Afweersysteem komt hersens binnen door ‘achterdeur’

bloed/hersenbarrière

Bloed/hersenbarrière (afb: WikiMedia Commons)

Het lijkt er op dat, hoewel afweercellen normaal geweerd worden uit het centrale zenuwstelsel, die via een ‘achterdeur’ oog houden op het functioneren van dat belangrijke systeem (inclusief hersens). Lees verder

Afweercellen graven zich een weg naar de vijand

Ontwikkeling van T-cellen

De ontwikkeling van T-cellen (afb: WikiMedia Commons)

Het afweersysteem, ik kan niet moe worden het te herhalen, is een wonderbaarlijk (en) vernuftig systeem, ook al zitten er wel wat minder sterke kantjes aan. Op alle mogelijke manieren rukken afweercellen uit om de vijand te bestrijden. Sommige, zo blijkt, deinzen er niet voor terug zich een weg naar die vijand te banen, daarbij meteen de weg voor collegacellen vrij te maken. Lees verder

Neutrofielen doen meer dan we (tot nu toe) wisten

Iván Ballesteros

Iván Ballesteros (afb: CNIC)

Onderzoekers van het Spaanse centrum voor hart- en vaatonderzoek CNIC ontdekten dat een bepaald type afweercellen, de neutrofielen, veel meer doen dan tot nu toe werd aangenomen. Zo schijnen ze er, onder meer voor te zorgen, dat organen gezond blijven. Lees verder

Gokken op groepsimmuniteit zou gevaarlijk zijn

SARS-CoV-2

Een van de eerste foto’s van het nieuwe (?) Coronavirus Sars-CoV-2 (afb: Niaid-RML)

Het zal niemand ontgaan zijn dat we het coronavirus maar niet in de greep krijgen. Onderwijl gaan er steeds meer stemmen op om alleen de kwetsbare groepen te beschermen en het virus zijn gang te laten gaan om zo snel mogelijk groepsimmuniteit te verwerven, waarbij de meeste mensen het virus aan kunnen. Volgens een tachtigtal internationale deskundigen zou dat een gevaarlijke strategie zijn, schrijven ze in een open brief. Lees verder

Virus maakt gevaarlijk plantenschimmel ‘behulpzaam

Koolzaadbloemen

Koolzaad

In coronatijden hebben virussen een slechte naam, maar lang niet alle virussen zijn dodelijk en sommige hebben zelfs positieve bijwerkingen. Zo blijkt een beruchte plantenschimmel die het vooral voorzien heeft op koolzaad een zegen voor die plant geworden nadat de schimmel is besmet door een virus. Met die veranderde schimmel is het afweersysteem van de plant er zelfs op vooruitgegaan. Lees verder

Bij de hengelvissen worden man en vrouw werkelijk een

Diepzeehengelvis

Een mannetje en een vrouwtje (voor) van de diepzeehengelvis verenigd (denk ik; as) (afb: bdw)

Diepzeehengelvissen zijn een beetje vreemd. Mannetje en vrouwtje kunnen met elkaar vergroeien en een wezen worden met een gemeenschappe-lijke bloedsomloop. Dat dat geen afstotingsreacties geeft zoals bij donororganen blijkt te komen doordat de vissen bij die echtvereniging bepaalde afweerfuncties uitschakelen, zonder dat dat de afweer verzwakt. Dat is natuurlijk wetenschappelijk interessant. Lees verder

Witte bloedcellen nodig voor hersenontwikkeling (muisjes)

T-helpercellen in muizenhersens

De T-helpercellen in muizenhersens. De gliacellen zijn wit (afb: James Dooley, Brabahaminstituut)

Of er afweercellen, witte bloedlichaampjes, in de hersens aanwezig zijn is lang een punt van wetenschappelijke discussie geweest. En als dat zo is, wat doen die daar dan? Nu lijkt het er op dat onderzoekers uit het VK en Leuven gespecialiseerde witte bloedlichaampjes in de hersens van muisjes en mensen hebben gevonden. Volgens hen zijn die in ieder geval bij muisjes wezenlijk voor de normale ontwikkeling van de hersens. Lees verder

Achilleshiel virussen ontdekt: STING

STING-eiwit

Het STING-eiwit (afb: WikiMedia Commons)

Het is natuurlijk mooi als je de achilleshiel van virussen zou ontdekken. Dan hoef je niet elke keer op zoek naar een effectief vaccin. Dat is tijdrovend en zenuwslopend karwei en er zijn nog honderden miljoenen virussen te gaan. De Deense viroloog Søren Riis Paludan van de universiteit van Aarhus denkt een (niet dé) achilleshiel gevonden te hebben die een aantal virussen gemeen zouden hebben, waaronder het vermaledijde coronavirus dat ons momenteel zo veel parten speelt. Lees verder

De ‘hygiënehypothese’ zou onzin zijn

Handen wassen

Een te veel aan hygiëne is niet schuld stijging allergieën en autoimmuunziektes

De hygiënehypothese gaat over het idee dat we ons afweersysteem moeten trainen door ons bloot te stellen aan ziekteverwekkers. De toename van allergieën en autoimmuunziektes in onze samenleving zou een gevolg zijn van onze te hygiënische omgeving. Onze afweer wordt zo niet voldoende geoefend. Volgens de Britse hoogleraar Sally Bloomfield is daar weinig bewijs voor en ondermijnt die hypothese de volksgezondheid. Lees verder

De krochten van het afweersysteem doorzocht

B-cellen met antigeenreceptoren

B-cellen met verschillende specifieke antigeenreceptoren (afb: WikiMedia Commons)

Ik heb al vaker de loftrompet gestoken over dat geweldige afweersysteem van ons. Dat zit zo verduiveld listig in elkaar, maar, zoals vrijwel altijd, gaat ook dat prachtige systeem wel eens in de fout. Het schijnt dat ons afweersysteem nooit terdege is onderzocht en dat heeft vooral met de omvang te maken. Die klus zou miljarden malen groter zijn dan de ontsleuteling van het genoom: het menselijk vaccinproject. Onderzoekers van de Vanderbiltuniversiteit en het supercomputercentrum in San Diego hebben de handen ineen geslagen om deze gigantische noot te kraken. In het eerste deel van wat waarschijnlijk een boek met vel hoofdstukken zal worden hebben de onderzoekers zich gericht op een cruciaal onderdeel van de geweldige systeem: de genen die coderen voor het B-celreceptorrepertoire. Lees verder