Tijd is zwaartekrachtafhankelijk en zo kun je hoogteverschil bepalen

tijdmeting=hoogtemeting

Het hoogteverschil tussen Garching (MPQ) en Braunschweig (PBT) is 400 m (afb: PBT/MPQ/Physical Review Applied)

Albert Einstein had het al voorspeld: de tijd op een berg verloopt sneller dan in een dal. Onderzoekers in Duitsland hebben dat fenomeen nu eens op twee verschillende plaatsen (grofweg München en Braunschweig) gemeten, zo’n 457 km van elkaar, waarbij ze twee strontiumatoomklokken gebruikten. Aan de hand van het gemeten, minuscule tijdsverschil (1 s in eenmiljoen jaar) tussen de twee klokken, berekenden ze het hoogteverschil. De onderzoekers zaten er maar een paar decimeter naast. Lees verder

Gelijk van Einstein stelt sommige wetenschappers teleur

Albert Einstein en de zwaartekrachtgolven

Albert Einstein geloofde zelf dat zwaartekrachtgolven niet zijn waar te nemen

Albert Einstein was een genie die louter met potlood, papier en hersens (denk ik=as dan) wetmatigheden in de natuur bedacht/vond die nog steeds recht overeind staan. Wat betreft het equivalentieprincipe betreft lijkt hij ook nog steeds gelijk te hebben Nieuwe, nauwkeuriger metingen van/in de MICROSCOPE-satelliet zouden dat principe, fundament van de algemene relativiteitstheorie, met verhoogde precisie hebben bevestigd, tot teleurstelling van sommige wetenschappers. Lees verder

Einsteins algemene relativiteitstheorie doorstaat pulsartest

Algemene relativiteitstheorie

De theorie is getoetst aan de bewegingen van een pulsartweeling (afb: Kramer et. al.)

Einsteins algemene relativiteitstheorie is weer eens getest in een zestien jaar duren onderzoek, waarin pulsars (neutronensterren) een rol spelen. Het lijkt er op dat dit die nu ruim honderd jaar oude theorie die test heeft doorstaan. Lees verder

Kwantummechanica is zo al onbegrijpelijk…

Hypercomplexe kwantumtheorie

De simpele opstelling. A en B zijn respectievelijk het optische component en het metamateriaal. Als het licht linksom even snel loopt als rechtsom, dan verlaat het de opstelling via de heldere poort (B), zo niet dan via de donkere poort (D) (afb: Nature)

Kwantummechanica is voor velen een brug te ver, maar troost, ook genieën konden er geen chocola van maken. ‘God dobbelt niet’, zei Einstein, die weinig zag in de kwantumtheorie en de Deen Niels Bohr, een van de grondleggers van de theorie, zei dat als iemand stelde de kwantumtheorie door te hebben die er niks van heeft begrepen. Kwantummechanica wordt geschraagd door wiskunde. Die beschrijft hoe de vreemde kwantumwereld werkt, maar omdat er nog wat losse eindjes zijn hebben andere kwantummechanici nieuwe regels bedacht. Een daarvan is de hypercomplexe kwantumtheorie. Die is nergens voor nodig, vonden Oostenrijkse kwantummechanici na een experiment met een interferometer.
Lees verder

Was het licht sneller tijdens de oerknal?

Oerknal en de onbegrensde lichtsnelheid

Vlak na de oerknal moeten de omstandigheden zo extreem zijn geweest dat de lichtsnelheid geen grens kende, is een theorie

Een dikke eeuw geleden achten de natuurkundigen af, op een paar dingetjes na. Nu lijkt de natuurkunde klap op klap te moeten incasseren. Is net de zwaartekracht-theorie op scherp gezet of er wordt gemorreld aan de grenzen van de lichtsnelheid. De inflatietheorie is niet de enig mogelijke verklaring voor de opmerkelijke gelijkmatige temperatuur van de kosmische achtergrondstraling. Een niet eens zo nieuwe theorie gaat uit van een veel grotere lichtsnelheid dan nu op het moment van de oerknal. Nu geven de bedenkers daarvan ook aan hoe die theorie te toetsen is. Het moet toch niet gekker worden? Lees verder

Kan de oude zwaartekrachttheorie op de schroothoop?

