kunnen worden ‘ontrafeld’. Bij fruitvliegjes (met ‘Alzheimer’?; as) leek het peptide te werken. Lees verder

Zijn er toch geen echte linkse of rechtse hersens?

Amygdala

Amygdala (afb: WikiMedia Commons)

Lang is er gedacht dat de hersens van conservatieve mensen er wat anders uit zien dan die van progressieve, maar nieuw onderzoek van de universiteit van Amsterdam onder zo’n duizend (Nederlandse) proefpersonen zou dat idee enigszins nuanceren. Er zou wel enige relatie zijn tussen hersenstructuur, maar veel minder sterk dan tot nu toe aangenomen. Opmerkelijk is natuurlijk dat er kennelijk toch enig verband is. Lees verder

Hersens veranderen tijdens zwangerschap

Het hersenonderzoekprogramma van een zwangere vrouw en moeder

Het hersenonderzoekprogramma. MTL staat voor mediale temporale kwab. Diffusie-mri registreert kleine, structuurveranderingen in de hersens (afb: Laura Pritchet et al./Nature Neuroscience)

Tijdens de zwangerschap veranderen ook de hersenen. Dat blijkt uit een onderzoek op basis van herhaalde hersenscans van één (aanstaande of nieuwe) moeder voor, tijdens en na de zwangerschap. Daaruit blijkt dat de grijze stof (de hersencellen) vanaf de negende week van de zwangerschap krimpt, terwijl het volume van de witte stof, de verbindingen tussen de zenuwcellen, toeneemt. Sommige veranderingen verdwijnen enkele maanden na het einde van de zwangerschap, terwijl andere bij het laatste onderzoek twee jaar na de geboorte nog steeds waarneembaar waren. Lees verder

Nieuwe ‘verantwoordelijken’ voor Alzheimer gevonden (?)

M42-eiwitten doen mee aan de vorming van plaques

M42-eiwitten doen mee aan de vorming van beta-amyloïdeplaques (afb: Todd Golde et al./Cell)

Onderzoekers rond Todd Golde van de Emory-universiteit in Atlanta (VS) denken dat niet alleen beta-amyloïdeplaques en rol spelen in de (het) ziekte(verloop) van Alzheimer, maar ook andere eiwitten die zich in de plaques ophopen. Hun bevindingen zouden nieuwe therapeutische wegen openen voor deze vorm van dementie (hopen ze). Lees verder

Herstel ruggenmerg zebravisjes in kaart gebracht

Zebravisjes

Zebravisjes (afb: WikiMedia Commons)

Een nieuwe studie moet meer duidelijkheid brengen welke cellen betrokken zijn bij het herstel van het ruggenmerg van het zebravisje. In een onverwachte bevinding toonden de onderzoeksters aan dat overleving en aanpassingsvermogen van de afgesneden neuronen zelf vereist zijn voor volledige regeneratie van het ruggenmerg. Verrassend genoeg spelen stamcellen die in staat zijn nieuwe neuronen te vormen daarbij een aanvullende rol. Lees verder

Is Alzheimer in een vroeg stadium te genezen?

Anticaline H1GA

De hyperactiviteit van hersencellen van Alzheimer nam af na inspuiting met anticaline H1GA in hun hippocampus (afb: Benedikt Zott et al./Nature Communications)

Het is altijd gevaarlijk om al te optimistische berichten te verspreiden rond tot nu toe ongeneesbare ziektes. Alzheimer is daar een van. Nu denken onderzoekers van de technische universiteit München (TUM) een eiwit gesynthetiseerd te hebben, anticaline H1GA gedoopt, dat de kwalijke gevolgen van beta-amyloïdeophopingen zou neutraliseren en daarmee de ontwikkeling van de ziekte van Alzheimer in een vroeg stadium zou stoppen of zelfs ongedaan maken.
Voorlopig is de methode alleen nog maar op celkweken en bij proefdieren (muisjes) toegepast en de onderzoekers waarschuwen dat, als het al zover komt, het nog wel even zal duren voordat deze aanpak in de klinische praktijk kan worden toegepast. Lees verder

Helpen celkernen mee aan het vormen van organen?

embryonaal weefsel zebravisje

Embryonaal weefsel van een zebravisje. Het bruine magneetbolletje wordt voor krachtmetingen gebruikt (afb: Otger Campàs et al.)

Onderzoekers rond Otger Campàs van de technische universiteit Dresden zouden hebben ontdekt dat celkernen een belangrijke rol spelen in het vormgeven van organen als ogen en hersens (van zebravisembryo’s). Eerder deze week kwamen collega’s van Campàs ook al met een verhaal over de drijvende kracht van vormgeving van dierlijke weefsels.
Lees verder

Kan een computer bewustzijn krijgen? Liever niet, zegt Wanja Wiese

Wanja Wiese

Wanja Wiese (afb: RUB, Marquard)

Niemand weet hoe bewustzijn ontstaat en het is natuurlijk intrigerend om te bedenken dat alle leven op aarde, wat simplistisch gesteld, een min of meer complexe vorm van een chemische fabriek is. Hoe kunnen al die chemische reacties met hun natuurkundige ‘bijwerkingen’ die die veroorzaken bewustzijn opleveren? Dan zou dat besef (bewustzijn) ook kunnen ontstaan in een ander systeem als dat maar complex genoeg is. Wanja Wiese heeft onderzocht aan welke voorwaarden zo’n systeem moet voldoen. Hij wil voorkomen dat ki-systemen ‘per ongeluk’ zelfbewust zouden worden. Lees verder