
Een kunstenaarsimpressie van een lithiumhydridemolecuul dat zijn energiegrondtoestand nadert (afb: IQOQI Innsbruck)
Een kunstenaarsimpressie van een lithiumhydridemolecuul dat zijn energiegrondtoestand nadert (afb: IQOQI Innsbruck)
Het rekentuig is inmiddels op nagenoeg alle terreinen van de wetenschap doorgedrongen. Scheikunde is natuurlijk heel lang een vak geweest dat geassocieerd werd met mannetjes en vrouwtjes in witte jassen die in zuurkasten allerlei nare stofjes brouwden. Daarbij speelde mazzel een niet onbelangrijke rol. Inmiddels wordt in de scheikundige wereld heel wat gerekend. Onderzoekers van een Amerikaanse legerinstituut hebben nu een programma ontwikkeld dat op basis van eisen waaraan een verbinding moet voldoen de chemicus een keuze aan stoffen levert die aan die eisen voldoen. Da’s handig en bespaart een hoop ‘bakken-en-braden’. Lees verder
Het principe van een fluorescentiecorrelatiespectroscoop[ (afb: WikiMedia Commons)
Wetenschap is sterk afhankelijk van dialoog, van communicatie. Wetenschappelijke tijdschriften vervullen daar een belangrijke rol in, maar het probleem is dat de uitgevers van die bladen vaak gewoon winst willen maken. Die rekenen forse tarieven voor hun diensten. ‘Open’ bladen als PLOS zouden een oplossing kunnen zijn, maar ook daar is geld een belangrijke factor. Dat kunnen we zelf toch ook wel, dachten enkele onderzoekers van de universiteit van Barcelona , en begonnen een eigen blad: Chem2 (Chemistry Squared). Het blad wordt uitgegeven door, Science2 (de ‘2’ staat voor kwadraat). Lees verder
De structuur van eiwitten (hier Clp-protease) is wezenlijk voor hun functie (afb: Wiki Commons)
Beton, of eigenlijk cement, is een belangrijk veroorzaker van broeikasgassen.
In Nederland was in 2016 de uitstoot van broeikasgassen 1% hoger dan een jaar eerder. De chemische industrie stootte meer uit en er is meer aardgas verbruikt voor de verwarming van huizen en kantoren. Dat meldt het Centraal Bureau voor Statistiek (CBS) op basis van nieuwe, voorlopige, cijfers uit de emissieregistratie. Lees verder
Andreï Chlovistov kijkt naar de reactie van grafeen met een polymeer (afb: univ. van Nottingham)
Onderzoekers van, onder meer, de universiteit van Nottingham, zijn er in geslaagd chemische reacties op molecuulniveau vast te leggen met behulp van een transmissie-elektronenmicroscoop (TEM). De elektronenbundel die daarbij een rol speelt, blijkt ook gebruikt te kunnen worden als energiebron voor de/een reactie en/of om een reactie te sturen. Het idee van de onderzoekers is dat deze beeldtechniek annex energieleverancier de ontwikkeling van nieuwe materialen een flinke por kan geven, maar wetenschappers ook meer kan vertellen over de fundamenten van de scheikunde. Lees verder
De ammoniakbrandstofcel. Op het plaatje ontbreekt het membraan dat het kathode- en anodedeel scheidt (afb: univ. van Utah)
Bijna een eeuw geleden kreeg de Duitser Fritz Haber de Nobelprijs voor de ontwikkeling van een proces om ammoniak te synthetiseren. Dat proces zorgde voor een radicale omvorming van de landbouw, omdat nu (kunst)mest in de fabriek gemaakt kon worden en de landbouw niet langer afhankelijk was van dierlijke mest of Chilisalpeter. Groot nadeel van dit roemruchte Born/Haber-proces is dat aanzienlijke hoeveelheden energie gebruikt, alles bij elkaar elke jaar zo’n 1% van het totale wereldverbruik. Onderzoekers van de universiteit van Utah (VS) hebben nu een enzymatisch proces ontwikkeld, dat nog eens energie op de koop toe zou leveren. Daar zitten nog wel wat haken en ogen aan… Lees verder
De nanoauto van Feringa. Leuk zo’n ding, maar wat moet je er mee?
Een hoera, er is weer eens een Nederlander die de Nobelprijs krijgt: Ben Feringa van de universiteit van Groningen. Hij moet die prijs wel delen met de Brit Fraser Stoddard en de Fransman Jean-Pierre Chauvage. Hun gemeenschappe-lijke thema is de ontwikkeling van moleculaire machines, molmachines. Daar wordt al jaren aan gewerkt en sommigen, inclusief de drie prijswinnaars, zien een grote toekomst voor molmachines weggelegd in, onder meer, gerichte medicijnafgifte maar ook in de elektronica en op energiegebied. Er zijn nog steeds sceptici die molmachines wel leuke dingetjes vinden, maar waar niet zo veel mee te doen valt. Lees verder
Je zou kunnen zeggen dat lignine het duurzame bestand van hout is. Bovendien zit die stof vol met energie, is niet schaars en vult zich voortdurend aan. Scheikundigen hebben nooit vat kunnen krijgen op die hardnekkige verbinding, maar de natuur kan dat natuurlijk wel. Onderzoekers hebben nu een ongewone bodembacterie gevonden, Sphingobium sp. of ook SYK-6 genoemd, die er geen probleem mee hebben om lignine open te breken. Daarmee zou lignine wel eens de nieuwe ‘aardolie’, de uitgangsstof voor een heel scala aan chemicaliën, materialen, brandstoffen en andere dingen die de mens denkt nodig te hebben. Overigens is op dit terrein al vaker een ‘doorbraak’ aangekondigd. Lees verder