Peptide zou tau-knopen ‘ontrafelen’ in vliegjes met Alzheimer

Tau- en beta-amyloïdedeposities in de hersens

Tau-knopen (bruin, linksonder) en beta-amyloïdeplaques (rood)

Tau-eiwitten spelen een cruciale rol bij het behouden van de structuur en functie van neuronen. Bij de ziekte van Alzheimer werken deze eiwitten echter niet goed, waardoor ze samenklonteren en lange kronkels vormen. Deze tau-knopen kunnen neuronen blokkeren, waardoor ze geen voedingsstoffen en signalen meer kunnen ontvangen en afsterven. Met een peptide (klein eiwit), RI-AGO3 gedoopt, zou die knoopvorming kunnen worden ‘ontrafeld’. Bij fruitvliegjes (met ‘Alzheimer’?; as) leek het peptide te werken. Lees verder

Geen afweeronderdrukkers meer slikken na transplantatie (?)

Monocyt en macrofaag

Monocyt (boven) en macrofaag (afb: WikiMedia Commons)

Mensen die orgaantransplantaties ondergaan moeten hun hele verdere leven afweeronderdrukkende middelen slikken om te voorkomen dat die vreemde organen weer worden afgestoten. Dat brengt grote gevaren en nare ‘bijwerkingen’ met zich mee. Het lijkt er nu op dat onderzoekers rond Evan Scott van de universiteit van Virginia een methode hebben ontwikkeld die het slikken van die afweerremmende middelen niet langer meer nodig maakt. Bij muiisjes lijkt het te werken. Lees verder

Is Alzheimer in een vroeg stadium te genezen?

Anticaline H1GA

De hyperactiviteit van hersencellen van Alzheimer nam af na inspuiting met anticaline H1GA in hun hippocampus (afb: Benedikt Zott et al./Nature Communications)

Het is altijd gevaarlijk om al te optimistische berichten te verspreiden rond tot nu toe ongeneesbare ziektes. Alzheimer is daar een van. Nu denken onderzoekers van de technische universiteit München (TUM) een eiwit gesynthetiseerd te hebben, anticaline H1GA gedoopt, dat de kwalijke gevolgen van beta-amyloïdeophopingen zou neutraliseren en daarmee de ontwikkeling van de ziekte van Alzheimer in een vroeg stadium zou stoppen of zelfs ongedaan maken.
Voorlopig is de methode alleen nog maar op celkweken en bij proefdieren (muisjes) toegepast en de onderzoekers waarschuwen dat, als het al zover komt, het nog wel even zal duren voordat deze aanpak in de klinische praktijk kan worden toegepast. Lees verder

Hiv bestrijden met virale bedrieger (TIP) lijkt effectief

hiv-besmetting verloopt via afweercellen

Hiv besmet eerst CD4-cellen, die vervolgens andere cellen besmetten (afb: Cell)

Onderzoekersters rond Fathima Nagoor Pitchai van de universiteit van Californië in San Francisco hebben een nieuwe, listige methode verzonnen om het hi-virus dwars te zitten met, wat ze noemden therapeutisch infererende deeltjes (TIP’s in Engelse afko). TIP’s zijn in feite niet-actieve nepvirussen die niet alleen de vermeerdering van hi-virussen voorkomen maar ook het overdragen van hiv bemoeilijken. Met hiv besmette apen leken wel te varen bij slechts een enkele dosis TIP’s. Lees verder

Nieuw antibioticum doodt het kwade resistente en behoudt het goede

Clostridioides difficile

Clostridioides difficile (afb: CDC)

Onderzoekers hebben een nieuw antibioticum ontwikkeld dat werkzaam is tegen ziekteverwekkende en resistente bacteriën, maar die de ‘goede beestjes’ ongemoeid zou laten. Bij proeven met muisjes zou dat zijn gebleken. Die waren besmet met Clostridioides difficile, een gevaarlijke ziekenhuisbacterie. Het middel, lolamicine, zou ook werkzaam zijn geweest bij 130 multiresistente bacteriën, maar die proeven werden gedaan in kweken die minder voorspellend zijn dan dierproeven. Lees verder

Helpt het beruchte Softenon tegen kanker?

