Onze hersens zouden wél nieuwe cellen aanmaken

Hippocampuscel van een rat

Een gekweekte hippocampuscel van een rat (afb: WikiMedia Commons)

Het begint een beetje een welles/nietes-spelletje te worden. Worden er u wel of geen nieuwe cellen in onze hersens aangemaakt tijdens ons volwassen leven? Lang is gedacht dat we het moesten doen met de cellen die we bij onze geboorte kregen, maar gaandeweg leek duidelijk te worden dat er toch in bepaalde delen van onze hersens nieuwe cellen werden gevormd. Tot voor kort: Shawn Sorell van de universiteit van Californië kwam onlangs tot de conclusie dat daar geen sprake van kan zijn. Nu beweren onderzoekers van de Amerikaanse Columbia-universiteit weer dat in een deel van de hippocampus ook nog op hogere leeftijd nieuwe hersencellen worden aangemaakt. Lees verder

Vormen ‘langlevende’ eiwitten de crux van ons lange geheugen?

Siignaaloverdracht

A – presynaptisch neuron
B – postsynaptisch neuron
1 – mitochondrion
2 – blaasje vol met neurotransmitter
3 – autoreceptor
4 – synaptische spleet
5 – neurotransmitterreceptor
6 – calciumkanaal
7 – blaasje staat neurotransmitter af
8 – neurotransmitter heropnamepomp

In de synaptische ruimtes waar twee hersencellen elkaar ontmoeten is er een constant druk verkeer van chemische en elektrische signalen. Ligt daar misschien het geheim van het geheugen, het leren? De meeste eiwitten in die synapsen worden rap weer vervangen. Onderzoekers in de VS ontdekten echter bij muizen dat sommige eiwitten weken, zo niet maanden of zelfs jaren oud kunnen worden in die synaptische ruimtes. Ligt daarin de kern van geheugen leervermogen? Lees verder

“Achteruitgang land en natuur bedreigt welvaart en welzijn”

Natuur vs landbouw

Protesten tegen de houtkap in Indonesië waar veel regenwoud teloor gaat ten behoeve van de landbouw (afb: Greenpeace)

De welvaart en het welzijn worden wereldwijd bedreigd door de achteruitgang van land en natuur. Alhoewel het tij nog te keren is, wordt gevreesd voor verdere achteruitgang  in de komende decennia. Dat is de conclusie van het VN-platform voor biodiversiteit en ecosystemen (IPBES) op basis van een driejarige studie waaraan is meegewerkt door zo’n 550 onderzoekers over de hele wereld. Lees verder

Muizen veranderen van uiterlijk in contact met mens

Mens bezorgt muis vlekken

De huismuis krijgt vlekken van de mens (afb: univ. van Zürich)

Veel gedomesticeerde dieren zien er anders uit dan hun wilde soortgenoten. Zo hebben ze bijvoorbeeld witte vlekken in hun vacht of kortere snuiten. Onderzoekers hebben nu aangetoond dat wilde huismuizen dezelfde zichtbare veranderingen doormaken alleen door de nabijheid van mensen. Lees verder

Maakt volwassen hippocampus toch geen nieuwe cellen aan?

Verbindingen in muizenhersens

Een ruimtelijk beeld van de (hoofd)verbindingen in muizenhersens

Ik heb ooit op school geleerd dat je je hele leven moest doen met de hersencellen die je bij je geboorte had. Later werd bekend dat in bepaalde delen van de hersenen die te maken hebben met geheugen en leren, met name de hippocampus, zich steeds weer nieuwe hersencellen vormen, ook in je volwassen leven. Daar schijnt nu weer erg aan getwijfeld te moeten worden. Lees verder

Vaderskindjes jaar na geboorte gezonder

Vader met babyZuigelingen die op hun vader lijken krijgen meer aandacht van hem en zijn op hun eerste verjaardag gezonder dan de niet-vaderskindjes. Tenminste, tot die conclusie zijn onderzoekers van, onder meer, de voor mij totaal onbekende Binghamton-universiteit gekomen in de staat New York. Lees verder

Californiërs koelen woede op zelfbewegers

Robots aangevallen in Californië

Een bewakingsrobot van Knightscope

Het nieuwe autorijden is zonder bestuurder van vlees en bloed. Dat zou de verkeersveiligheid aanzienlijk verhogen, maar niet iedereen is daar blij mee. Of er is iets anders aan de hand, want uit Californië, die vrolijke, zonnige Amerikaanse staat, wordt gemeld dat zelfbewegers en andere robots door mensen zijn aangevallen. Lees verder

Voordelen tweetaligheid overschat

Hersens

Tweetaligheid maakt mensen niet slimmer of beter in leidinggevende taken

Voor elk wat wils, lijkt het. Tweetaligheid zou volgens sommige ondertzoekers allerlei voordelen wat betreft de geestelijke ontwikkeling en vaardigheden met zich meebrengen, maar anderen konden geen verschillen waarnemen. Nu komen onderzoekers rond Minna Lehtonen van de universiteit van Helsinki na een meta-analyse van 152 studies met de conclusie dat de voordelen van tweetaligheid voor leidinggevende taken nogal overschat zijn. Dan hebben we het over het richten van de aandacht, onderdrukken van omgevingsinvloeden en het vlot overschakelen van de ene taak op de andere. Lees verder

Orang-oetans verdwijnen in hoog tempo

Orang-oetans verdwijnen in rap tempo

Gebieden waar relatief veel apen per vierkante kilometer wonen, worden steeds schaarser in Borneo (afb: Voigt et.al.)

Vooral door de jacht verdwijnen de orang-oetans in Borneo in hoog tempo. Tussen 1999 en 2015 zouden meer dan 100 000 gedood zijn, zo blijkt uit onderzoek van, onder meer, Maria Voigt van het Max Planck-instituut voor de evolutionaire antropologie in De laatste zestien jaar zijn op Borneo meer dan 100 000 orang-oetans gedood, vooral door de jacht. Wel blijken er meer van die apensoort te zijn dan gedacht.Leipzig.  Het merendeel daarvan leefde in intact of selectief beheerd regenwoud, waar ook de meeste van deze apen leven. De verliezen elders waren procentueel veel hoger. Lees verder

Vrouwen en mannen begrijpen elkaar zelden

Genexpressie 6500 genen anders bij mannen dan bij vrouwen

Mannen en vrouwen evolueren samen apart (afb: Weizmanninstituut)

U dacht dat u uw partner door en door kende? Klopt niet, volgens een studie van de Universiteit Gent. Slechts in 20% van de gevallen schatten we juist in wat onze partner denkt en voelt. “Dat vrouwen mannen beter zouden begrijpen dan omgekeerd, blijkt ook niet waar te zijn,” zegt onderzoekster Céline Hinnekens op Radio 1. Lees verder