Kunnen apen net zo ‘slim’ worden als mensen?

Opgepookte hersens zijdeaapembryo's

De hersens van een vrucht van zijdeaapjes (l) en van embryo’s die ‘verrijkt’ ware met het ARHGAP11B-gen (r). De hersenschors (stippellijnen) van de transgene embryo’s is duidelijk groter (afb: Heide et. al.)

Hersens vormen een geliefd onderzoeksterrein. Er zijn dan ook meer vragen over dat orgaan dan dat er kennis is. Hoe komt het dat de hersens van mensen zo’n groeispurt hebben gemaakt?, is een van die nog vele onbeantwoorde vragen. In 2015 voegden Chinese onderzoekers het gen MCPH1 toe aan het genoom van makaken, die daardoor een beter geheugen zouden hebben gekregen. Nu hebben onderzoekers van, onder meer, het Max Planckinstituut voor moleculaire celbiologie rond Wieland Huttner het genoom van embryo’s van zijdeaapjes ‘verrijkt’ met het mensengen ARHGAP11B. Dat gen codeert voor een eiwit waardoor het aantal hersencellen groeit, wat ook bleek te gebeuren. Onderzoek op een ethisch uiterst gevoelig terrein.
Lees verder

‘Menselijk’ ki-brein heeft ook baat bij ‘slaap’

Slapend kunstbrein

Ook een kunstbrein kan gebaat zijn bij ‘slaap’ (afb: Los Alamos Nationale Laboratorium)

Helemaal helder is het allemaal nog niet maar grosso modo denken hersenonderzoekers te weten dat we slaap nodig hebben om ons brein orde op zaken te laten stellen. Nu denken onderzoekers dat sommige kunstmatig intelligente systemen ook baat zouden hebben bij slaapcycli.
Lees verder

Grafeen helpt tegen darmziekte en stroboscoop tegen alzheimer(?)

Af en toe geloof je je ogen niet. Had ik net een verhaal gelezen hoe een ‘frekwentietherapie’ zou kunnen helpen tegen de ziekte van Alzheimer of ik kwam een verhaal tegen waarin beweerd wordt dat kwantumstippen gemaakt van grafeen het afweersysteem kunnen kalmeren. Dat is vooral van belang bij autoimmuunziektes, waarbij de afweer in een te hoge versnelling staat. Beide verhalen komen uit doorgaans zeer betrouwbare bronnen. Lees verder

Kunstmatige intelligentie met het energieverbruik van hersenen

Eiwitmemristor

De eiwitmemristor van Fu et. al. (afb: UMass)

Al zo’n tien jaar geleden werd gehoopt dat er kunstmatige intelligentiesystemen zouden kunnen worden gemaakt op basis van zogeheten memristors (geheugentransistoren) die zouden lijken op de manier waarop we denken dat onze hersens werken. Grote probleem was de hoge spanning die die geheugentransistoren nodig zouden hebben: 1 V tegen 80 mV waarmee hersencellen werken. Het lijkt er op dat onderzoekers van de universiteit van Massachusetts in de vorm van eiwitnanodraden, die gefabriceerd worden door de bacterie Geobacter. Lees verder

Ki zet hersensignalen om in zinnen

Hersengolven

Hersengolven (alfa, beta, teta, delta en gamma) geven de elektrische activiteit van de hersens weer

Het wordt nou toch wel echt griezelig. Een ki-systeem (ki= kunstmatige intelligentie) heeft hersengolven direct omgezet in zinnen, terwijl de proefpersoon sprak. De foutmarge zou iets van 3% zijn. Het is allemaal nog heel simpel en beperkt, maar daar kan aan gesleuteld worden Lees verder

Een bloedtest op Alzheimer in de maak

Tau- en beta-amyloïdedeposities in de hersens

Tau-knopen (bruin) en beta-amyloïdeplaques (rood)

Het schijnt nogal lastig te zijn om uit te maken of iemand een begin van Alzheimer heeft of alleen maar wat verstrooid is. Dat zou binnenkort verleden tijd kunnen zijn met de introductie van een (snelle) bloedtest op Alzheimer. Lees verder

Insectenzenuwen in plaats van zoogdierzenuwen (?)

zenuwstel van sprinkhaanembryo

Met behulp van gekleurde antistoffen is het zenuwstelsel van een sprinkhaanembryo zichtbaar gemaakt (afb: TH Hannover)

Of stoffen schadelijk zijn voor de ontwikkeling van de hersens van het ongeboren kind wordt meestal op kleine knaagdieren uitgeprobeerd. Nu denken onderzoekers een alternatieve methode te hebben gevonden: test zenuwcellen van insectenembryo’s  in plaats van die van zoogdieren. Eitjes en embryo’s van sprinkhanen zouden een even goede voorspellingswaarde hebben. De onderzoekers gebruikten daarbij een speciale beeldtechniek. Lees verder

Kandidaat-Alzheimermedicijnen werken niet

Beta-amyloïdeplaques

Beta-amyloïdeplaques (geel)

Het lijkt er op dat twee beloftevolle kandidaatmedicijnen voor Alzheimer niet werken. Het gaat om solanezumab, geproduceerd door Eli Lilly & Co, en om gantenerumab van Genentech, beide antilichamen. De middelen werden beproefd in klinische proeven in het kader van een internationaal evaluatieprogramma DIAN-TUA, waarbij mensen worden getest met  met een zeldzame, aangeboren genetische afwijking, waardoor ze op relatief jonge leeftijd Alzheimer krijgen. Hoewel de onderzoekers teleurgesteld zijn willen ze nog niet meteen de handdoek in de ring gooien. Het is mogelijk dat de gebruikte doseringen in de klinische proef niet deugden. Lees verder

Neurowetenschapper verkast na dierproefconflict naar China

Nikos Logothetis

Hersenonderzoeker Nikos Logothetis (afb: der Spiegel)

De Griekse hersen-onderzoeker Nikos Logothetis (69) verhuist na een conflict over de behandeling van proefdieren (makaken en andere apen) van het Max Planckinstituut voor biologische cybernetica van Duitsland (waarschijnlijk) eind dit jaar naar het Centrum voor Primaatonderzoek in Sjanghai. De neurowetenschapper zegt daar vrijer te zijn om zijn onderzoek aan apen uit te voeren. Andere onderzoekers van het instituut in Duitsland, waar hij directeur was, zullen hem naar zijn zeggen volgen. Lees verder

Sojaolie zou slecht voor de hersens van muisjes zijn

Sojabonen en -olie

Sojaolie lijkt niet zo goed te zijn voor de hersentjes van muisjes (afb: WikiMedia Commons)

Onderzoek van de universiteit van Californië in Riverside zou hebben aangetoond (pdf-bestand) dat sojaolie slecht is voor de hersentjes van muisjes, meer bepaald voor de hypothalamus, het deel van de hersens dat, onder meer, het autonome zenuwstelsel aanstuurt en van belang is voor de werking van organen. Onderzoekers raden aan olijf- of koolzaadolie te nemen in plaats van sojaolie. Wel bestanddeel van sojaolie verantwoordelijk is voor het effect is (nog) niet bekend ook niet of de mens er op dezelfde manier op reageert… Lees verder