CBRN 'verlijmd' met BCL-2

C6, een van de drie Thalomidederivaten van Cheng c.s., bindt merker CBRN ook aan gemuteerde BCL-2-eiwitten (afb: Xinlai Chen et. al/Cell)

Er is waarschijnlijk geen medicijn dat in de lage landen meer turbulentie en angst heeft veroorzaakt dan Softenon (‘zondagse’ naam thalidomide), Softenon is een merknaam), het slaapmiddel en de pijnstiller die het ongeboren leven drastisch verminkte. Overigens wordt het middel nog steeds tegen een groot aantal ziektes ingezet ook tegen kanker. Zo zou het middel de bloedvataanwas in tumoren remmen en daarmee de kankercellen doden. Thalodomide zou zeer effectief zijn tegen multipele myeloom  (ook wel ziekte van Kahler genoemd) en andere beenmergkankers. Nu hebben onderzoekers in Duitsland drie thalidomideachtige verbindingen ontwikkeld die effectief zouden kunnen zijn tegen kanker.
Lees verder

Eiwitstructuurvoorspeller AlphaFold kan dat nu ook met niet-eiwitten

eiwitstructuur

De structuur van eiwitten zegt veel over zijn functionaliteit

De vorm van een eiwit zegt veel over waar dat voor dient. Tot niet zo heel lang geleden moest die vorm vaak met veel moeite worden achterhaald, tot Google in 2019 met AlphaFold op de proppen kwam. Dat schijnt het eiwitonder-zoek, in combi-natie met kunst-matige intelligentie, een heel eind op weg gebracht te hebben. Nu kan AlphaFold ook de structuur (en daarmee wisselwerking met andere verbindingen) voorspellen van andere biomoleculen dan eiwitten. Lees verder

Evolutionair ki-systeem ‘voorspelt’ eigenschappen van stoffen

Evolutionair algoritme voor moleculen

Het evolutionaire algoritme voor moleculen zou voor vele toepassingsgebieden te gebruiken zijn (afb: Frank Glorius et. al/Cell)

Een groep onderzoekers rond Frank Glorius van de universiteit van Münster (D) heeft een (evolutionair) algoritme ontwikkeld waarmee de structuur van verbindingen is te ‘voorspellen’, maar ook de kwantummechanische of therapeutische eigenschappen van een molecuul en zelfs of die stof giftig zou kunnen zijn voor de mens. Het gebruik van het systeem zou geen bijzondere vakkennis vereisen, stellen de onderzoekers. Ze zou in feite bruikbaar zijn in combinatie met vrijwel alle chemische (moleculaire) databestanden Lees verder

Truc waarbij T-cellen B-cellen doden de oplossing voor reuma (?)

Blinatumomab en ALL

Blinatumomab verbindt bij de bestrijding van ALL (acute lymfatische leukemie) kankercel en de cytotoxische T-cel (afb: National Cancer Institute)

Onderzoekstersters van, onder meer, de Friedrich-Alexander-universiteit in Erlangen-Neurenberg hebben een antilichaam, BLINA, gebruikt om T-cellen aan B-cellen te koppelen. Die gedwongen verbinding loopt slecht af voor de B-cellen. Dat zou bij (zes) reumapatiënten een eind hebben gemaakt aan de ontstekingsreacties van het eigen afweersysteem. Lees verder

Europese rivieren (on)behoorlijk smerig

De rivieren in Europa zijn vuil

De bemonsterde rivieren en beken en de aantallen gevonden  verbindingen (afb: Saskia Finckh et. al/Environment International)

Onderzoekers van het Helmholtzinstituut UFZ in Duitsland hebben 450 monsters genomen van 22 Europese rivieren en beken. Na analyse bleek dat die soms hoge concentraties aan stoffen bevatten die daar niet horen, tot in een monster met wel 241 chemische verbindingen van de 610 onderzochte stoffen. Dat zou vooral voor ongewervelde dieren een probleem kunnen zijn, stellen ze. De kennis over de schadelijkheid van die stoffen, vooral in combinatie, laat veel te wensen over.
Lees verder