Dit jaar is werelduitputtingsdag weer een dag vroeger

Werelduitputtingsdag 2024

De mensheid leeft al meer dan vijftig jaar op aards krediet (afb: Global Footprint Network)

We leven al meer dan vijftig jaar op krediet. De mensheid gebruikt al jaren meer van de aarde dan de natuur kan vernieuwen. De dag die we dat jaarvermogen overschrijden, de werelduitputtings-dag, die uitgere-kend wordt door het Global Footprint Network, valt steeds vroeger. Dit jaar valt die dag op 1 augustus, een dag eerder dan in 2023. Lees verder

“We moeten ruimte rond de aarde duurzaam beheren”

De situatie in juni 2024 volgens de ESA (afb: DPG)

In dit blog heb ik(=as) het al vaker gehad over (de gevaren van) het ruimtepuin en de ongebreidelde ruimtevaartactiviteit, maar nu uit ook het verbond van Duitse natuurkundigen DPG zijn zorgen en roept in een publicatie op tot een duurzaam (?) gebruik van de ruimte (pdf-bestand). “Dat vergt meer kennis van de ruimte, meer internationale regels en de ontwikkeling van technologieën ter vermindering van het ruimtepuin”, zegt DPG-voorzitter Klaus Richter. Lees verder

Rekenmodellen voor natuurbescherming negeren de factor mens

sojavelden

Er verdwijnt nogal wat tropisch regenwoud voor de verbouwing van soja

De mens is een dominante en destructieve diersoort. Toch blijkt dat onderzoekers die zich bezighouden met natuurbe-scherming rekenmodellen gebruiken waar de factor mens nauwelijks in voorkomt. Dat moet anders, vinden onderzoekersters van de universiteit van Michigan. Ze stellen voor als het om bedreigde soorten gaat realistischer modellen te gebruiken, waar de mens een factor van belang is. Lees verder

Onooglijke parasitair varentje heeft enorm DNA

Genoom Tmesipteris-oblanceolata

Het genoom van de Tmesipteris-oblanceolatavaren is voorlopig de grootste. Vooral planten blijken enorme genomen te hebben (rechts) (afb: Ilia Leitch et. al/Cell)

Een plant, in feite een parasiet die geen eigen wortels heeft en groeit op een boombast, schijnt het langste DNA te hebben (pdf-bestand) dat tot nu toe gevonden is. Uitgerekt zou dat molecuul maar liefst zo’n 106 m lang zijn (het DNA-molecuul van de mens uit, uitgerekt, zo’n 2 m lang). Er zijn meer planten die bijzonder grote DNA-moleculen hebben. Waarom dat zo is is voor de biologen en genetici onder ons nog steeds een groot vraagstuk. Lees verder

Wetenschappers roepen om een aangepast economisch beleid

Thomas Piketty (2014)

Thomas Piketty in Cambridge in 2014 (afb: WikiMedia Commons)

Ruim vijftig gerenommeerde wetenschappers riepen tijdens een drie dagen durende bijeenkomst in Berlijn op om het economisch beleid drastisch te wijzigen ten einde een dam op te werpen tegen het populisme en om te voorkomen dat de mensen zich van de overheid afkeren. Overheden moeten het verlies aan vertrouwen in liberale democratieën aanpakken met een actief industriebeleid, vermindering van de ongelijkheid en een beter beheerde mondialisering, vinden de in Berlijn verzamelde wetenschappers. Lees verder

Verlies aan biodiversiteit leidt (mede) tot meer besmettingen

Jason Rohr (2019)

Jason Rohr (afb: Notre Dame)

Volgens onderzoekers rond Jason Rohr van de Notre Dame-universiteit in de VS zou het terugdringen van de broeikasgasuitsoot en het verlies aan soortenverscheidenheid en het voorkomen van soorteninvasies de uitbraak van besmettelijke ziektes kunnen temperen. De onderzoekers stellen echter ook dat meer onderzoek nodig is, voor naar de onderling beïnvloeding van de risicofactoren.
Lees verder

“Vormen Duurzame Ontwikkelingsdoelen een goed alternatief voor bbp?”

Screenshot

Het bruto-binnenlandsproduct (bbp) wordt meestal gehanteerd als maat voor het ‘welzijn’ van een land, maar dat is nogal een armzalig meetsysteem dat in feite alleen kijkt naar zaken waar geld mee verdiend wordt. Al tientallen jaren geleden zijn er ideeën ontwikkeld om betere maat te verzinnen zoals een groen bbp, maar die ideeën uit de jaren 70 en 80 hebben niet echt ingang gevonden. Nu proberen twee onderzoekersters van de universiteit van Ottawa het maar weer eens. Zouden de Duurzame Ontwikkelingsdoelen van de Verenigde Naties niet een goede vervanging zijn? Die hebben meer oog voor schaarsten en minder voor geld en groei. Lees verder

“Lagere biodiversiteit vergroot kans op zoönose”

Diverse vleermuissoorten

Diverse vleermuissoorten die aan het onderzoek deelnamen (afb: Heather Baldwin/Nature)

Zoönose is het overstappen van ziekteverwekkers van andere gewervelde dieren op mensen. Minder verscheidenheid in diersoorten zou de kans op het veranderen van gastheer door ziekteverwekkers dus bevorderen, zou een groep wetenschappers rond viroloog Christian Drosten van Charité in Berlijn aannemelijk hebben gemaakt. De onderzoekers bekeken hoe veranderingen in de samenstelling van vleermuispopulaties in grotten in Ghana de verspreiding van coronavirusvarianten hebben beïnvloed. Lees verder

Mijnbouw in Afrika bedreigt mensapen

schadelijke effecten mijnbouw voor natuur en biodiversiteit

Winning van voor de klimaatverandering belangrijke elementen is slecht voor mensapen (afb: Jessica Junker et. al/Science)

Volgens onderzoek van, onder meer, het Duitse centrum voor biodiversit-eitsonderzoek iDiv zijn de nadelen van grondstofwinning tot op heden ernstig onderschat. Zo bedreigt de winning en zoektocht naar koper, lithium, zeldzame aarden – elementen die alle belangrijk zijn voor, ironische genoeg, de overgang naar een duurzamere toekomst – het voortbestaan van mensapen in Afrika. De strijd tegen klimaatverandering mag niet ten koste gaan van natuur en biodiversiteit, vinden de onderzoeksters. Lees verder

De EU subsidieert vooral de productie van vlees en dierlijke producten

Koeien in EngelandBoeren in Europa zijn kwaad, maar er is geen beroepsgroep die in de EU zoveel subsidie heeft gekregen (en nog krijgt) als de boeren. Nu blijkt uit onderzoek dat die subsidies voor 82% zijn gegaan naar de voor milieu- en klimaatproblemen veroorzakende productie van vlees en andere dierproducten. Nog geen 20% ging naar akkerbouw. Daarmee is de EU en haar voorgangers medeschuldig aan de huidige deplorabele stand van de landbouw in milieu- en klimaatperspectief. Lees verder