De Nobelprijs voor de natuurkunde 2016 is toegekend aan drie Britse wetenschappers die een ongewone materiaaltoestand ontdekten in de wereld van de elementaire deeltjes: David Thouless, Duncan Haldane en Michael Kosterlitz. De door het drietal met wiskundige middelen bestudeerde exotische fases zouden wezenlijk zijn voor supergeleiding, wrijvingsloze vloeistoffen en het gedrag van ultradunne magneetlagen. Lees verder
Categorie archieven: onderzoek
Duke-universiteit (VS) riskeert boet van $ 600 miljoen
In de VS is de bekende Duke-universiteit in een moeilijk parket geraakt. Wat begon als een geval van met geld sjoemelende onderzoekster is ontaard in een grote zaak van wetenschappelijke fraude, waarbij de universiteit het risico loopt drie keer de publieke fondsen te moeten terugbetalen als boete. Die fondsen zouden zijn verworven op basis van die (gefingeerde) onderzoeksresultaten. Dat kan de universiteit uiteindelijk ¢ 600 miljoen kosten. Klokkenluider Joseph Thomas, krijgt op basis van een nieuwe Amerikaanse klokkenluiderswet (de Lincoln-wet) een deel van die boete. Lees verder
Excel van Microsoft schuld aan fouten genonderzoek?
Ik zou bijna zeggen: hoe dom kan je zijn. Volgens onderzoekers is het rekenbladprogramma Excel van Microsoft ‘schuldig’ aan nogal wat fouten in de verslaggeving van genonderzoek. Dat programma zou automatisch gennamen hebben omgezet in datums. Zo zou Septin 2 automatisch zijn omgezet in September 2. Dat lijkt me nogal een lullig verwijt, aangezien dat onmiddellijk duidelijk moet zijn geweest (hoeveel eiwitten/genen hebben maandnamen?). Bovendien, dacht ik, zijn dat soort instellingen te wijzigen, zoals Microsoft ook aanvoert. Lees verder
“We bevorderen zelf slechte wetenschap”
Het lijkt wel of er een hausse is in slechte wetenschap. Onderzoekers vinden het moeilijk om elkaars resultaten te reproduceren en het aantal teruggetrokken artikelen zou snel groeien. Volgens sommigen hebben digitale media het vinden van fouten vergemakkelijkt. Recent onderzoek zou echter aannemelijk gemaakt hebben dat we slechte wetenschap bevorderen door onze perverse manier van belonen. Niet met opzet, uiteraard. De onderzoekers gebruikten bij hun werk een rekenmodel dat is gebaseerd op de evolutietheorie. Lees verder
Resultaten kankermedicijnen in spe vaak overschat
Bijna dagelijks kan je wel ergens het resultaat van onderzoek naar het effect van bepaalde stoffen op kankercellen lezen en die resultaten zien er vaak veelbelovend. Ondanks die stortvloed aan potentiële kankermedicijnen/-behandelingen is kanker nog lang niet de wereld uit. Meer dan 90% van de potentiële middelen sneeft in het klinische onderzoek. Dat zou er mee te maken kunnen hebben dan het effect van die potentiële kankerbestrijders niet op de juiste manier beoordeeld wordt, denken onderzoekers van de Amerikaanse Vanderbilt-universiteit. Lees verder
Sociale wetenschappen moeten leren falen om succes te hebben
Sociale wetenschappen hebben het moeilijk. Anders dan natuurwetenschappers is het bij sociaalwetenschappelijk onderzoek, daar schaar ik economie ook onder, lastig zo niet onmogelijk een heel wildenbomenbos aan variabelen in de hand te houden. Uitspraken op dit terrein zouden dan ook altijd met veel slagen om de arm mogen worden gedaan, maar zo’n sociale wetenschapper moet ook eten (= onderzoek doen) en wil de wereld, om te beginnen de wetenschappelijke, wel laten weten welke opzienbarende zaken hij/zij nu weer heeft ontdekt. Dan krijg je onderzoekresultaten als studenten gaan langzamer lopen als ze met ouderdom gerelateerde woorden horen, de verkiezingen worden beïnvloed door sportwedstrijden en overgewicht is besmettelijk. Volgens Andrew Gelman van de Columbia-universiteit, statisticus en socioloog, allemaal studies die in gerenommeerde bladen zouden zijn verschenen. Dus maar kappen met die onmogelijke sociale wetenschappen? Gelman vindt dat we eerst moeten leren in het zand te bijten alvorens te gloriëren. Ik heb zo mijn twijfels, grote twijfels. Lees verder
Vissen (sterrenbeeld) zijn sterker
Een stel Skandinavische onderzoekers wilden wat lol maken en gingen grasduinen in de gegevens van een onderzoek naar het gebruik hydroxyethylstijfsel (Hes) als middel om bloedvergiftiging te neutraliseren, op zich een ernstige zaak. Het ging om zo’n 800 patiënten in 26 ziekenhuizen in Finland, Denemarken, Noorwegen en IJsland. Vissen bleken de beste resultaten te hebben: 64% van de mensen met dat sterrenbeeld overleefden de bloedvergiftiging tegen 52% gemiddeld. De onderzoekers wilden niet alleen lol maken, maar ook laten zien dat je door het creatief herschikken van gegevens tot wonderbaarlijke conclusies kan komen. Lees verder
Zijn psychologische onderzoekers toch geen knoeiers?
Psychologen en vooral psychologische onderzoekers, daar lusten de harde wetenschappers en hun beta-aanhang wel pap van. Knoeiers zijn het die op basis van lullige onderzoekjes met gebrekkig statistisch inzicht knoeiresultaten afleveren, als ze die al niet verzinnen. Vorig jaar verscheen er een verslag van een onderzoeksproject dat zou hebben uitgewezen dat een groot deel van psychologisch onderzoek niet was te reproduceren. Die onderzoekers krijgen nu op hun beurt zelf weer billenkoek. De critici zouden zelf statistisch in de fout zijn gegaan waardoor hun conclusie op losse schroeven is komen te staan. De reproduceerbaarheid in het psychologisch onderzoek is zelfs vrij hoog, beweren vier onderzoekers. Lees verder
Innovatie VS komt van goedopgeleide immigranten
De namen van veel auteurs bij onderzoeken van Amerikaanse wetenschappelijke instellingen zijn Chinees of ook wel Indisch. Aan de naam kun je niet zien of het ook Chinezen en Indiërs zijn, maar ik heb zo mijn vermoedens. Wetenschap, en vooral de exacte wetenschap, in de VS drijft op import. Dat schijnt in het verlengde daarvan ook te gelden voor de innovatie, zo blijkt uit een rapport van een Amerikaanse technologiestichting.Ruim eenderde (35,5%) is van vreemde bodem. Lees verder
Wetenschappelijke artikelen gratis te raadplegen op Sci-Hub
Het Zweedse Pirate Bay, de stek voor gratis muziek, is waarschijnlijk bekend en ook de jacht die de autoriteiten op de oprichters en de weblocaties van de dienst hebben gemaakt. De oprichters zouden gedreven zijn door idealisme, maar daar kon de muziekbranche niet mee leven. De webstek Sci-Hub van Alexandra Elbakjan uit Kazachstan is wellicht eenzelfde lot beschoren. De wetenschapster heeft 47 miljoen wetenschappelijk artikelen die gratis ingezien kunnen worden. De uitgevers van wetenschappelijke bladen, met name Elsevier, zijn op jacht. De eerste weblocatie (Sci-Hub.org) is al weggevaagd. Probeer: Sci-hub.io. Lees verder