Doemdagklok: het is, nog steeds, 90 s voor middernacht

Geplaatst op door
Beantwoorden
Het tikken van de doemdagklok

De slingeringen van de doemdagklok (afb: WikiMedia Commons)

Net als vorig jaar staat de doemdagklok op 90 seconden voor middernacht. Dat is geen teken van stabiliteit, zegt ‘atoomgeleerde’ Rachel Bronson. De wereld wordt bedreigd door oorlogen, dreiging met kernwapens, onvermogen om de klimaatcrisis op te lossen, grote biologische problemen, genetische manipulatie en kunstmatige intelligentie. De klok is ooit (in 1947) opgezet om de dreiging van een kernoorlog een maat te geven, maar inmiddels heeft de mens zich in heel wat meer nesten gewerkt. Lees verder →

3,4 miljard jaar terug was het leven al zeer divers

Geplaatst op door
Beantwoorden

De boorkern van pyrietgesteente waarin de rest van micro-organismen werden aangetroffen (afb: Linnaeusuniversiteit)

In gesteente uit de buurt van de Zuidafrikaanse plaats Barberton zijn sporen van microbieel leven gevonden van zo’n 3,4 miljard jaar geleden. Ook toen al was het microbiële leven op aarde al zeer divers, constateerden onderzoekers rond Manuel Reinhardt van de universiteit van Göttingen. Lees verder →

Membranen voor cellen ontstaan makkelijk spontaan

Geplaatst op door
Beantwoorden
Jupitermaan Europa

Jupitermaan Europa (afb: WikiMedia Commons)

Hoe het leven ontstaan is is nog steeds duister. Belangrijk voor het ontstaan van leven zijn de celwanden en/of -membranen. Die blijken gemakkelijk gevormd te worden in alkalische heetwaterbronnen (pH 9) met een snufje waterstof (H2, bicarbonaat (HCO3–) en magnetiet (Fe2O3). Na zo’n zestien uur borrelen hadden zich, onder veel meer, vetzuren gevormd tot een lengte van achttien koolstofatomen, zagen onderzoekers rond Graham Purvis van de universiteit van Newcastle (VK). Vetzuren vormen vanwege hun ‘ambivalente’ houding tegenover water (deels afstotend, deels aantrekkend`) makkelijk holle vetbolletjes. Lees verder →

Stadstuinbouw zou zes keer slechter zijn voor klimaat dan ‘ouderwetse’ land- en tuinbouw

Geplaatst op door
Beantwoorden
Stadstuinbouw in New York

Stadstuinbouw in New York (afb: univ. van Michigan/Nevin Cohen)

Groenten en fruit telen in de stad zou gemiddeld een zes keer grotere koolstofvoetafdruk hebben dan de conventionele landbouw, stellen onderzoekers van, onder meer, de universiteit van Michigan. Ze kwamen tot die conclusie na bestudering van 73 stadstuinbouwprojecten in de VS en Europa. Lees verder →

Rijkdom heeft grote invloed op grootte ‘afvalberg’

Geplaatst op door
Beantwoorden
De relatie tussen grootte steden en afvalproductie

De relatie tussen grootte steden en afvalproductie. Links staat het vloeibaar afval, in het midden (c) het vaste afval, met daarnaast de broeikasgasuitstoot (afb: Minzengh Lu et. al/Nature)

Mingzhen Lu  van Stanforduniversiteit in de VS en collega’s onderzochten de relatie tussen steden en afvalproductie. Dan hebben het over vast en vloeibaar afval, maar ook over broeikasgassen.  Ze vonden een verband tussen grootte en afval, maar boven alles was de rijkdom bepalend voor hoeveelheid afval. Seattle in de VS heeft ongeveer evenveel inwoners als Lilongwe in Malawi (rond 700 000), maar produceert acht maal zoveel afval. Lees verder →

Paride-virus doodt ook gevaarlijke bacteriën in ruste

Geplaatst op door
Beantwoorden
Bacteriofaag

Bacteriofagen zijn kleine virussen die bacteriën besmetten en daarmee dodelijk voor die micro-organsimen (afb: Wiki Commons)

Bacteriofagen, virussen die het hebben voorzien op bacteriën, worden gezien als (deel)oplossing voor het problematische feit dat steeds meer bacteriën resistent zijn geworden voor steeds meer antibiotica. Probleem is alleen dat bacteriofagen alleen actieve bacteriën aanvallen en doden en rustende met rust laten. Nu schijnen Enea Maffei van de ETH in Zürich en collega’s toch een faag gevonden te hebben die ook bacteriën in ruste te grazen neemt. Lees verder →

Kunstbladeren gebruiken wind en regen om energie op te wekken

Geplaatst op door
Beantwoorden
Stroomopwekkende nepblaadjes

De stroomopwekkende nepblaadjes in een pot met een anthurium/flamingoplant (denk ik=as) (afb: Ravinder Dahiya et. al/ACS)

Een groep onderzoekers heeft een energieoogstmachine ontwikkeld, die elektriciteit kan opwekken uit twee natuurlijke bronnen: wind en regendruppels. Ze hebben het voor elkaar gekregen met deze nepbladeren om 10 led-lampjes te laten branden. Niet echt het grote werk, maar het ‘plantaardige systeem zou verbeterd kunnen worden. Lees verder →

Noorwegen kwakt 170 miljoen ton mijnafval in een fjord

Geplaatst op door
Beantwoorden

FørdefjordNoorwegen heeft voor de tweede keer in korte tijd het slechte voorbeeld gegeven op gebied van milieubeleid. Onlangs keurde het Noorse parlement een voorstel van de regering goed om diepzeemijnbouw toe te staan in het Noorse deel van de Atlantische Oceaan. Nu geeft de Noorse overheid al weer toestemming om 170 miljoen ton mijnafval in het Førdefjord te kieperen.  Noorwegen is, met Papua-Nieuw Guinea en Turkije, een van de drie landen in de wereld die het toestaat om afval in zee te storten. Het dispuut over de storting duurt al vijftien jaar. Lees verder →

Wanorde zou goede zijn voor deugdelijke kwantumbits

Geplaatst op door
Beantwoorden
Erbium

Een stukje erbium (afb: WikiMedia Commons)

Het idee was dat kwantumbits, die nogal gauw uit hun ‘doen’ zijn, met uiterste omzichtigheid en zorgvuldigheid omringd moeten worden, maar het tegendeel (b?)lijkt waar. Gooi een zooitje zeldzame aarden bij elkaar, maar er een kristal van en je zou heel degelijke kwabits krijgen. Lees verder →

Kunstmatige intelligentie zal veel de komende jaren veranderen

Geplaatst op door
Beantwoorden
Ki over vijf jaar

Onze ki-toekomst? Het ziet niet uit als een onderbemenste situatie(afb: gemaakt met behulp van ChatGPT/univ. van Agder)

Ik (=as) had nog nooit van de universiteit van Agder gehoord, maar die blijkt werkelijk te bestaan. Twee onderzoekers van deze Noorse instelling hebben zich eens gebogen over een van de heetste thema’s van de laatste jaren (natuurlijk op grote afstand van de de weergaloze nr 1 klimaatontwrichting) en tien gebieden aangegeven die ki de komende vijf jaar stevig zal veranderen, maar die kun je moeiteloos uitbreiden. Leest en huivert, want lang niet alles is goud dat er blinkt.
Lees verder →