De aarde is ‘doodziek. Oorzaak is de mens

Gezondheid aarde 2023 volgens aardgrensmodel Rockström

De negen gezondheidsfactoren van de aarde volgens het Rockströmmodel (afb: Johan Rockström et. al/Science)

In een nieuw onderzoek naar de gezondheid van de aarde moesten de onderzoekers constateren dat zes van de negen gezondheids-aspecten van de aarde zijn overschreden: klimaatver-andering, biodiversiteit, verandering landgebruik (verlies aan natuur), stikstof- en fosforcycli, milieuvervuiling (kernafval, kunststofafval e.d.) en zoetwatervoorraden.
Alleen met de ozonvernietiging in de atmosfeer, luchtvervuiling en oceaanverzuring blijft de aarde nog net binnen de veilig geachte grenzen van dit door van dit door klimaatwetenschapper Johan Rockström bedachte houdbaarheidsmodel van de aarde, maar ook daar naderen bij twee de grenzen snel: verzuring oceanen en luchtvervuiling. Dat betekent dat de mens zijnhaar veilige manoeuvreerruimte op de meeste cruciale punten meer dan heeft verspeeld. Lees verder

Goedkoop treinkaartje in Duitsland leidt nauwelijks tot minder autogebruik

DeutschlandticketHet goedkope treinkaartje in Duitsland, de Deutschlandticket, heeft het aantal ov-abonnementen met 10% doen toenemen, maar slechts bij 20% van die nieuwe abonnementen heeft dat geleid tot minder gebruik van de auto, zo blijkt uit onderzoek (pdf-bestand) van de TU München. Overigens loopt de aanbieding nog tot 2025 en is dit onderzoek alleen nog maar een voorlopig resultaat.
Lees verder

Supercondensator gemaakt van cement, roet en water

De betonnen supercondensator: twee platen gescheiden door een glasvezelmembraan (3) (afb: F-J Ulm et. al/PNAS)

Onderzoekers hebben een energieopslagsysteem ontwikkeld, een supercondensator noemen ze die, waarmee voor lange tijd energie in de  kan worden opgeslagen, met cement, roet en water. Die relatief goedkope systemen zouden de overmaat aan energie van windmolens en zonnepanelen tussentijds kunnen opslaan, denken ze. Dat is mooi maar cement heeft wel een grote koolstofvoetafdruk. Lees verder

Warme golfstroom zou tussen 2025 en 2095 het loodje leggen

Warme GolfstroomEr is al jaren een discussie of de Warme Golfstroom, die ervoor zorgt dat Noordwest-Europa een relatief mild klimaat heeft, verzwakt, al of niet veroorzaakt door de aardopwarming.  Sommige onderzoeken kwamen zelfs tot de conclusie dat die Golfstroom juist door de klimaatverandering sterker zou worden.  Nu komen twee Deense onderzoekers, de brusters Susanne en Peter Ditlevsen, dat die oceaanstroming in het midden van deze eeuw zal verdwijnen, maar het zou al in 2025 kunnen gebeuren. Lees verder

Waarom er geen kangoeroes in Bali zijn (en geen tijgers in Australië)

De Wallacelijn

De Wallacelijn (afb: WikiMedia Commons)

Met behulp van een nieuw rekenmodel hebben onderzoekers geprobeerd te verklaren hoe het komt dat er miljoenen jaren geleden meer diersoorten van Azië naar Australië migreerden en veel minder de andere kant op. Het lijkt er op dat het klimaat daarbij een grote rol heeft gespeeld (maar ligt dat niet erg voor de had? as) maar ook de tektoniek. Lees verder

Microleven in de bodem wordt vaak over het hoofd gezien

Indeling organismen

Wat weten we de microwereld onder onze voeten? Dat die wezenlijk is voor de gezondheid van de aarde, maar geven we ons daar ook rekenschap van?

Het besef dringt heel langzaam tot de mens door dat de gezondheid van de mens afhankelijk is van de rest van de levende (en dode) wereld op aarde. Het belang van een gezonde natuur wordt zo zoetjes aan ook aanvaard als noodzaak, maar daarbij wordt het microscopische leven in de bodem, het bodemmicrobioom, nogal eens over het hoofd gezien, betogen wetenschappers. Ten onrechte, vinden ze, want dat bodemmicrobioom zou een wezenlijk bestanddeel van een gezonde aarde moeten zijn. Lees verder

Verlaten landbouwgrond zowel zegen als last voor biodiversiteit

Natuurontwikkeling

Is de natuur niet zelf in staat weer natuur te worden (afb: WikiMedia Commons)

Steeds meer mensen verlaten het platteland en vertrekken naar steden. Nu al zou 55% van de wereldbevolking in steden wonen en verwacht wordt dat dat in 2050 68% zal zijn. Een deel van die nieuwe stedelingen laten landbouwgrond braak achter, geschat op zo’n 400 miljoen ha. Dat land wordt deels heroverd door de natuur, maar volgens onderzoekers  kan dat zowel goed als slecht uitpakken voor de biodiversiteit. De onderzoekers vinden het wezenlijk dat beleidsmakers de gevolgen voor biodiversiteit meewegen in hun beslissingen over die braaklanden. Lees verder

Laatste oerbossen Europa verdwijnen ondanks beschermde status

Oerbos Białowieza

Oerbos in Białowieza (Polen) (afb: WikiMedia Commons)

Europeanen wijzen vaak met het vingertje naar de mensen in Afrika, Indonesië of Zuid-Amerika als het gaat om boskap, maar in Europa zelf verdwijnen de laatste oerbossen nagenoeg ongeremd, hoewel die volgens de EU beschermd zouden moeten worden. Onderzoekers luiden de noodklok. Lees verder

Cryptomunt ethereum verlaagt zijn energiehonger met 99,99% oid

Het vorig jaar heeft de in belangrijkheid tweede cryptomunt (na bitcoin) ethereum zijn blokketentechniek zo aangepast dat die nog maar een fractie is van voorheen. Tot die overgang kostte de technologie om de transacties netjes te laten verlopen meer energie dan  Zwitserland in een jaar verbruikt (58 tegen 56 TWu). Na de overgang op ‘bewijs-van-inzetmethode (proof-of-stake, in het Engels) zou dat daar nog maar 0,01% van zijn. Ter vergelijking: bitcoin vreet jaarlijks 144 TWu, volgens cijfers van het centrum voor alternatieve financiën in Cambridge (CCAF). Volgens onderzoeker Alexander Neumüller, die bij CCAF werkt, zou de overgang een succes zijn. Lees verder