Categorie archieven: natuurkunde

De doodlevende kat van Schrödinger eindelijk betrapt (?)

Geplaatst op door
Beantwoorden
Opzet optische Schrödingerproef

De proefopzet met links de resonator met daarin opgesloten een rubidiumatoom dat zich verstrengeld met een lichtpuls (afb: MPI)

Iedereen die weet heeft van het bestaan van de kwantummechanica kent vast ook wel het verhaal van de doodlevende kat van Schrödinger dat moet duidelijk maken (nou ja, duidelijk; as) wat superpositie is, het zich tegelijkertijd bevinden in twee toestanden. Ik heb altijd gedacht dat dat verhaal ook vertelt dat het meten aan een superpositiesysteem die superpositie ook meteen verstoord (maar zoals al vaker hier gezegd en getoond: ik ben een leek op alle gebied). Dat zou dan betekenen dat je dat gedachtenexperiment van Schödinger nooit zou kunnen uitvoeren, maar nu lees ik dat onderzoekers van het Max Planck-instituut voor kwantumoptica het (dat) toch geflikt hebben. Lees verder →

Officiële SI-eenheden nu los van de materie

Geplaatst op door
Beantwoorden
Herdefiniëring SI-eenheden

Beeld uit een BIPM-filmpje over de herdefiniëring van vier basiseenheden (afb: BIPM)

Vandaag stemden vertegenwoor-digers van 60 landen in Parijs in met de herdefiniëring van SI-eenheden, waarvan de kilo voor de meesten waarschijnlijk de bekendste is. Die eenheden zijn nu niet meer gekoppeld aan wankele standaards zoals een klomp metaal (kilo), maar aan ‘nagelvaste’ natuurkundige constanten zoals de constante van Planck. De veranderingen die aan die herdefiniëring vastzitten worden 20 mei volgend jaar van kracht.. Lees verder →

Nobelprijs voor de natuurkunde voor laserontwikkelingen

Geplaatst op door
Beantwoorden
Nobelprijswinnaar (natuurkunde) Aerthur Ashkin

Arthur Ashkin

Nobelprijswinnaar natuurkunde Gérard Mourou

Gérard Mourou

De Nobelprijs voor de natuurkunde gaat dit jaar naar drie natuurkundigen die zich hebben beziggehouden met lasers. De Amerikaan Arthur Ashkin krijgt de helft van het prijzengeld (€ 870 000). De Canadese Donna Strickland en de Fransman Gérard Mourou delen de resterende helft. Lees verder →

‘Tetraëdriciteit’ maakt water vreemd

Geplaatst op door
Beantwoorden
Het vreemde gedrag van water komt door zijn tetraeëdrisciteit

De clatraatstructuur van een waterachtige vloeistof (Si34) die ontstaat bij een negatieve druk. Rechts het bijbehorende, naar ik aanneem, gesimuleerde fasediagram (afb: Hajim Tanaka van de universiteit van Tokio)

Water is een vreemd goedje. Het watermolecuul bestaat maar uit een zuurstof- en twee waterstofatomen, maar dat armzalige stelletje gedraagt zich desalniettemin heel anders dan veel ingewikkelder verbindingen. Zo zijn de meeste stoffen in vaste vorm zwaarder dan in vloeibare vorm. Water niet: vast water drijft op vloeibaar water. Onderzoekers hebben nu ontdekt waaraan dat ligt: aan de tetraëdriciteit van water (een tetraëder is een viervlak). O, zul je zeggen (ik ook, trouwens).
Lees verder →

Stephen Hawking overleden (1942 – 2018)

Geplaatst op door
Beantwoorden
Stehpen Hawking overleden 14 maart 2018

Hawking in 2015 voor de Royal Albert Hall in Londen met de speciaal voor hem ontworpen ‘communicatiedoos’ (afb: ABC News)

Stephen Hawking, zonder twijfel een van de bekendste wetenschappers, is overleden in zijn woning in Cambridge (Eng). Hij werd 76 jaar. Daarvan zat hij een groot deel in een rolstoel, grotendeels geveld door de ziekte amyotrofe laterale sclerose, beter bekend als ALS, die zich in 1963 openbaarde. Natuurkundige Hawking leek van alle markten thuis. Hij gaf zijn mening over kunstmatige intelligentie, schreef een boek over zwarte gaten (Een korte geschiedenis van de tijd) dat een bestseller werd, hield zich bezig met singulariteiten in de kosmologie en voorspelde dat mensen zouden emigreren naar andere planeten. Hij communiceerde met de buitenwereld door met zijn oogleden te knipperen.  ALS had een groot deel van zijn lichaamsfuncties had gesloopt, maar niet zijn gezichtsspieren. Kortom, een opmerkelijk mens. Lees verder →

Meteorieten bevatten supergeleiders

Geplaatst op door
Beantwoorden
Nieuwe supergeleiders in meteorieten?