Theoretisch natuurkundige Erik Verlinde bedenkt nieuwe zwaartekrachttheorie

Erik Verlinde

Als de Amsterdamse theoretisch natuurkundige Erik Verlinde gelijk heeft dan kan de bestaande zwaartekrachttheorie met zijn donkere materie en en donkere energie op de schroothoop. In het op het web gepubliceerde artikel van Verlinde waarin hij zijn denkbeelden ontvouwt schetst hij een theorie die niet afhankelijk is van stoplappen als de nog nooit waargenomen donkere energie, die viervijfde van de massa van het heelal zou uitmaken. Het lijkt er nu op dat Leidse sterrenkundigen een bevestiging van Verlindes theorie hebben waargenomen. Onderzoekers rond Margot Brouwer van de Leidse sterrenwacht zouden zijn formules hebben ’teruggevonden’ in verre sterrenstelsels.  Lees verder

Zwaartekrachtgolven waargenomen: wat nu?

Ligo meet voor het eerst zwaartekrachtgolven

Beeld uit het Ligo-lab (foto: Reuters)

Het was niet echt een verrassing, de aankondiging dat er voor het eerst zwaartekrachtgolven zijn waargenomen. De geruchten gingen een maand geleden al rond. Ik las ergens dat die ontdekking geen mens onberoerd zou laten, maar ik voel niet echt iets en ik ben er zeker van dat dat voor miljarden mensen geldt. Kunnen we nu op zoek naar de kosmische snaren, donkere energie en nog meer on(be)grijpbaars zoals de schepping van het heelal? Lees verder

Gerucht: zwaartekrachtgolven waargenomen

Albert Einstein en de zwaartekrachtgolven

Albert Einstein geloofde zelf dat zwaartekrachtgolven niet zijn waar te nemen

Het gerucht gaat dat Amerikaanse onderzoekers zwaartekrachtgolven hebben waargenomen. Die zijn al door Einstein zo’n 100 jaar geleden voorspeld, maar nog nooit eerder ‘gezien’. Ook nu is het duister of ze echt zijn waargenomen. Rimpels in de ruimtetijd, worden ze wel genoemd. Zijn de onderzoekers het turen zat geworden en hebben ze hun eigen rimpeling in de ruimtetijd gecreëerd? Het lijkt er op. Lees verder

Mislukte lancering bleek test voor relativiteitstheorie

Mislukte lancering Galileo-satellieten

De lancering van de twee Galileo-satellieten met de Sojoez-draagraket

Europa is bezig zijn eigen Galileo-navigatiesysteem op te zetten en het vorig jaar werden met behulp van een Sojoez-raket van de lanceerbasis in Frans Guyana Galileo 5 en 6 in hun baan om de aarde gebracht. Dat was althans de bedoeling, maar het ging mis en de twee satellieten belandden in een verkeerde baan. Vette pech. Als geluk bij een ongeluk bleek de mislukte lancering een goede test voor de algemene relativiteitstheorie van Albert Einstein en een nauwkeuriger test dan alle eerder gedane proeven. Lees verder

Feringa krijgt Solvayprijs voor molmotors

Ben Feringa (RUG)

Prijswinnaar Ben Feringa

Ben Feringa, hoogleraar organische chemie aan de Rijksuniversiteit Groningen, heeft deze week uit handen van Koningin Mathilde van België de Solvayprijs gewonnen. De prijs, waaraan een geldbedrag van € 300.000 is verbonden, is toegekend voor zijn baanbrekende onderzoek op het gebied van moleculaire motoren. “Ik ben hier heel blij mee”, zegt Feringa. “De prijs is bedoeld voor een persoon die een fundamentele bijdrage heeft geleverd aan de chemie. Als ze dat van je zeggen is dat natuurlijk zeer eervol, maar het is ook een grote erkenning voor mijn team en de vele tientallen vaak jonge onderzoekers die al die jaren in mijn laboratorium hebben gewerkt.”
Lees verder