Stamcellen van een klauwkikkerfoetus (A) worden behandeld (B) en vormen vervolgens ‘Pac-~Mannetjes’ (C) waarna ze zichzelf spontaan repliceren (blauwe pijltjes)(afb: Michael Levin et al./ PNAS)
Een cel leeft of is dood, toch? Peter Noble van de universiteit van Alabama en Alex Pozhitkov van het Beckmaninstituut (?) stellen dat er in een meercellig organisme nog een derde toestand zou zijn en die niet-dode cellen zouden weer nieuwe weefsels kunnen vormen. Lees verder
Mineraalknollen op oceaanbodem (afb: WikiMedia Commons)
Wanja Wiese (afb: RUB, Marquard)
Niemand weet hoe bewustzijn ontstaat en het is natuurlijk intrigerend om te bedenken dat alle leven op aarde, wat simplistisch gesteld, een min of meer complexe vorm van een chemische fabriek is. Hoe kunnen al die chemische reacties met hun natuurkundige ‘bijwerkingen’ die die veroorzaken bewustzijn opleveren? Dan zou dat besef (bewustzijn) ook kunnen ontstaan in een ander systeem als dat maar complex genoeg is. Wanja Wiese heeft onderzocht aan welke voorwaarden zo’n systeem moet voldoen. Hij wil voorkomen dat ki-systemen ‘per ongeluk’ zelfbewust zouden worden. Lees verder
Het planeetje Arrokoth bestaat uit twee delen: Ultima en Thule (afb: WikiMedia Commons)
Arrokoth is een transneptunus-planeetje in de Kuipergordel in de rand van het zonnestelsel dat er een beetje uitziet als een onafgemaakte sneeuwpomp met alleen een hoofd en een romp. Onderzoekers denken nu dat dat planeetje met een lengte van zo’n 36 km met een suikerlaagje is overtrokken, met, onder meer glucose (onze suikersuiker) en ribose. En meteen gaan de speculaties over het ontstaan van leven weer rond. Lees verder
Muizenembryo. De chromosomen en celmembranen zijn zichtbaar gemaakt voor de microscoop met behulp van lichtgevende eiwitten (afb: PNAS)
Op de een of andere manieren ontwikkelen zich in een embryo op verschillende plaatsen ander cellen (en dus weefsels) in een sublieme vorm van zelforganisatie. David Brückner en Gašper Tkačik van het Instituut voor Wetenschap en Technologie Oostenrijk (ISTA) hebben nu een wiskundige aanpak ontwikkeld waarmee ze dit proces kunnen doorgronden en de optimale parameters ervan kunnen voorspellen. Lees verder
Veranderingen zoetwaterkringloop tov voorindustriële periode (afb: Vili Virkki et. al/Nature Water)
We gaan hier in het rijke deel van de wereld er maar van uit dat er steeds schoon drinkwater uit de kraan loopt als we die open draaien, maar in veel landen is de beschikbaarheid van schoon drinkwater niet vanzelfsprekend en door droogtes komt die vanzelfsprekendheid ook in Europa steeds vaker onder druk. Volgens onderzoekers van, onder meer, de universiteit van Aalto (Fin) is de zoetwaterkringloop in de wereld steeds verder verwijderd van de, stabiele, situatie in het voorindustriële tijdperk. Lees verder
De boorkern van pyrietgesteente waarin de rest van micro-organismen werden aangetroffen (afb: Linnaeusuniversiteit)
In gesteente uit de buurt van de Zuidafrikaanse plaats Barberton zijn sporen van microbieel leven gevonden van zo’n 3,4 miljard jaar geleden. Ook toen al was het microbiële leven op aarde al zeer divers, constateerden onderzoekers rond Manuel Reinhardt van de universiteit van Göttingen. Lees verder
Jupitermaan Europa (afb: WikiMedia Commons)
Hoe het leven ontstaan is is nog steeds duister. Belangrijk voor het ontstaan van leven zijn de celwanden en/of -membranen. Die blijken gemakkelijk gevormd te worden in alkalische heetwaterbronnen (pH 9) met een snufje waterstof (H2, bicarbonaat (HCO3–) en magnetiet (Fe2O3). Na zo’n zestien uur borrelen hadden zich, onder veel meer, vetzuren gevormd tot een lengte van achttien koolstofatomen, zagen onderzoekers rond Graham Purvis van de universiteit van Newcastle (VK). Vetzuren vormen vanwege hun ‘ambivalente’ houding tegenover water (deels afstotend, deels aantrekkend`) makkelijk holle vetbolletjes. Lees verder
Zo zou Ediacarisch leven eruit kunnen hebben gezien (afb: WikiMedia Commons)
Een plotselinge stijging van het zuurstofgehalte in de atmosfeer en (dus) het water zou niet ten grondslag liggen aan het ontstaan van meercellige organisme, zoals al zo’n zeventig jaar wordt aangenomen, stellen onderzoekers op basis van de scheikundige samenstelling van gesteenten in de bergen van Oman; ooit de bodem van oceanen.
Lees verder
ldl-cholesterol vervoert allerlei stoffen door het lichaam
Met de ontdekking van bepaalde biomoleculen (protosteroïden) in miljarden jaren oude gesteenten zouden onderzoekers tot nu toe onbekende organismen op het spoor zijn, die zo’n miljard geleden geleefd zouden hebben. Ze zouden een andere celopbouw hebben gehad als de eukaryote cellen (cellen met een kern) en waarschijnlijk ook een andere stofwisseling hebben gehad, maar heo ze er uit kunnen gezien valt niet te reconstrueren. Het leven moest zich destijds redden met een lager zuurstofgehalte in de atmosfeer dan tegenwoordig. Lees verder