De Brandkaart van 22 augustus 2018 (afb: NASA< EOSDIS)
Je hoort wel eens over de gigantische (al of niet aangestoken) bosbranden in Indonesië of Californië, maar dat zijn slechts wat voorbeelden van de vele branden die voortdurend wel ergens op de wereld woeden. Zoals bij veel op deze aardkloot heeft ook hier de mens bij veel van die branden de hand. Op bijbehorende kaart lijkt een groot deel van Afrika en Madagaskar in de brand te staan, maar daar niet alleen. Lees verder
De pas ontdekte ‘rozenbottelcel’ (afb: Tamaslab, universiteit van Szeged)
Hongaarse en Amerikaanse onderzoekers schijnen een niet eerder ontdekt type hersencel te hebben gevonden, dat er een beetje uitziet als een aardappel met wat rommelige, lange uitlopers. Muizen schijnen dat type niet te bezitten. De cel wordt door de ontdekkers aangeduid als rozenbottelneuron. Die bevinden zich in de bovenste laag van de hersenschors. Daar zitten veel hersenceltypes die de activiteit van andere neuronen afremmen. Lees verder
Brian Nosek, leider reproduceerbaarheidsproject
Wetenschap is nog geen wetenschap als dat in een befaamd wetenschappelijk tijdschrift is gepubliceerd, maar pas als andere onderzoekers die experimenten kunnen herhalen en tot dezelfde conclusie moeten/kunnen komen. Reproduceerbaarheid is de laatste jaren een ‘heet’ thema en het blijkt nogal eens dat er nogal wat onderzoek wordt gepubliceerd in (ook) vooraanstaande tijdschriften, die, op zijn zachtst gezegd, niet helemaal kunnen kloppen. Na psychologie en economie werden nu sociaalwetenschappelijke studies onder de loep gelegd door een groep wetenschappers onder aanvoering van Brian Nosek van de universiteit van Virginië en verbonden aan het Centrum voor Open Wetenschap in Charlottesville (COS). Van de 21 studies waarvan tussen 2010 en 2015 een verslag was verschenen in Science en Nature, bleek 62% de herhaling te doorstaan. Dat lijkt mooi, maar het betekent nog steeds dat ruim eenderde van de, vooraf beoordeelde, artikelen op dit terrein niet (helemaal) deugt. Dat is overigens een stuk beter dan de psychologen het er vanaf hebben gebracht (al lijkt het dat Nosek en de zijnen nu wat milder hebben geoordeeld). Lees verder
Alcohol is slecht voor de gezondheid.
Over de hele wereld wordt alcohol gedronken. Een op de drie wereldbewoners drinkt. Elk jaar zouden er 2,8 miljoen mensen sterven door alcoholgebruik. Er is al vele jaren een welles/nietes-discussie over de (gezonde) bijeffecten van alcoholgebruik en verschillende malen zou zijn aangetoond dat in lage doses (een à twee glazen per dag) alcohol goed voor ons is. Niet lang geleden kwamen onderzoekers echter met het verhaal dat elke druppel alcohol schadelijk is en nieuw onderzoek ondersteunt die conclusie: elke druppel alcohol is te veel. Lees verder
We leven in reservetijd (afb: Global Footprint Network)
Vanaf 1 augustus leeft de mensheid op de ‘pof’. Alles wat we nu aan natuurlijke hulpbronnen gebruiken gaat ten koste van de reserves, als we uitgaan van duurzaamheid. Om dit jaar de totale behoefte van de wereldbevolking te dekken zouden we 1,7 aarde nodig hebben en helaas hebben we er maar een. We teren dus in (en stelen van onze kinderen en kleinkinderen). Daarmee is de ecologische voetafdruk van de mens weer groter geworden, groter dan ooit. Lees verder
Fermi: Waarom hebben we nog nooit iets van buitenaardsen vernomen? (afb: WikiMedia Commons)
Mensen zeggen zich zorgen te maken over de aardopwarming, maar koesteren zich tevens in de veilige gedachte dat ‘de politiek’ die zaak moet oplossen. Het is hier al vaker betoogd dat ons overdadige consumptiegedrag mede schuldig is aan de klimaatverandering. Waar en hoe gaan we op vakantie? Wat eten we? Hoe wonen we? Enzovoort. En inderdaad: nieuw onderzoek van de IIASA heeft aannemelijk gemaakt dat door ons gedrag en gewoontes aan te passen we de opwarming onder de 1,5° C kunnen houden. We zijn zelf het klimaat… Lees verder
Philip Zimbardo. (afb: WikiMedia Commons)
Ik denk dat iedereen die een beetje opleiding heeft genoten het verhaal wel kent van de studenten die gevangenisje moesten spelen. Binnen een week moest de proef afgebroken worden omdat de ‘bewakers’ zich ernstig misdroegen tegenover de ‘gevangenen’. Ieder mens is tot ernstige misdaden in staat, als de omstandigheden er naar zijn, maar volgens sociaal wetenschapperThibault le Texier deugde er niets van dat onderzoek. Zijn mensen als het er op aan komt niet allen beesten, dan? Mogelijk, maar dat moet eerst nog maar eens bewezen worden. Lees verder
Shoji Takeuchi in zijn lab (afb: univ. van Tokio)
Ik had even moeite met dit bericht over het integreren van spieren in robots. Er komen steeds meer medische hulpmiddelen die teloorgegane functies in mensen moeten vervangen, maar van de andere kant is ook een ontwikkeling waarbij robotachtige systemen menselijke ‘eigenschappen’ en zelfs weefsels krijgen. Voorlopig zet ik de gespierde robot dan maar in beide blogs. Ik denk dat we over dit soort toepassingen toch eens moeten nadenken of maakt het ons allemaal geen ruk uit? Lees verder
De cologische voetafdruk van veeteelt is buiten alle proporties. Hier een voorbeeld daarvan uit Brazilië (afb: Greenpeace)
De mens is een verwoestende diersoort. Die zich als slim beschouwende diersoort maakt in kilo’s gemeten maar 0,01% van al het leven op aarde uit, maar is wel verantwoordelijk voor de verdwijning van 83% van alle in het wild levende zoogdieren en de helft van alle planten, zo leert een inventariserend onderzoek. Het overgrote deel van de dieren op deze wereld zijn landbouwdieren. Die nu 7,6 miljard ‘slimme’ zoogdieren hebben nog niet ontdekt hoe ze zichzelf in bedwang kunnen houden. Lees verder