Dit jaar is werelduitputtingsdag weer een dag vroeger

Werelduitputtingsdag 2024

De mensheid leeft al meer dan vijftig jaar op aards krediet (afb: Global Footprint Network)

We leven al meer dan vijftig jaar op krediet. De mensheid gebruikt al jaren meer van de aarde dan de natuur kan vernieuwen. De dag die we dat jaarvermogen overschrijden, de werelduitputtings-dag, die uitgere-kend wordt door het Global Footprint Network, valt steeds vroeger. Dit jaar valt die dag op 1 augustus, een dag eerder dan in 2023. Lees verder

Europese rivieren (on)behoorlijk smerig

De rivieren in Europa zijn vuil

De bemonsterde rivieren en beken en de aantallen gevonden  verbindingen (afb: Saskia Finckh et. al/Environment International)

Onderzoekers van het Helmholtzinstituut UFZ in Duitsland hebben 450 monsters genomen van 22 Europese rivieren en beken. Na analyse bleek dat die soms hoge concentraties aan stoffen bevatten die daar niet horen, tot in een monster met wel 241 chemische verbindingen van de 610 onderzochte stoffen. Dat zou vooral voor ongewervelde dieren een probleem kunnen zijn, stellen ze. De kennis over de schadelijkheid van die stoffen, vooral in combinatie, laat veel te wensen over.
Lees verder

Eenvijfde van planten en dieren op Europese rode lijst met uitsterven bedreigd

Rodelijstsoorten van IUCN

De bedreigde soorten van de rode lijst van IUCN (afb: Axel Hochkirk et. al/PlosOne)

Onderzoekers rond Axel Hochkirk van de universiteit van Trier constateren op basis van onderzoek dat van de bijna vijftienduizend  plant- en diersoorten die op de rode lijst van IUCN staan (zo’n 10% van de Europese flora en fauna) bijna eenvijfde daarvan in Europa met uitsterven wordt bedreigd, voor planten zou dat zelfs 27% zijn en voor ongewervelden 24%. We hebben het dan over 2839 planten- en diersoorten. Deze getallen zijn hoger dan van het intergouvernementale platform voor biodiversiteit en ecosystemen (IPBES). Voorname oorzaken zijn territoirverlies, landbouw en vervuiling. Lees verder

Laatste oerbossen Europa verdwijnen ondanks beschermde status

Oerbos Białowieza

Oerbos in Białowieza (Polen) (afb: WikiMedia Commons)

Europeanen wijzen vaak met het vingertje naar de mensen in Afrika, Indonesië of Zuid-Amerika als het gaat om boskap, maar in Europa zelf verdwijnen de laatste oerbossen nagenoeg ongeremd, hoewel die volgens de EU beschermd zouden moeten worden. Onderzoekers luiden de noodklok. Lees verder

Achteruitgang trekvogels wordt vooral veroorzaakt door de mens

Zomertortel

Zomertortel (afb: WikiMedia Commons)

Er woedt al jaren een heftige discussie over de vogeldoden die windenergie veroorzaakt (terwijl zelden wordt berekend hoeveel vogels overlijden door botsingen met auto’s of gebouwen), maar vogels krijgen ook op andere terreinen te maken met de verwoestende ‘vindingrijkheid’ en expansiedrift van de mens. Wereldwijd gaat het aantal trekvogels achteruit, doordat ze van de wijs gebracht worden door de veranderingen in het landschap die de mens onvermoeibaar realiseert in de vorm van wegen en bebouwingen maar ook doordat ze zich tegen objecten doodvliegen of worden neergeschoten, zo blijkt uit onderzoek van ook satellietgegevens boven Europa, Afrika en West-Azië. Lees verder

Een poging gedaan om de stamboom van de mens te tekenen

Denisova-schedel

Denisova-schedel zoals Carmel et. al die hebben ‘berekend’ (afb: Carmel et.al.)

Met DNA-gegevens van 3600 mensen hebben onderzoekers van, onder meer, de universiteit van Oxford een poging gedaan een stamboom van de mens(heid) te tekenen, waarin ook de mensachtigen zijn opgenomen zoals de neanderthalers. Uit die exercitie zou zijn gebleken dat mensen in Amerika eerder verschenen dan tot nu toe gedacht wordt. Lees verder

Elk jaar wordt 1,3 mrd ton eten weggegooid

voedselverspillingElk jaar wordt er zo’n 1,3 miljard ton voedsel weggegooid, rond eenderde van de wereldvoedsel-productie. Ruim een kwart daarvan (27%) wordt in de vuilnisbak (of groenbak) gemikt door de consumenten. Dat wordt als zeer vermijdbaar  beschouwd. De weggegooide eetwaar zou de mensheid 4 biljoen megajoule aan energie en 82 miljard kubieke meter (= 82 biljoen l) aan water kosten. Om een idee te krijgen, zegt  hoofdauteur Antoine Coudard van de universiteit Leiden, dat is het jaarlijkse energieverbruik van een land als Frankrijk en Duitsland bij elkaar en het waterverbruik van Mexico. Lees verder

Juli was een recordmaand wat natuurbranden betreft

Kooldioxideuitstoot door bosbranden

De geschatte kooldioxideuitstoot als gevolg van bosbranden (bron: Copernicus)

In juli zouden bosbranden hebben geleid tot een kooldioxideuitstoot van 340 miljoen ton en dan moet het bosbrandseizoen eigenlijk nog beginnen, terwijl overal in de wereld de natuur in de fik staat. Daarmee is in juli een record gebroken wat betreft die maand in voorgaande jaren vanaf 2003, toen die branden voor het eerst door satellieten werden geregistreerd. Die door Copernicus (een EU-instituut) geschatte 340 miljoen ton CO2 is een record voor juli en eenvijfde hoger dan in het vorige recordjaar 2014.
Lees verder

Vorig jaar warmste jaar ooit gemeten in Europa

IJsdagen

Het aantal ijsdagen in 2020 vergeleken bij het gemiddelde van 1981-2010 (afb: Copernicusrapport)

2020 was het warmste jaar in Europa sinds het begin van de waarnemingen en minstens 0,4 °C warmer dan de vijf voorgaande recordjaren. Dat blijkt uit het vierde jaarlijkse Europese klimaatrapport van de dienst voor klimaatverandering van Copernicus. Lees verder

Zo’n 40% Europese bomen met uitsterven bedreigd

Paardenkastanje met uitsterven bedreigd

Paardenkastanje (afb: WikiMedia Commons)

De in Zwitserland gevestigde natuurbeschermingsorganisatie IUCN waarschuwt dat zo’n 40 % van de 454 boomsoorten die in Europa voorkomen met uitsterven wordt bedreigd (pdf-bestand). Bijna alle bedreigde soorten (168) zijn inheemse bomen (die dus alleen in Europa voorkomen), slechts 13 bedreigde soorten zijn uitheems. Als belangrijkste oorzaken voor die achteruitgang noemt de organisatie de introductie van voor  Europa nieuwe boomsoorten, onduurzame houtkap en verstedelijking. Lees verder