We blijven niet passief bij een mens in nood!

Kitty Genovese

Kitty Genovese:… verkracht en vermoord zonder dat omstanders ingrepen

Het is een bekend verhaal dat omstanders vaak niet ingrijpen als ze getuige zijn van geweld of van mensen in nood, maar de vraag is of het verhaal ook klopt. Die wijsheid zou ontleend zijn aan  een voorval in 1964 waar de 28-jarige Kitty Genovese werd verkracht en vermoord onder de ogen van 38 omstanders die niet ingrepen.  Uit nieuw onderzoek blijkt dat beeld niet helemaal of zelfs helemaal niet te kloppen. In negen van de tien bestudeerde gevallen trad ten minste een omstander in het krijt, vaak meer dan een. Lees verder

Sociologisch onderzoek op de pijnbank: 62% klopt

Brian Nosek

Brian Nosek, leider reproduceerbaarheidsproject

Wetenschap is nog geen wetenschap als dat in een befaamd wetenschappelijk tijdschrift is gepubliceerd, maar pas als andere onderzoekers die experimenten kunnen herhalen en tot dezelfde conclusie moeten/kunnen komen. Reproduceerbaarheid is de laatste jaren een ‘heet’ thema en het blijkt nogal eens dat er nogal wat onderzoek wordt gepubliceerd in (ook) vooraanstaande tijdschriften, die, op zijn zachtst gezegd, niet helemaal kunnen kloppen. Na psychologie en economie werden nu sociaalwetenschappelijke studies onder de loep gelegd door een groep wetenschappers onder aanvoering van Brian Nosek van de universiteit van Virginië en verbonden aan het Centrum voor Open Wetenschap in Charlottesville (COS). Van de 21 studies waarvan tussen 2010 en 2015 een verslag was verschenen in Science en Nature, bleek 62% de herhaling te doorstaan. Dat lijkt mooi, maar het betekent nog steeds dat ruim eenderde van de, vooraf beoordeelde, artikelen op dit terrein niet (helemaal) deugt. Dat is overigens een stuk beter dan de psychologen het er vanaf hebben gebracht (al lijkt het dat Nosek en de zijnen nu wat milder hebben geoordeeld). Lees verder

Hersennetwerken lijken bij geestelijke ziektes niet in orde

Geestelijke ziektes en afwijkende hersennetwerken

De zaak ligt vaak wat ingewikkeld, blijkt uit ki-onderzoek (afb: univ. van Pennsylvania)

Het lijkt er op dat bij geestelijke aandoeningen de netwerken in de hersens abnormaal gedrag vertonen. Dat is geen resultaat van een uitgebreid hersenonderzoek maar een vrucht van kunstmatige intelligentie waar onderzoekers van ee universiteit van Pennsylvania hun toevlucht toe gezocht hadden. We hebben het dan over zaken als stemmingswisselingen, angst, psychose of agressief gedrag. Lees verder

Gevangenisexperiment Zimbardo onderuitgehaald

Het gevangenisexperiment van Zimbardo

Philip Zimbardo. (afb: WikiMedia Commons)

Ik denk dat iedereen die een beetje opleiding heeft genoten het verhaal wel kent van de studenten die gevangenisje moesten spelen. Binnen een week moest de proef afgebroken worden omdat de ‘bewakers’ zich ernstig misdroegen tegenover de ‘gevangenen’. Ieder mens is tot ernstige misdaden in staat, als de omstandigheden er naar zijn, maar volgens sociaal wetenschapperThibault le Texier deugde er niets van dat onderzoek. Zijn mensen als het er op aan komt niet allen beesten, dan? Mogelijk, maar dat moet eerst nog maar eens bewezen worden. Lees verder

Voordelen tweetaligheid overschat

Hersens

Tweetaligheid maakt mensen niet slimmer of beter in leidinggevende taken

Voor elk wat wils, lijkt het. Tweetaligheid zou volgens sommige ondertzoekers allerlei voordelen wat betreft de geestelijke ontwikkeling en vaardigheden met zich meebrengen, maar anderen konden geen verschillen waarnemen. Nu komen onderzoekers rond Minna Lehtonen van de universiteit van Helsinki na een meta-analyse van 152 studies met de conclusie dat de voordelen van tweetaligheid voor leidinggevende taken nogal overschat zijn. Dan hebben we het over het richten van de aandacht, onderdrukken van omgevingsinvloeden en het vlot overschakelen van de ene taak op de andere. Lees verder

Vrouwen en mannen begrijpen elkaar zelden

Genexpressie 6500 genen anders bij mannen dan bij vrouwen

Mannen en vrouwen evolueren samen apart (afb: Weizmanninstituut)

U dacht dat u uw partner door en door kende? Klopt niet, volgens een studie van de Universiteit Gent. Slechts in 20% van de gevallen schatten we juist in wat onze partner denkt en voelt. “Dat vrouwen mannen beter zouden begrijpen dan omgekeerd, blijkt ook niet waar te zijn,” zegt onderzoekster Céline Hinnekens op Radio 1. Lees verder

Met beleggen nooit naar de deskundigen luisteren

Stereotype: Ieren hebben rood haar

Rood haar (afb: Bocconiuniversiteit)

Ik vond dit onderzoek van Nicola Gennaioli en de zijnen van de mij onbekende Bocconiuniversiteit (It) wel aardig, maar ik meen me te herinneren wel eens eerder gelezen te hebben dat een aap even succesvol belegt als een beleggingsdeskundige. Overschatting zou de boosdoener zijn. Lees verder

Term goedhartig kan letterlijk opgevat worden

Altruïsten luisteren goed naar hun hartVan altruïstische mensen wordt gezegd dat ze ‘goedhartig’ zijn. Die term lijkt, ongetwijfeld geheel bij toeval, ook vrij letterlijk te kunnen worden opgevat. Goedhartige mensen schijnen een betere ‘band’ met hun hart te hebben opgebouwd dan minder altruïstische (ze voelen hun hartslag beter). Dat zeggen onderzoekers van de, mij onbekende, Anglia Ruskin-universiteit en van de universiteit van Stockholm. Er zou dus nu een fysiologische verklaring zijn voor goedhartig gedrag al is volslagen duister wat het verband is..  Lees verder

Weinig onderzoek naar wat een terrorist terrorist maakt

Psychologe Sarah Desmarais

Psychologe Sarah Desmarais (afb: univ. van Noord-Carolina)

Waarom wordt iemand terrorist? Waarin onderscheidt hij/zij zich van andere mensen? Terrorisme is momenteel een heet onderwerp, maar uit een analyse van de wetenschappelijke literatuur blijkt dat we daar weinig over weten. Lees verder