Natuur kiest zijn tien jaarfavorieten

Geplaatst op door
Beantwoorden

Er zit een fraudeonderzoeker bij, een atoomklokmaker en een virusjager. Dit zijn de tien opmerkelijkste wetenschappers van het jaar 2024 volgens Nature (ja ja, het is weer lijstjestijd). De lijst is opgesteld door Natureredacteuren op het gebied van wetenschap en technologie die de wereld dit jaar vorm zouden hebben gegeven

Ekkehard Peik: Vadertje tijd
De (atoom)klokkenmaker aller atoomklokkenmakers.
Ekkehard Peiks profiel
Kaitlin Kharas: Kampioen eerlijk loon
Een promovenda leidde een campagne die resulteerde in de grootste loonsverhoging van promovendi en postdocs in Canada in twintig jaar.
Kaitlin Kharas’ profiel
Li Chunlai: Maanrotsspecialist
De geoloog bestudeerde de rotsmonsters die waren verzameld tijdens de Chinese Chang’e-6 missie op de ‘achterkant’ van de maan.
Li Chunlai’s profiel
Anna Abalkina: Fraudebestrijder
De Russische onderzoekster is voortdurend op zoek naar misleiding, nep en ‘gekaapte’ tijdschriften in de wetenschap.
Anna Abalkina’s profiel
Huji Xu: Durfarts
Een arts en onderzoeker die een opmerkelijk aanpak van een autoimmuunziekte voorstond en toepaste.
Huji Xu’s profiel
Wendy Freedman: Kosmisch wonder
Een jarenlange strijd over het uitdijende heelal lijkt voorlopig in rustig vaarwater terecht te zijn gekomen dankzij haar.
Read Wendy Freedmans profiel
Muhammad Yunus: Natiebouwer
Econoom en Nobelprijswinnaar die nu interimleider is van Bangladesh op de schouders van de studenten van dit land.
Read Muhammad Yunus’ profiel
Placide Mbala: Virusjager
Hij luidde de alarmklok over de mpox-uitbraak. Wanneer luistert de wereld echt?
Read Placide Mbala’s profiel
Cordelia Bähr: Klimaatstrijder
Een advocaat en een heleboel oude vrouwen in Zwitserland wonnen een historisch proces tegen de regering van een land met een falend klimaatbeleid.
Read Cordelia Bährs profiel
Rémi Lam: Ki-weerverbeteraar
Zij ontwikkelde algoritmes om de weersvoorspelling aanzienlijk te verbeteren.
Read Rémi Lams profiel

Bron: Nature

Is de ‘superkwantumchip’ Willow van Google een treurwilg?

Geplaatst op door
Beantwoorden
Superkwantumchip Willow

De ‘superkwantumchip’ Willow (afb: Google Quantyum AI)

Kwantumcom-puters zijn van die geweldige dingen die taken kunnen uitvoeren waar de beste digitale supercomputers niet aan kunnen tippen wordt er vaak gezegd, maar vooralsnog blijken dat soort uitspraken nog steeds veel gebakken lucht te bevatten. De nieuwe Willow-kwantumcomputer (Willow is de naam van de kwantumchip met 105 kwantumbits) van Google zou nieuwe records hebben gevestigd, maar de vraag is nog steeds: wat kan zo’n kwantumding? Lees verder →

Afstand houden in coronatijd spaarde levens en de economie

Geplaatst op door
Beantwoorden
Effectiviteit coronabeleid in 13 Europese landen

Effectiviteit coronabeleid in 13 Europese landen (afb: Simon Galmiche et al./BMC Global & Public Health)

Onderzoekers rond Simon Galmiche hebben uitgevogeld dat van de dertien bekeken Europese landen die landen het best scoorden qua oversterfte als ze die zo snel mogelijk mensen afstand heeft laten houden. De Scandinavische landen en Ierland scoorden als beste met tussen de 0,5 en 1 oversterfte op de 1000. Italië was laatste met 2,7 gevallen van oversterfte op de 1000. Die snelle landen leden ook het minste economische verlies. Lees verder →

Bij toeval een permanent en snel geheugen ontdekt

Geplaatst op door
Beantwoorden
RAM

Weg met RAM?

Onderzoekers van, onder meer, het befaamde MIT in Cambridge (VS) hebben ontdekt dat indiumselenide met een stroomstootje ‘overschakelt’ van de kristallijne staat in de amorfe en daarmee hebben ze een geheugenelement gevonden dat permanent en snel is, maar dat ook weinig energie vergt. Weg met het de RAM‘s, die vluchtige geheugens?
Lees verder →

Is Alzheimer een autoimmuunziekte?

