Ze zouden in 2005 zijn ontdekt door Nobelprijswinnaars May-Britt en Edvard Moser, de ‘rastercellen’ in je hersens die je een idee geven waar je je in de ruimte bevindt. Nu zouden beide prijswinnaars en collega’s van het Noorse Kavli-instituut ook hebben ontdekt dat die ‘rastercellen’ snelle, ritmische ‘bewegingen’ maken als een soort antennes om de ruimte voor de hersenbezitter te onderzoeken. Lees verder
Aralmeer wordt giftige woestijn (afb: schermafdruk WNF)
In de jaren ’60 had het Aralmeer een oppervlak van 66 458 km2, ruim anderhalf keer het oppervlak van Nederland. Nu is er van de grote zoetwaterplas nog geen 7000 km2 over verdeeld over twee meren. De rest is een droge en giftige woestijn geworden, gif dat door de wind ruimhartig over de aarde wordt verspreid.
Lees verder
Het OBELIX -project richt zich op de ontwikkeling van energiezuinige ict-systemen. In dit geval gaat het om baanspinstromen. Als het evenwicht van een elektronspin verstoord wordt, bijvoorbeeld door stroom, ontstaat een aanzieniijke baandraai-impuls (gele pijl) en een stroom (zwarte pijl) (afb.: Dongwook Go/JGU)
Verspreiding Indo-Europese talen (afb: WikiMedia Commons)
Duizenden jaren oud DNA zou hebben uitgewezen hoe de Indo-Europese taal is ontstaan. Volgens deze theorie ligt de oorsprong van deze taalfamilie bij een voorheen onbekende tak van steppenomaden die ongeveer 6500 jaar geleden ten noorden van de Zwarte Zee leefden. Uit deze voorouders en uit andere groepen ontwikkelde zich de Jamna(ja)cultuur, die de Indo-Europese cultuur naar het Europa van de Bronstijd (3000 tot 80 vC) bracht. De nieuw ontdekte tak zou ook de lang gezochte schakel vormen tussen het Indo-Europees en Anatolisch. Lees verder
Uit een onderzoek van gegevens van 57 000 mensen in 21 landen blijkt dat maar 6,9% van mensen met geestelijke of drugsproblemen een effectieve behandeling krijgen. De grootste hinderpaal zou zijn dat de mensen met die problemen die niet herkennen als problematisch, maar ook mensen die wel hulp zoeken krijgen vaak niet een effectieve behandeling. Lees verder
Ki-baas Demis Hassabis (afb: WikiMedia Commons)
Ooit is Google opgericht door een groepje idealisten die vonden dat de eind vorige eeuw op het web fungerende zoekmachines moesten worden ontdaan van reclame. Inmiddels is Google een van de grootste en machtigste bedrijven in de wereld geworden. Niet al het idealisme was daarmee verdwenen.
Zo zou Google kunstmatige intelligentie nooit gebruiken voor militaire of spionagedoeleinden, maar na de verkiezing van Donald Trump als president van Amerika is de wereld sterk veranderd en vindt Google kennelijk dat het lang genoeg geduurd heeft met dat idealisme. Lees verder
Aardbevingen komen in het gebied rond Semnan vrij regelmatig voor zoals in 2015 en 2018 met ongeveer dezelfde kracht als in oktober 2024 (afb: Benjamin Fernando et al./Seismica)
Er waren speculaties dat de aardbeving die in oktober vorig jaar in Iran werd gemeten het gevolg zou zijn geweest van een ondergrondse kernproef. Onderzoekers van de Johns Hopkinsuniversiteit zouden dat verhaal nu onderuit gehaald hebben (pdf-bestand). Lees verder
Robot verwijdert moederbord uit computer (afb: Fraunhofer IFF)
Er wordt, vooral in de rijke landen, steeds meer digitale troep geproduceerd: e-schroot. De daarin gebruikte materialen opwerken voor hergebruik is een stap in de richting naar een kringloopeconomie, maar dat wordt nog nauwelijks gedaan. Het Fraunhofer instituut voor productie en automatisering (IFF) hoopt die stap wat simpeler te maken door het demonteren van elektrische en elektronische apparatuur te automatiseren. Lees verder
Floridapanter (afb: WikiMedia Commons)
De genetische diversiteit van tweederde van de populaties dieren en planten neemt af, waardoor het moeilijker wordt om zich aan te passen aan veranderingen in de omgeving, zo blijkt uit recent onderzoek. Lang voordat een soort uitsterft, wordt de populatie kleiner en raakt steeds meer gefragmenteerd, waardoor het aantal potentiële partners en dus de genetische variëteit afneemt. Dit maakt een soort kwetsbaarder voor toekomstige bedreigingen zoals ziekten en uiteindelijk voor uitsterving. Lees verder
Jeuk is hoogst irritant en de neiging om te krabben is daarom ook haast onweerstaanbaar. De algemene mening is dat krabben het probleem alleen maar verergert, maar nu hebben onderzoekers uitgevonden dat krabben (bij muisjes) ook een positief effect heeft: het alarmeert het afweersysteem dat de micro-organisme ter plekken decimeert, zo bleek. Een idee dat de ontwikkeling van nieuwe geneesmiddelen mogelijk maakt, roepen onderzoekers dan vaak. Lees verder