Kan een machine de theorie-van-alles ‘bedenken’?

Albert Einstein en de zwaartekrachtgolven

Albert Einstein zag wetenschap nog vooral als menselijk bedrijf…

Al langer denken de geleerden dat er een theorie moet zijn die alles met elkaar verknoopt en verklaart: de theorie van alles. Voorlopig heeft nog niemand die bedacht, maar zouden intelligente machines dat kunnen? Dat zou ooit wel een kunnen gebeuren, maar voorlopig is het nog niet zover, denken mensen die denken er verstand van te hebben.
Lees verder

De kwantummechanica bakt het steeds bruiner

Eugene Wigner

De Hongaarse natuurkundige en Nobelprijswinaar Eugene Wigner (afb: WikiMedia Commons)

Kwantummechanica lijkt welhaast alles te weerspreken wat wij, simpele mensen als werkelijkheid, als waarheid aanvaarden. Een voorwerp staat hier of daar en niet op beide plaatsen tegelijk. De Nobelprijswinnende natuurkundige Eugene Wigner bedacht zestig jaar geleden een bepaalde situatie. Hij stelde zich een vriend voor die, opgesloten in een lab, een meting deed aan een deeltje, terwijl hijzelf buiten stond. In de kwantummechanica kunnen deeltjes zich tegelijkertijd in verschillende toestanden bevinden, de superpositie, maar door diens meting is dat deeltje nog maar in een positie en verdwijnt de superpositie. Voor Wigner daar buiten blijft die superpositie bestaan. Die verdwijnt voor hem als hij dat deeltje gaat meten. Erger nog hij ziet zijn vriend in een superpositie. Wat blijft er over van  Meten is weten? Hoe exact is wetenschap? Onderzoeksters in Taiwan en Australië schijnen nu aangetoond te hebben dat Wigners paradox werkelijkheid is. Lees verder

Helft Nobelprijzen naar slechts vijf onderzoeksvelden

Andre(i) Geim

Andre(i) Geim (afb: WikiMedia Commons)

Meer dan de helft van de Nobelprijzen in de laatste decennia zijn naar vertegenwoordigers van slechts vijf onderzoeksvelden gegaan volgens een analyse van onderzoekers rond John Ioannidis van de Standforduniversiteit in Californië. Lees verder

Robot verovert ook wetenschappelijk lab

labrobotIn de journalistiek wordt steeds meer gebruik gemaakt van ‘robots’, maar ook de wetenschap is daar niet ‘immuun’ voor. Natuurlijk waren er al langer allerlei machientjes die hand- en spandiensten verrichtten in het lab, maar dat waren meestal toch tamelijk domme systemen. Steeds vaker komen er systemen die niet alleen doen maar ook beslissingen nemen. Een zo’n robotonderzoeker zou al een aardige ontdekking gedaan hebben: het verbeteren van de synthese van waterstof met behulp van licht.
Lees verder

Tien landen die het best presteren in natuurwetenschappen

Het wetenschapsblad Nature heeft weer eens een lijst opgemaakt van de beste tien landen op het gebied van natuurwetenschappen.Nederland is 14de en België 19de net achter Rusland. Opmerkelijk is dat de productie van veel landen, ook van België en Nederland, is afgenomen met China als grote uitzondering (+15%). Lees verder

Wetenschap in China onbetrouwbaar (?)

Leonid Schneider

Leonid Schneider:…fraude in China…

Ergens in 2018 is China de VS voorbijgegaan als grootste producent van wetenschappelijke artikelen. Als daar het aantal artikelen van in de VS werkende Chinese onderzoekers bij wordt opgeteld zal de nieuwe verhouding nog ‘schever’ zijn.  De vraag is al eerder aan de orde geweest op welke manier China de koppositie heeft overgenomen van Amerika. Zeer waarschijnlijk mede met hulp van list, bedrog en fraude, zo werd bekend in 2017. Daar schijnt nog niet veel aan veranderd te zijn, zo blijkt uit onderzoek van For Better Science . Lees verder

Neurowetenschapper verkast na dierproefconflict naar China

Nikos Logothetis

Hersenonderzoeker Nikos Logothetis (afb: der Spiegel)

De Griekse hersen-onderzoeker Nikos Logothetis (69) verhuist na een conflict over de behandeling van proefdieren (makaken en andere apen) van het Max Planckinstituut voor biologische cybernetica van Duitsland (waarschijnlijk) eind dit jaar naar het Centrum voor Primaatonderzoek in Sjanghai. De neurowetenschapper zegt daar vrijer te zijn om zijn onderzoek aan apen uit te voeren. Andere onderzoekers van het instituut in Duitsland, waar hij directeur was, zullen hem naar zijn zeggen volgen. Lees verder

De natuurkunde heeft onbepaaldheid nodig

Nicolas Gisin pleit voor toeval

Nicolas Gisin (afb: univ. van Genève)

In de klassieke natuurkunde ligt eigenlijk alles vast, waarbij vergelijkingen (wetten) de richting van de ontwikkeling aangeven. Toch hebben wij simpele aardlingen het idee dat er zoiets bestaat als toeval dat niet noodzakelijkerwijs het vervolg is op het voorafgaande. Nicolas Gisin van de universiteit van Genève vindt dat de klassieke natuurkunde toeval nodig heeft, onbepaaldheid. Daarmee komt die klassieke natuurkunde dichter bij de kwantummechanica, stelt de Zwitserse natuurkundige. Lees verder

Stelen Chinese onderzoekers in VS Amerikaanse wetenschap?

De Amerikaanse gezondheidsondersoekorganisatie NIH en de federale recherche FBI zijn een onderzoek gestart naar het stelen van biowetenschappelijk onderzoek door, voornamelijk, onderzoekers van Chinese origine. Het zou ook om Amerikanen van Chinese afkomst gaan. Onderzoekers vrezen een heksenjacht. Lees verder

Bekende Duitse neurowetenschapper van wanbedrag beticht

Neurowetenschapper Niels Birbaumer

Niels Birbaumer (afb: WikiMedia Commons)

De Duitse onderzoeks-financier DFG heeft maatregelen genomen tegen de prominente Duitse neuroweten-schapper Niels Birbaumer op verdenking van ‘wetenschappelijk wangedrag’. Birbaumer zelf vindt dat hem niets te verwijten valt en blijft achter de publicaties staan. Ook medeonderzoeker Ujwal Chaudhary is voor dit vergrijp gestraft door DFG.
Lees verder