Slaap is goed voor het geheugen

HersencelAl heel lang worstelen onderzoekers met de vraag waar slaap nu eigenlijk goed voor is. Het is geen kwestie van het rust geven van je vermoeide spieren en andere onderdelen, want dan zou je ook rustig op een stoel kunnen gaan zitten. Toch kunnen we niet zonder slaap. Vorig jaar ontdekten onderzoekers dat tijdens de slaap de hersens worden ontdaan van giftige stoffen, nu vond Wenbiao Gan van het Skirball-instituut voor biomoleculaire geneeskunde dat de slaap goed is voor het geheugen. Proeven bij muizen zouden hebben aangetoond dat slaap de groei van het aantal synapsverbindingen bevordert en daarmee herinneringen vastlegt (is het idee). Lees verder

Geheugen te sturen met prikkels

Synaps

Een synaps

Onderzoekers van de universiteit van Californië in San Diego blijken de synapsen, de verbinding tussen twee neuronen, van hersencellen heel gericht te kunnen stimuleren met behulp van hoog- of laagfrequente prikkels, waardoor naar believen herinneringen worden gereactiveerd of gewist. Bij ratten werkte dat, tenminste.  Lees verder

Ziekte van Alzheimer mogelijk te bestrijden

Susan Farr (univ. v. Saint-Louis)

Susan Farr van de universiteit van Saint-Louis

Onderzoek bij muizen heeft laten zien dat met behulp van een RNA-blokkerend molecuul (de zogeheten antisenstherapie), ontwikkeld aan de universiteit van Saint-Louis, de ziekte van Alzheimer een halt zou kunnen worden toegeroepen. De RNA-blokker zou, bij muizen, ook de ontsteking verminderen in dat deel van de hersens dat verantwoordelijk is voor leren en geheugen (de hippocampus). De RNA-blokker zou er voor gezorgd hebben dat het leervermogen, het geheugen en het gedrag van de muizen weer herstelden. Lees verder

Kindergeheugen zou gewist zijn door groei nieuwe cellen

Driejarig meisje

Mensen hebben meestal geen herinneringen aan de eerste drie jaar van hun leven

Mensen zouden geen herinneringen hebben voor hun derde. Dat betekent natuurlijk niet dat de 3minners geen geheugen hebben. Volgens Katherine Akers van het kinderziekenhuis in Toronto (Can) zou dat geheugenverlies het gevolg zijn van de aanmaak van nieuwe hersencellen. Tenminste, dat is bij muizen ‘waargenomen’. Lees verder

Meekijken hoe geheugens werken in muizenhersens

Robert Springer

Robert Springer

Het is nog steeds vrij duister hoe hersens herinneringen opslaan. Onderzoekers van de Amerikaanse Yeshiva-universiteit in de Bronx (New York) hebben een methode ontwikkeld om dat proces te volgen, zonder de hersens al te veel te storen. Ze gebruikten daarvoor muizen die genetisch zo waren veranderd dat moleculen die te maken hebben met ‘herinneren’ een fluorescente vlag meekregen. Met geavanceerde beeldtechnieken konden ze zo het proces volgen, denken ze. Lees verder

In groene thee maakt EGCG het verschil

Groene thee (matcha)Aan groene (ongefermenteerde) thee worden allerlei positieve eigenschappen voor de gezondheid toegeschreven. Je geheugen zou verbeteren  bij regelmatige consumptie van een bakkie en het risico op hart- en bloedvatziekten en sommige typen kanker zou verminderen. Groene thee zou zelfs beschermen tegen HIV en de ziekte van Alzheimer. Kortom een gezond goedje, al moet dat ook niet overdreven worden, want voor sommige effecten moet je dagelijks liters groene thee drinken en jaren geleden werd gesteld dat groene thee ook hielp tegen reumatische aandoeningen, maar dat werd later weer tegengesproken. Hoe het ook zij, onderzoekers van een univeristair medisch centrum in het Duitse Sleeswijk-Holstein hebben uitgeplozen dat al die gezonde eigenschappen bijna alle zijn toe te schrijven aan een groepje chemische verbindingen die in groene thee voorkomen: de fenolachtige catechines en daarvan vooral van epigallocatechine-3-gallaat (EGCG). Lees verder