Supergeleiders in meteorieten lijkt niet uitzonderlijk (afb:WikiMedia Commons)

Onderzoekers vonden kleine hoeveelheden supergeleiders in twee meteorieten die in 1966 waren gevonden in West-Australië. Dat zou betekenen dat die materialen, die weerstandsloos stroom geleiden, vrij normaal zouden zijn in meteorieten, wat goede moed geeft op een dag een supergeleider ’tegen het lijf te lopen’ dat supergeleidend is bij kamertemperatuur (en niet bij -200°C zoals nu). Voorlopig komen die niet verder dan -268°C. Lees verder →

Baskische onderzoekers zetten het licht op zijn kop

Geplaatst op door
Beantwoorden
Licht 'omgekeerd' met hyperbole metaoppervlakken van boornitride

Links de normale lichtvoortplanting vanuit een puntbron, rechts de concave (afb: nanoGUNE)

Licht dat uit een puntbron komt verspreidt zich normaal in alle richtingen, concentrisch, net als de watergolven die ontstaan als er een steen in de vijver is gegooid. Onderzoekers uit Spaans Baskenland hebben nu speciale oppervlakken gemaakt, zogeheten hyperbole metastructuren of oppervlakken, die het licht ‘op zijn kop’ zetten, waarbij de lichtgolven zich vanuit een puntbron nog maar in bepaalde richtingen voortplanten. Ze maakten die golffronten met een relatief nieuwe microscooptechniek zelfs zichtbaar. De onderzoekers denken dat dit resultaat de basis legt voor het verkleinen van optische componenten voor sensoren en signaaloverdracht (de lichtcomputer?).. Lees verder →

CERN gaat antimaterie vervoeren

Geplaatst op door
Beantwoorden
Antimaterie op transport naar radioactieve kernen

Dit moet nog even wachten… (afb: furkann.net)

Onderzoekers van het deeljesonderzoekscentrum CERN in Zwitserland gaan eenmiljard antideeltjes vervoeren. Het transport van de uiterst reactieve antiprotonen moet de onderzoekers meer inzicht geven in het innerlijk van neutronensterren en uiteraard ook hoe we ons die antiwereld moeten voorstellen. Lees verder →

“Superieure kwantumcomputers zijn een hersenspinsel”

Geplaatst op door
Beantwoorden
Wiskundige Gil Kalai houdt superieure kwantumcomputers voor onmogelijk

Wiskundige Gil Kalai

Twee in serie geschakelde kwantumcomputers, waarvan een van IBM, hebben de bindingsenergie van een deuteriumkern berekend. Deuterium is zwaar waterstof met in de kern naast de gebruikelijke proton ook nog een neutron (vandaar zwaar). Wordt het dan wat met die kwantumcomputer, die door nogal wat mensen wat gezien als een magistrale alleskunner waarbij de huidige binaire computers geheel in het niet vallen?  Wiskundige Gil Kalai van de Hebreeuwse universiteit in Jeruzalem gelooft er niet in. De instabiliteit van de kwantumbits blijft volgens hem de Achilleshiel van de kwantumcomputer. Kwantumcomputers kunnen niet, zelfs niet in principe, denkt hij. Als ze werken zullen ze nauwelijks beter zijn dan de klassieke binaire rekentuigen.
Lees verder →

Het wordt met water al maar gekker

Geplaatst op door
Beantwoorden
superionisch ijs

Bestaat superionisch ijs nu wel of niet? (afb: Lawrence Livermore-lab)

Water, slechts bestaand uit drie atomen, is een uiterst vreemd, om niet te zeggen eigenzinnig, stofje. Het lijkt wel alle natuur- en scheikundige wetten aan de laars te lappen (wat natuurlijk niet zo is). Vast water, dat was het idee had een kristallijne vorm. Er was wel een andere vorm voorspeld, maar die was nog nooit waargenomen. Nu lijkt het bewijs geleverd dat vast water ook een vorm heeft die niet zo streng kristallijn is: superionisch ijs. Lees verder →