Harry Shum kan nu nog lachen (afb: Microsoft)
De Amerikaanse onderneming gaat serieus aan het werk met het ontwikkelen van een werkende kwantumcomputer. De Delftse expert in kwantumcomputers Leo Kouwenhoven gaat aan de slag bij het bedrijf. “2017 wordt een belangrijk jaar voor de kwantumcomputer”, zegt hij in de Volkskrant. Kouwenhoven is, overigens, niet de enige de Microsofts droom moet waarmaken. Lees verder
Erik Verlinde
Als de Amsterdamse theoretisch natuurkundige Erik Verlinde gelijk heeft dan kan de bestaande zwaartekrachttheorie met zijn donkere materie en en donkere energie op de schroothoop. In het op het web gepubliceerde artikel van Verlinde waarin hij zijn denkbeelden ontvouwt schetst hij een theorie die niet afhankelijk is van stoplappen als de nog nooit waargenomen donkere energie, die viervijfde van de massa van het heelal zou uitmaken. Het lijkt er nu op dat Leidse sterrenkundigen een bevestiging van Verlindes theorie hebben waargenomen. Onderzoekers rond Margot Brouwer van de Leidse sterrenwacht zouden zijn formules hebben ’teruggevonden’ in verre sterrenstelsels. Lees verder
De hiërarchie van de hersenschors: paars zijn de hooggeïntegreerde gebieden, rood de laaggeïntegreerde (afb: Nir Lahav)
Ik ga het niet weer zeggen (en doe het dus toch): onze hersens vormen een verbazingwekkend stuk chemische en elektrische technologie, waar vooralsnog geen mensenproduct aan kan tippen. 100 miljard hersencellen en 100 biljoen of zoiets aan celverbindingen maken de machine hersens nog steeds ongeëvenaard. Hoe ‘dieper’ we in onze hersens duiken, hoe raadselachtiger die worden. We hebben misschien een (flauw) idee hoe we herinneringen opslaan of ledematen aansturen, maar waar zit toch dat verdomde bewustzijn, waar zit onze geest? Opmerkelijk genoeg gingen natuurkundigen van de Israëlische Bar-Ilan-universiteit rond Sjlomo Havlin daar naar op zoek. Of ze die onstoffelijke zaken gevonden hebben? Die laten zich niet zo makkelijk vatten. Lees verder
Dat is niet slecht. Vijf grote, fundamentele natuurkundeproblemen lijken in een keer opgelost (pdf-bestand) met een uitgebreid standaardmodel. Dat model van Guillermo Ballesteros van de universiteit van Parijs-Saclay en medemodelleurs zou een verklaring hebben hoe donkere materie, neutrino-oscillaties, baryogenese (het ontstaan van materie), kosmologische inflatie en het CP-probleemat in sterke wisselwerking in elkaar zitten. Ik ben een leek op vele terreinen, maar van de meeste van deze fundamentele natuurkundeproblemen had ik nog nooit gehoord. Tot vandaag. Lees verder
In de jaren ’80 maakte de kritische temperatuur waar beneden supergeleiding heerst een ‘sprong’ . Toch is nog steeds niet duidelijk hoe supergeleiding werkt, ondanks het werk van de drie kersverse Nobelprijswinnaars.
De Nobelprijs voor de natuurkunde 2016 is toegekend aan drie Britse wetenschappers die een ongewone materiaaltoestand ontdekten in de wereld van de elementaire deeltjes: David Thouless, Duncan Haldane en Michael Kosterlitz. De door het drietal met wiskundige middelen bestudeerde exotische fases zouden wezenlijk zijn voor supergeleiding, wrijvingsloze vloeistoffen en het gedrag van ultradunne magneetlagen. Lees verder
Licht gevangen door een elektron op het oppervlak van een nanokorreltje van een topologische isolator verbeeld door een kunstenaar (afb: Voncenzo Gannini)
Ik weet niet wat ik er van moet denken: een elektron waaraan licht is verbonden. Ik kan me wel voorstellen dat daar leuke dingen mee te doen zijn, zoals het koppelen van optische en elektronische toepassingen, maar hoe zit dat nu? Hoe plak je een foton aan een elektron (en blijft daar nog zitten ook)?
Lees verder
De ijzeren Ronaldo
Cristiano Ronaldo heeft op het EK voetballen het diverse malen geprobeerd, maar zijn dodelijke vrije trap lijkt verleden tijd. Toch lijken er steeds meer voetballers te zijn die bij zo’n trap de bal tot leven kunnen brengen, laten zwabberen. Volgens mij is al vaker bekeken hoe het natuurkundig te verklaren is dat voetballen een zigzagbaan kunnen maken, alsof het ding vleugels heeft. Nu schijnt er weer een Franse onderzoeksgroep een natuurkundige verklaring gevonden te hebben van de ‘eigenzinnige’ baan van een voetbal. Ook zouden ze erachter zijn gekomen waarom die effectballen alleen bij voetbal, volliebal en honkbal voorkomen. Lees verder
Het kwantumresultaat (l) lijkt sterk op het resultaat van de klassieke dynamica
Onderzoekers van, onder meer, de universiteit van Californië in Santa Barbara en van Google hebben de scheiding tussen de klassieke en kwantumwereld wat diffuser gemaakt. Volgens hen is er een verband tussen het klassieke fenomeen chaos en en het rare kwantumverschijnsel verstrengeling. Op basis van die redenering zou het mogelijk moeten zijn om met (stuurbare) kwantumsystemen fundamentele aspecten van de natuur te onderzoeken die met de huidige computers onhaalbaar zijn. Lees verder
De proefopstelling met twee slingerklokken op een houten plaat (afb: Relojes Centenario)
Al in 1665 beschreef Christiaan Huygens met enige verbazing dat slingerklokken die bij elkaar staan hun slingerbeweging synchroniseren. Een vreemde aantrekkingskracht noemde hij dat. Nu komen Henk Nijmeijer van de TU Eindhoven en onderzoekers uit Mexico met een nauwkeurige beschrijving van de Huygens-synchronisatie. Huygens’ verklaring dat dat kwam door trillingen in het materiaal bleek juist. De inzichten uit deze nieuwe studie helpen de synchronisatie in allerlei oscillerende systemen beter te begrijpen zoals de biologische ritmes in het lichaam, denken de onderzoekers.
Lees verder
Beeld uit het Ligo-lab (foto: Reuters)
Het was niet echt een verrassing, de aankondiging dat er voor het eerst zwaartekrachtgolven zijn waargenomen. De geruchten gingen een maand geleden al rond. Ik las ergens dat die ontdekking geen mens onberoerd zou laten, maar ik voel niet echt iets en ik ben er zeker van dat dat voor miljarden mensen geldt. Kunnen we nu op zoek naar de kosmische snaren, donkere energie en nog meer on(be)grijpbaars zoals de schepping van het heelal? Lees verder