De uitbraak van het coronavirus leidde tot een geweldige opbloei van het virusonderzoek, maar dat ging vaak ten koste van onderzoek op andere terreinen, mede als gevolg van de maatregelen die dienden om het virus in de greep te krijgen. Vrouwelijke onderzoekers en onderzoekers met jonge kinderen schenen daar zwaarder onder te lijden te hebben (gehad) dan mannelijke. Deze ontwikkelingen kunnen nog jaren nawerken, denken de onderzoekers.
Lees verder
Categorie archieven: wetenschap
Wetenschappers maken er nogal eens een potje van

Gowri Gopalakrishna (afb: VUMC)
Niet-Engelstaligen voelen zich in de wetenschap ‘gehandicapt’
Neutrino-onderzoekster Pruthvi Mehta van de universiteit van Liverpool schrijft in Physics World over de problemen die niet-Engelstaligen kunnen hebben in de wetenschap. Die voelen zich nogal eens achtergesteld als ze hun artikelen geplaatst willen krijgen in de meestal Engelstalige tijdschriften. Zij vindt dat die, indien gewenst, hulp zouden moeten krijgen bij het vertalen van hun artikelen voor Engelstalige tijdschriften en ook dat wetenschappelijke artikelen in een andere taal dan het Engels moeten worden opgewaardeerd en vertaald. Lees verder
“Onbetrouwbare artikelen in wetenschap vaker geciteerd”

Andrew Wakefield is in 2010 uit het Britse artsenregister geschrapt (afb: WikiMedia Commons)
Op het gevaar af de mening te onderschrijven/uit te dragen dat wetenschap ook maar een mening is meld ik toch maar dat onderzoek(st)ers hebben geconcludeerd dat wetenschapsartikelen die het minst betrouwbaar zijn de grootste kans hebben het meest geciteerd te worden. Concreter: artikelen waarvan het onderzoek niet kon worden gerepliceerd zouden maar liefst 153 keer vaker geciteerd worden. Lees verder
Muisjes draadloos aangezet om ‘sociaal’ te zijn

Een angstig muisje
Het leest als lichtelijk gruwelijke wetenschapsfictie: muisjes draadloos aanzetten om vriendelijk om te gaan met hun medemuisjes. Die muisjes hadden een apparaatje in hun koppie geïmplanteerd gekregen dat met licht is te bedienen en de hersencelletjes van de beestjes beïnvloedt. Vooruitgang? Lees verder
Nobelprijswinnaar Paul Crutzen overleden

Paul Crutzen (l) ontvangt de Nobelprijs in december 1995 uit handen van de Zweedse koning Karel XVI Gustaaf (afb: ABC News)
Niet lang nadat Nobelprijswinnaar Martin Veltman is overleden heeft ook een andere Nederlandse Nobelgelauwerde, Paul Crutzen, het tijdelijke voor het eeuwige verwisseld. Hij won de Nobelprijs voor zijn aandeel in het onderzoek naar het gat in de ozonlaag. Crutzen werd 87 jaar. Lees verder
“Amerikaanse wetenschap verbruikt elk jaar 111,5 mln muisjes”

In persberichten van onderzoeksinstituten wordt vaak net gedaan of dierproeven en proeven met mensen hetzelfde is.
Nog steeds worden er veel proefdieren gebruikt door wetenschappers, ondanks pogingen om op andere manieren om, vooral, kandidaat-geneesmiddelen en -therapieën te testen vooraleer die op mensen worden uitgeprobeerd. De voornaamste slachtoffers zijn muisjes, zo’n 95 tot 99% van alle proefdieren in wetenschappelijk onderzoek. Volgens recent onderzoek gaan er in de VS in wetenschappelijk onderzoek jaarlijks zo’n 111,5 miljoen ratten en muisjes aan. Dat aantal proefdieren wordt overigens in de VS niet bijgehouden. Ze schijnen alleen volgens een wet niet gepijnigd te mogen worden. Lees verder
Kan een machine de theorie-van-alles ‘bedenken’?

Albert Einstein zag wetenschap nog vooral als menselijk bedrijf…
Al langer denken de geleerden dat er een theorie moet zijn die alles met elkaar verknoopt en verklaart: de theorie van alles. Voorlopig heeft nog niemand die bedacht, maar zouden intelligente machines dat kunnen? Dat zou ooit wel een kunnen gebeuren, maar voorlopig is het nog niet zover, denken mensen die denken er verstand van te hebben.
Lees verder
De kwantummechanica bakt het steeds bruiner

De Hongaarse natuurkundige en Nobelprijswinaar Eugene Wigner (afb: WikiMedia Commons)
Kwantummechanica lijkt welhaast alles te weerspreken wat wij, simpele mensen als werkelijkheid, als waarheid aanvaarden. Een voorwerp staat hier of daar en niet op beide plaatsen tegelijk. De Nobelprijswinnende natuurkundige Eugene Wigner bedacht zestig jaar geleden een bepaalde situatie. Hij stelde zich een vriend voor die, opgesloten in een lab, een meting deed aan een deeltje, terwijl hijzelf buiten stond. In de kwantummechanica kunnen deeltjes zich tegelijkertijd in verschillende toestanden bevinden, de superpositie, maar door diens meting is dat deeltje nog maar in een positie en verdwijnt de superpositie. Voor Wigner daar buiten blijft die superpositie bestaan. Die verdwijnt voor hem als hij dat deeltje gaat meten. Erger nog hij ziet zijn vriend in een superpositie. Wat blijft er over van Meten is weten? Hoe exact is wetenschap? Onderzoeksters in Taiwan en Australië schijnen nu aangetoond te hebben dat Wigners paradox werkelijkheid is. Lees verder
Helft Nobelprijzen naar slechts vijf onderzoeksvelden

Andre(i) Geim (afb: WikiMedia Commons)