Het ‘ozongat’ is nog steeds aanwezig (1 oktober 2010) (afb: KNMI)
Er draaien steeds meer satellieten rond de aarde en dat is niet per se goed nieuws, want die duizenden satellieten raken steeds sneller ‘versleten’. Dan worden ze afgedankt en verbranden op weg naar beneden. Dat heeft gevolgen voor de aardatmosfeer. Zo raakt de ozonlaag aangetast, die aardbewoners beschermt tegen al te agressief uv-licht. Lees verder
Gat in de ozonlaag (afb: ESA)
Het protocol van Montréal wordt gezien als een van de weinige wereldwijde afspraken die ook tot succes hebben geleid. De wereld schakelde over op de ozonveilige koelmiddelen zoals hfk’s (fluorkoolwaterstoffen) en de wereld leek van zijn gat in de ozonlaag verlost te zijn. Nu blijkt dat die koelmiddelen in de atmosferen kunnen reageren en fluoroform (CHF3, de fluorvariant van chloroform) kunnen vormen, een stof die 14 800 maal erger is als broeikasgas dan kooldioxide. Tja. Lees verder
Het gat op 15 september 2021 (afb: Copernicus)
Jarenlang konden we horen dat de mens tijdige en succesvol het gat in de ozonlaag had gedicht door het verbod van bepaalde drijfgassen (cfk’s), maar de laatste jaren leek het minder goed te gaan met dat ‘gat’. Onderzoeksters denken dat de gehalogeneerde drijfgassen niet de oorzaak zijn voor dat ‘gat’ boven de Zuidpool. Lees verder
Gat in de ozonlaag (afb: ESA)
Volgens de Europese ruimtevaartorganisatie ESA was het gat in de ozonlaag boven Antarctica midden september zo’n 26 miljioen km2 groot, een oppervlakte zo als drie keer Brazilië. Dat zou een van de grootste afmetingen van het ozongat zijn ooit gemeten. Lees verder
Gat in de ozonlaag in september 2000 (afb: WikiMedia Commons)
Drijfgassen waren verantwoordelijk voor het gat in de onzonlaag boven de Zuidpool, maar het blijkt dat ook rookdeeltjes van natuurbranden in, vooral, Australië de meehelpen bij de aantasting van de ozonlaag. Die waren verantwoordelijk voor een vergroting met 10% in 2020, stellen onderzoeksters van, onder meer, het MIT in Cambridge (VS). Lees verder
Al een aantal jaren lees en hoor je over het beruchte gat in de ozonlaag, vooral, boven de Zuidpool wisselende berichten. Nu wordt weer gemeld door de groep wetenschappers die het herstel in de gaten houdt dat ‘we op de goede weg zijn’. Dat gat werd vooral veroorzaakt door drijfgassen als cfk’s. In 1987 werd in Montréal een opmerkelijk akkoord gesloten (in feite een voorloper van het Klimaatakkoord) om die drijfgassen te verbieden. Lees verder
Voorgestelde manier om sommige (?) per- en polyalkylverbindingen (PFAS) af te breken (afb: Nature/Northwestern Univ.)
Organische verbindingen met halogenen als chloor en fluor zijn vaak lastig afbreekbaar en nogal eens gevaarlijk voor de gezondheid van de mens. Al langer geleden werden drijfgassen en koelmiddelen, bekend onder de afko’s cfk’s (chloorfluorkoolwaterstoffen) en hfk’s (fluorkoolwaterstoffen, verboden vanwege hun rol in de vernietiging van de tegen uv-straling beschermende ozonlaag in de hogere atmosfeer. De laatste jaren zijn ook de halogeenverbindingen die bekend zijn onder de verzamelnaam PFAS (per- en polyfluoralkylverbindingen) een steeds grotere bron van zorgen geworden. Nu zeggen onderzoekers een simpele methode gevonden te hebben die die moeilijke afbreekbare stoffen onschadelijk zou kunnen maken. Lees verder
Hij zou de laatste jaren de goede kant uitgaan met het gat in de ozonlaag, de laag in de atmosfeer die ons tegen gevaarlijke uv-straling beschermt. Was dat gat ontstaan door menselijk toedoen (drijfgassen), nu lijken de natuurbranden de ‘boosdoeners’, waarvan je je natuurlijk af kunt vragen hoe natuurlijk die zijn. Lees verder
Het gat op 15 september 2021 (afb: Copernicus)
We dachten dat we met het verbod van de drijfgassen, de cfk‘s, af waren van het maar groeiende gat in de ozonlaag, maar zover is het nog lang niet. Dat gat heeft de neiging boven de Zuidpool te ‘ademen’. Dat wordt groter en kleiner afhankelijk van het seizoen. Het gat is het grootst tussen midden september en midden oktober. Nu zou dat gat groter zijn dan het hele vasteland van Antarctica. Het is nu groter dan 75% van de ‘gaten’ die sedert 1979 zijn gemeten. Lees verder
Paul Crutzen (l) ontvangt de Nobelprijs in december 1995 uit handen van de Zweedse koning Karel XVI Gustaaf (afb: ABC News)
Niet lang nadat Nobelprijswinnaar Martin Veltman is overleden heeft ook een andere Nederlandse Nobelgelauwerde, Paul Crutzen, het tijdelijke voor het eeuwige verwisseld. Hij won de Nobelprijs voor zijn aandeel in het onderzoek naar het gat in de ozonlaag. Crutzen werd 87 jaar. Lees verder