Mobiele nmr-spectrograaf

Het mobiele nmr-apparaat

Links de magneet ter grootte van 0,5 Tesla (penny er voor) en rechts de chip met de geïntegreerde elektronica met rood omrand de pulsgenerator. (afb: Hardvard-universiteit)

Kernspinmag-netische resonantie (nmr) is een fenomeen dat gebruikt wordt voor het ophelderen van structuren van ingewikkelde chemische verbindingen, maar ligt ook aan de basis voor afbeeldingstechnieken in de medische hoek (magnetoresontantie-beeldtechniek bekender onder de Engelse afko mri).  Apparaten die gebruik maken van dat fenomeen zijn nogal omvangrijk. Het lijkt er op dat onderzoekers van, onder meer, de Harvard-universiteit een draagbare versie van een nmr-spectrograaf hebben gemaakt door de benodigde elektronica op een chip te persen en gebruik te maken  van de nieuwste ontwikkelingen op het gebied van magneten. Handig in labs maar ook voor productielijnen in bedrijven.
Lees verder

Synthetische iondrager vermoordt kankercellen

iondragers

Rechts een deel van het chloridetransporterende molecuul (afb: Nature Cemistry)

In een breed gezamenlijk onderzoek hebben, onder meer, Koreaanse en Amerikaanse onderzoekers een molecuul gesynthetiseerd dat in staat is gebleken kanker- en andere defecte cellen te vergiftigen door die vol te pompen met ‘keukenzout’ (natrium- en chloride-ionen). Dat onderzoek zou een bevestiging zijn van een al twintig jaar oude hypothese om kanker te bestrijden met behulp van een iondragend molecuul. Ook patiënten die lijden aan de taalslijmziekte (cystische fibrose) zouden baat bij het nieuwe medicijn kunnen hebben.
Lees verder

Scheten als medicijn?

SchetenEerst even gekeken of het nog geen 1 april was. Nee dus. Vervolgens of het tijdschrift waarin het onderzoek gepubliceerd werd niet een of ander flutblaadje was. Ik kende het niet, maar het is het blad Medicinal Chemistry Communications, het officiële orgaan van de Europese vereniging van medische scheikunde. Dat lijkt solide. Dan de boodschap: scheten genezen ziektes. Of eigenlijk moet ik zeggen: zwavelwaterstof, het rotte-eierengas dat ook nog eens als vrij giftig te boek staat, voorkomt in lage concentraties het afsterven van de mitochondriën in de cel. Mitochondriën leveren de energie die een cel nodig heeft. Lees verder

Stommiteit levert nieuwe klasse kunststoffen op

De synthese van PHT

De synthese van PHT (afb: wikipedia)

Eigenlijk was het gewoon een stommiteit van Jeanette (Jamie) Garcia daar in de labs van IBM. Ze wilde een proef opzetten met drie ingrediënten en vergat er een. Het resultaat: een harde en sterke massa, die de trekken had van een thermoharder, maar zich, anders dan thermoharders, goed laat kringlopen. Er is zelfs een elastische variant mogelijk die zelfherstellende eigenschappen lijkt te hebben. Lees verder

De laser als scheikundig hulpmiddel

Waterstof (met bellen)

Scheikundig symbool voor waterstofgas

Lasers worden er in de scheikunde natuurlijk volop gebruikt, al was het maar om te bepalen met welke verbindingen de scheikundige van doen heeft. Nu las ik in een bericht op Eurekalert met een half oog een verhaaltje over de splitsing van methaan met behulp van water in kooldioxide en waterstof. Dat is bekende manier om waterstof te maken (stoomomvorming). Daar kwam, zag ik met dat halve oog, een laser aan te pas. Ik was geïnspireerd bij die gedachte door een ander bericht dat ik laatst plaatste over laser en scheikunde. Lees verder

Australiërs maken betere labchips (vinden ze)

labchips

Met een speciale druktechniek printten Australische onderzoekers de afko-naam van hun universiteit met ionische vloeistoffen op een gouden oppervlak (foto: UNSW)

Labchips zijn handige dinkskes. Je kunt er op microschaal reacties in laten verlopen zonder al dat gedoe met glaswerk en bunzenbranders waar ouderwetse scheikundigen aan waren overgeleverd. Volmaakt zijn ze niet, vooral ook door hun kleinheid. Zo is verdamping van de oplosmiddelen een probleem en ook verstopping kan nog wel eens roet in het eten gooien. Onderzoekers van de universiteit van New South Wales hebben een nieuw type labchip ontwikkeld met weinig vluchtige ionische vloeistoffen en een verguld oppervlak, die geen last van verdamping zou hebben en voor heel wat meetdoeleinden zouden zijn te gebruiken. Lees verder

Scheikunde bedrijven met een laser

Stephanie Gräfe

Stephanie Gräfe

Het is natuurlijk niet heel opmerkelijk dat je met een laser scheikunde kunt bedrijven, want een laserbundel is energie en bij chemische reacties is vaak energie nodig. Wat Stefanie Gräfe van de Friedrich-Schiller-universiteit in Jena (D) heeft gevonden gaat echter verder. De groep van Gräfe zou samen met onderzoekers van de universiteit van Wenen e.a. een proces hebben ontwikkeld waarmee afzonderlijke moleculen met behulp van een laser in vooraf bepaalde producten worden omgezet. Niet erg praktisch, want dat moet molecuul voor molecuul gedaan worden.
Lees verder

Stradivarius van zijn voetstuk gevallen (?)

Stradivarius-viool

Van zijn voetstuk gevallen?

Miljoenen worden er betaald voor de prachtige klank die de violen van de oude meesters zouden voortbrengen, maar het blijkt allemaal flauwekul te zijn. Beroepsviolisten waren niet in staat zes oude ‘meester’violen in een blinde test te onderscheiden van zes nieuw gebouwde violen. Lees verder

Groener alternatief voor bisfenol A

Bisfenol A (BPA) is een chemische verbinding die in grote hoeveelheden wordt gebruikt (voornamelijk voor de productie van kunststoffen), maar toxicologisch en ecologisch, om het zacht te zeggen, niet helemaal onverdacht is. Kaleigh Reno van de universiteit van Delaware vertelde het voorjaarscongres van de Amerikaanse vereniging van scheikundigen ACS een groener alternatief voor bisfenol A ontwikkeld te hebben, dat gebaseerd op het houtbestanddeel lignine, maar dat niet de ongewenste hormonale werking van bisfenol A zou hebben. Het alternatief zou met een jaar of vijf op de markt kunnen zijn. Lees verder