Opnamen met de rastertunnelmicroscoop (STM) laten zien dat op koperoxide (CuOx) het grafeen keurig netjes aangroeit (afb: Nano Letters)
Onderzoekers van, onder meer, de Rijksuniversiteit Groningen hebben een proces ontwikkeld waarmee het ‘wondermateriaal’ grafeen ook op industriële schaal zou zijn te produceren.
Lees verder
De eiwitontwarder van Colin Raston
Een ei ontkoken, zodat het zich weer omvormt tot de keurige gevouwen eiwitten? Het schijnt te kunnen. Is dat dan ook weer dik vloeibaar als het oorspronkelijke ongekookte ei? Wie zal het zeggen. De onderzoekers van het procédé van de universiteit van Californië in Irvine hebben nog niet een heel ei ontkookt. De truc is een rotatieproces waarmee de eiwitten ontward worden, zoals in een gekookt ei, in de hoop dat ze weer tot hun oorspronkelijke vouwing zullen terugkeren. Dat rotatieproces werd in 2013 gepresenteerd door de Australiër Colin Raston, die daarbij aan andere chemische toepassingen dacht. Raston was ook betrokken bij dit onderzoek. Het proces, in feite een scheve centrifuge, zou goede diensten kunnen bewijzen bij het ontwarren van eiwitten die genetische veranderde micro-organismen vaak produceren, maar ook de term ‘kanker’ valt weer. Lees verder
We worstelen met de afscheidingsproducten van onze overmatige leefwijze, de broeikasgassen. We weten dat het niet goed is, maar hebben niet het lef onze destructieve manier van energievoorziening te veranderen (zie Lima geflopt). Stiekem hopen we op een ‘makkelijke’ technische oplossing. Welnu: men vraagt en de wetenschap draagt aan. Onderzoekers van de Amerikaanse Cornell-universiteit hebben een soort koolstofsponzen ontworpen die kooldioxide afvangen uit, bijvoorbeeld afgassen van krachtcentrales. Lees verder
PEI-C60 is een korrelige substantie
Het schiet niet echt op met het terugdringen van de broeikasgasuitstoot. In haar wanhoop is de mensheid al op zoek naar een ‘makkelijke’ oplossing met behulp van techniek zoals het strooien van sulfaatdeeltjes in de atmosfeer. Techniek is niet per se onzinnig als (voorlopige) oplossing van het broeikasgasprobleem. De hele kwestie is dat die broeikasgassen in de atmosfeer terecht komen. Met techniek zouden wat dat deel kunnen aanpakken: de kooldioxodeafvangst. Amerikaanse onderzoekers denken dat de vreemde koolstofstructuren, de fullerenen of buckyballs in combinatie met amines daarbij een mooie rol kunnen spelen. Lees verder
Bietenoogst
De chemische industrie wil binnenkort € 1 miljard investeren in fabrieken die chemicaliën maken uit Nederlandse suikerbieten. Zo speelt de chemie in op de afschaffing van de Europese suikerquota, zo schrijft het Financieele Dagblad. De vraag is overigens hoe serieus deze plannen zijn. Lees verder
Bij de reactie ontstaan zowel de links- als rechtsdraaiende variant (rood enblauw), maar door een proces dat Viedma-rijping is genoemd blijft alleen de linksdraaiende versie van het molecuul over (afb: Radboud-universiteit)
Bepaalde organische moleculen hebben eenzelfde chemische opbouw, maar hun ruimtelijke structuur is gespiegeld zoals onze linker- en rechterhand. Dat verschijnsel heet stereoisomerie of optische isomerie. Normaal gesproken worden met een synthese evenveel rechtsdraaiende als linksdraaiende moleculen gemaakt, maar in levende systemen zijn de stereoisomeren maar éénhandig. Zo zijn de aminozuren in ons lichaam allemaal linksdraaiend, de suikers en het DNA-molecuul rechtsdraaiend. Nijmeegse astrochemici rond René Steendam hebben nu voor het eerst een methode in de praktijk gebracht om alleen linksdraaiende aminozuren te maken. Lees verder
Er werden en worden allerlei vaak waanzinnige ideeën bedacht om de aardopwarming te temperen. Dit zou je een plaat-voor-je-kop kunnen noemen.
Het lijkt het steeds duidelijker dat de mens (mede) schuld is aan de aardopwarming. Oorzaak: zijn onverzadigbare energiehonger die hij grotendeels put uit fossiele bronnen, waardoor grote hoeveelheden van het broeikasgas CO2 de atmosfeer in worden geslingerd. Remedie: een grootscheepse ontwenningskuur. Tot zover waren de zaken simpel, maar als het op de kuur aankomt gaan we stotteren. Hoe kom je van je verslaving af? Je energieverbruik drukken en weg van de fossiele brandstoffen. Ja, ja, ja, maar dat is moeilijk en dus komen de alternatieve voorstellen: klimaattechniek (ook wel geotechniek genoemd). Kunnen we die opwarming met technische of chemische middelen tegengaan? Dat gaat niet, denken sommigen, of toch wel? Onderzoekers van Harvard pleiten er voor die technieken op kleine schaal te beproeven. Dat kan gevaarloos, volgens hen.
Lees verder
Drie pyrazoolmoleculen vormen een porie (links) en uiteindelijk een groot nanoporeus netwerk (rechts) (afb: Nature)
Onderzoekers van de universiteit van Houston hebben een molecuul ontdekt – een pyrazoolverbinding – dat zich spontaan met zijn ‘collega’s’ verbindt tot een netwerk met microscopische poriën die grote hoeveelheden stoffen kan absorberen zoals koolwaterstoffen, cfk’s (freonen) en fluorkoolwaterstoffen. De laatste twee hebben een nefaste uitwerking op de ozonlaag en worden ook verdacht broeikasgassen te zijn. Lees verder
Vlnr: Eric Betzig, Stefan Hell, en William Moerner (foto: Wikimedia Commons)
Twee Amerikanen en een Duitser hebben de Nobelprijs voor scheikunde gekregen voor hun bijdragen aan de ‘slechting’ van de diffractiegrens in de microscopie, waardoor met microscopen nu ook de wereld van de cel is te bestuderen. Eric Betzig, Stefan Hell en William Moerner delen de prijs “voor de ontwikkeling van hoge resolutie fluorescentiemicroscopie”, zo heet het in Stockholm. Het is overigens wel opmerkelijk dat de prijs voor scheikunde naar een ontwikkeling gaat die nauwelijks iets met scheikunde te maken heeft. Lees verder
Een proefopzet van de ‘bomsnuiver’ (foto: Fraunhofer-instituut)
Al jaren wordt er gesleuteld aan apparaten en systemen waarmee explosieven en andere ongewenste stoffen (zoals drugs) bij voorkeur van een afstand kunnen worden opgespoord. Er is röntgen in de strijd gegooid en niet zo lang geleden presenteerde het Israëlische bedrijf Tracense een elektronische bomsnuiver. Nu komt het Duitse Fraunhofer-instituut met een lasersysteem, waarmee, in combinatie met een sensornetwerk, op afstand bommenmakers zouden zijn te lokaliseren en te ontmaskeren. Het systeem heeft ook minder krijjgshaftige toepassingen zoals het testen van voedsel op eetbaarheid en het meten van luchtverontreiningen in productiehallen.
Lees verder