“Een kwart van de talen dreigt uit te sterven”
Economisch succes zou leiden tot het afsterven van met name minderheidstalen in de economische meest ontwikkelde landen, zo zou onderzoek van Tatsuya Amano van de universiteit van Cambridge hebben uitgewezen. Lees verder
Tweetaligheid maakt mensen niet slimmer
Je hebt orders en tegenorders, onderzoeksresultaten en onderzoeksresultaten. Anderhalf jaar geleden meldde Brian Gold van de universiteit van Kentucky dat tweetaligheid de geest scherpt, maar nu meldt Vera Kempe van de mij onbekende Abertay-universiteit (Schotland) dat tweetaligheid mensen niet slimmer maakt. Waarom zou dat ook? Lees verder
Diederik Stapel, de Liegende Hollander
Diederik Stapel, de Liegende Hollander, die fraude in tientallen artikelen heeft toegegeven, zou zich onbedoeld in die artikelen verraden hebben door zijn taalgebruik. Onderzoekers van de Amerikaanse Coronell-universiteit constateerden na bestudering van zijn artikelen dat hij meer wetenschappelijke termen gebruikte om de methoden te beschrijven als hij knoeide met gegevens of die verzonnen had dan als hij echte resultaten beschreef. Volgens de onderzoekers waren ze zo in 70% van de gevallen in staat een juiste voorspelling te doen over de frauduleusheid van artikelen. De onderzoekers gaan nu meer artikelen van wetenschappelijke fraudeurs onderzoeken. Lees verder
Mensen schijnen een aangeboren vaardigheid te hebben om zich taal eigen te maken. Niet dé taal maar een taal. Dat beweren tenminste onderzoekers van de Amerikaanse Northeastern-universiteit in Boston. Baby’s die nog niet eens kunnen brabbelen ‘herkenden’ al ‘lelijke’ woorden of lettercombinaties. Aangeboren dus, is de conclusie. Lees verder
Omslag van een in 2009 verschenen boek
In het open wetenschappelijke tijdschrift PLOS One is al in oktober vorig jaar (sorry mensen) een artikel verschenen van de Hongaarse taalkundige András Komai, waarin hij stelt dat minder dan 5% van de huidige 7000 talen (=350) die er nu wereldwijd gesproken worden de opstap maken (hebben gemaakt naar het digitale tijdperk. Talen zouden volgens een melding van het project Bedreigde talen in een niet eerder gezien tempo verdwijnen. Volgens Komai is dat de schuld van internet. We zouden in de toekomst liever, zeg, Frans spreken dan Madinka, dat gesproken wordt door 1 miljoen West-Afrikanen. Eerder waren er juist berichten dat internet voor veel kleine talen een reddingsboei zou zijn. Wie het weet mag zijn vingers opsteken. Lees verder
Nog gaan computers klungelig om met teksten, maar dat zal niet zo blijven. Op dag worden de kranten (al of niet digitaal) volgeschreven door robots en sommige mensen denken dat dat stadium al is bereikt. Christer Clerwall van de Zweedse Karlstad-universiteit heeft proefpersonen geconfronteerd met proeven van die robotjournalistiek, naast verhalen van journalisten van vlees en bloed. Gemiddeld vonden ze het moeilijk om te bepalen of een artikel door een mens of door een robot geschreven was. Klaar ben je er mee als journalist. Lees verder
Voorspeller en uitvinder Ray Kurzweil (Google)
Schakers hebben het al moeten afleggen tegen de computer, maar dat is gebeurd met botte reken-kracht. Googles technolo-giebaas Ray Kurzweil denkt dat met een jaar of vijftien computers ons in alles de baas zijn. Ze zijn dan, volgens Kurzweil, niet alleen intelligenter dan mensen, maar leren ook van ervaring, kunnen grappen en verhalen vertellen en zouden zelfs kunnen flirten.
Lees verder
We horen vele geluiden, maar de meeste zullen we niet verwarren met spraak. Misschien hebben we bij sommige dieren wel de neiging (“Die kat praat met mij”), maar vaak gaat het dan om een gek of een wijze van spreken. Als je er even over nadenkt is het toch uiterst vreemd dat we een reeks geluiden als spraak herkennen, die voor ons mensen van welhaast fundamentele betekenis is. Stel je de mens eens voor zonder spraak. Hoe werkt zoiets? Het lijkt er op dat Nima Mesgarani van de universiteit van Californië enig nieuw licht op de zaak heeft kunnen werpen. In een bepaald hersendeel, de bovenste temporale gyrus, hebben hersencellen zich gespecialiseerd in de waarneming en decodering van het samenstel van geluiden en klanken die we spraak noemen. Of eigenlijk zijn het alleen nog maar ‘letters’.
Lees verder
De 12 onderscheiden gebiedjes in de ventrolaterale prefrontale cortex
Wat maakt ons mens? Waardoor onder-scheiden we ons van de rest van de dierenwereld? Goeie vragen. Onderzoekers van de universiteit schijnen een antwoord gevonden te hebben: een gebiedje in de, houd je vast, ventrolaterale prefrontale cortex, een deel van de voorhoofdskwab dat geassocieerd wordt met plannen en beslissen. Dat ene deeltje ontbreekt bij onze naaste verwanten, de makaken. Lees verder
Mensen zijn slecht in het benoemen van geuren. Veel wetenschappers denken dat de taalcentra in het brein simpelweg geen toegang hebben tot het gedeelte waar geuren worden geïnterpreteerd. Taalwetenschappers Asifa Majid van de Radboud-universiteit en Niclas Burenhult van de universiteit van Lund (Zweden) ontdekten dat er mensen zijn die het wél kunnen, omdat ze er de woorden voor hebben. Lees verder