Geplaatst op door
Beantwoorden
Processen en eiwitten die bij Alzheimer een rol spelen

Processen en eiwitten die bij Alzheimer een rol spelen (afb: Donald Weaver et al./ Alzheimer’s Journals)

Jaarlijks worden er vele miljoenen aan onderzoek uitgegeven om een werkend geneesmiddel te vinden tegen de ziekte van Alzheimer maar tot nog toe hebben al die jaren onderzoek vrijwel niets opgeleverd. Het is nog steeds niet bekend waardoor de ziekte ontstaat. Al weer begin dit jaar stelde Donald Weaver van de universiteit van Toronto in een lezing dat Alzheimer noch wordt veroorzaakt door beta-amyloïdeplaques noch door tauknopen, maar dat de ziekte een auoimmuunaandoening is. Hij lijkt er dat ander onderzoek, waar microgliacellen als ‘boosdoeners’ worden genoemd, dit idee ondersteunt. Gliacellen zou je de afweercellen van de hersens kunnen noemen.
Lees verder →

Het hart heeft eigen ‘hersens’

Geplaatst op door
Beantwoorden

Hart zebravisje

Hartje van een zebravisje (afb: Konstantinos Ampatzis et al./Nature Communications)

Onderzoekers in Zweden en de VS stellen dat het hart een eigen, apart ‘commandacentrum’ heeft, dat ze hersens noemen, die de hartslag regelt. Ze komen tot die conclusie op basis van onderzoek zebravisjes, Een beter inzicht hoe deze ‘hersens’ werken zou een basis kunnen zijn van andere behandelingen van hartziektes, stellen die onderzoekers dan meteen maar. Lees verder →

De oude ‘Amerikanen’ lustten wel een mammoetboutje

Geplaatst op door
Beantwoorden
Mammoet

Mammoet (afb: WikiMedia Commons)

Overal waar de mens (de Homo Sapiens) verscheen op zijnhaar verovering van de aarde verdwenen het eerste de grote dieren, schrijven archeogeneticus Johannes Krause en wetenschapsjournalist Thomas Trappe in hun prachtige boek ‘De reis van de mensheid’. Ze baseren hun uitspraak op DNA-sporen in fossielen die in de loop van de tijd zijn gevonden. Nu blijkt dat beeld versterkt te worden door de vinding van onderzoekers rond James Chatters van de McMasteruniversiteit. Zij vonden dat de eerste ‘Amerikanen’ kennelijk grote liefhebbers waren van mammoetvlees. Lees verder →

Watermoleculen binden asymmetrisch aan de buren

Geplaatst op door
Beantwoorden
Asymmetrisch water

Watermoleculen binden via waterstofbruggen asymmetrisch aan hun buren (afb: Johannes Hunger et al./Nature Communications)

Water is een vreemd goedje. Je zou denken dat zo’n simpel molecuul van twee waterstofatomen en een zuurstofmolecuul zich heel voorspelbaar gedraagt, maar dat is allesbehalve waar. Zo drijft ijs (vast water) op vloeibaar water, terwijl vaste stoffen in de regel zwaarder zijn dan vloeibare) en heeft water met een temperatuur van 4°C de grootste soortelijke massa. Nu blijkt dat simpele, zeer symmetrisch ogende watermolecuul ook nog niet eens symmetrisch te zijn. Het watermolecuul bindt met de ene kant sterker dan met de andere met omliggende watermoleculen. Zo kunnen, kortstondig, ring- of ketenstructuren ontstaan. Ligt daar het geheim van waters vreemdheid?
Lees verder →

E-auto’s zijn stroomvreters, hoe zwaarder hoe groter

Geplaatst op door
Beantwoorden
Elektrische auto

De elektrische auto is geen oplossing voor het klimaatprobleem

Elektrische auto’s worden voorgesteld als (deel)oplossing voor het klimaatprobleem, maar dat is echt een sprookje, een praatje voor de vaak om je slechte geweten te sussen. Ook e-auto’s verspillen meer dan 90% van de energie die ze verbruiken aan het verplaatsen van het ding zelf. E-auto’s zijn nog eens zwaarder dan benzineauto’s. Hoe zwaarder hoe meer verspilling. Onderzoekers hebben nu eens uitgezocht hoe het met de energieverbruik van die wanproducten zit en dat valt niet mee. E-auto’s zijn energievreters. Er zou een energielabel voor e-auto’s moeten komen, vinden de onderzoekers. Lees verder →

De wereld is aan het verwoestijnen

Geplaatst op door
Beantwoorden
Aardse grenzen voor bodem

Inmiddels zijn al zes van de zeven aardse grenzen die voor de bodem gelden overschreden, aldus PIK-onderzoekers (afb: PIK-rapport)

We hebben de 29ste klimaatconferentie en de 16de biodiversiteitsbijeenkomst onder auspiciën van de VN achter de rug of de veel minder bekend COP (staat voor Conference of Parties) verwoestijning (UNCCD) is als weer voor de 16de keer van start gegaan. Nooit van gehoord, maar op dat gebied is er (ook) een hoop mis zo blijkt. Het bekende klimaatinstituut PIK in Potsdam (D) luidt (ook daar) de alarmbel: voor de bodem (want daar hebben we het over) zouden al zes (van de zeven) grenzen zijn overschreden die de aarde stelt/kent. Lees verder →