Langetermijngeheugen waarschijnlijk ‘digitaal’

Tweefotonmicroscoop

Rechts opnamen van hersencellen met behulp van een tweefotonmicroscoop. Links een beelduitleg van de werking (foto: Wikicommons)

Het is een groot wonder en ook nog steeds een levensgrote vraag hoe het geheugen werkt. Hoe worden herinneringen opgeslagen en hoe komt het dat de oudste herinneringen vaak het best blijven hangen, terwijl er gedurende het leven van de mens heel wat hersencellen het loodje leggen? Onderzoekers van het centrum voor moleculaire neurobiologie in Hamburg (ZMNH) hebben onlangs een tipje van de sluier kunnen oplichten. Ze hebben met een tussenpoos van zeven dagen de functie van afzonderlijke hersencellen in de hippocampus bekeken en zijn op basis daarvan tot de conclusie gekomen dat het huidige verklaringsmodel niet klopt. Lees verder

Onthoofde worm houdt zijn geheugen

Onthoofde wormen behouden herinneringen.

Platwormen blijken na onthoofding en de aangroei van een nieuwe kop hun herinneringen te hebben bewaard. (foto Tuft-universiteit)

Onthoofde platwormen behouden hun geheugen na te zijn onthoofd, zo blijkt uit een onderzoek van Michael Levin c.s. aan de Amerikaanse Tuft-universiteit. Platwormen hebben een enorm regeneratievermogen. Daar maakten de onderzoekers ‘misbruik’ van bij hun proefnemingen. Uit een heel klein stukje worm (1/280ste deel) blijkt weer een volledige worm te kunnen groeien. Dat komt doordat de worm voor een belangrijk deel (20%) uit pluripotente stamcellen bestaat (cellen die nog allerlei typen cellen kunnen worden). Daarnaast heeft de worm genoeg ‘geavanceerde’ functies om als voor de mens nuttig proefdier te kunnen fungeren. Zo heeft de worm een centraal zenuwstelsel compleet met synapsen (verbindingen tussen hersencellen) en zintuigen, zij het primitieve, voor het waarnemen van de omgeving zoals ogen en zintuigen om trillingen en elektrische en magnetische velden waar te nemen.
Probleem is natuurlijk hoe je zulke primitieve wezens iets leert. Platwormen houden niet van licht en ruimte. Ze zitten op zo’n petrischaalte dan ook het liefst op de randen. Het voedsel van de dieren, runderlever (platwormen zijn vleeseters), werd echter midden in het petrischaaltje in het volle licht opgediend. Na tien dagen hadden de wormen hun weerzin tegen licht en ruimte overwonnen. Vervolgens werden ze onthoofd waarbij een klein stukje van de hersens (minder dan 1 mm) aan het onthoofde lichaam achterbleef.
Na zo’n dag of veertien waren de wormen weer voorzien van een complete kop en werden ze weer aan licht en ruimte blootgesteld met eten midden in het petrischaaltje. Ze hadden niet meteen door wat ze moesten doen, maar na een korte ‘opfriscursus’ wisten ze het weer. Wormen die die opleiding niet hadden gehad, reageerden zoals platwormen doen (ze mijden licht en ruimte), maar ook die kunnen leren de ruimte en het licht te kiezen als daar het voedsel ligt, al duurt dat dan weer de volledige cursus.
De proef doet uiteraard tal van vragen rijzen. Hoe bewaart de worm zijn geheugen als ie een groot deel van zijn hersens kwijt raakt? Michael Levin: “Dat weten we ook niet. Het geheugen lijkt buiten de hersens bewaard te worden.” De onderzoekers hebben een theorie dat de opgeslagen ervaring op de een of andere manier aan de pluripotente stamcellen, waar uiteindelijke (ook) nieuwe hersencellen uit groeien, in de rest van het lichaam wordt overgedragen.” Het is net alsof de nieuwe hersenen gegevens overnemen van een duplicaat van de oude.
Zoals vaak in de wetenschap roepen resultaten van proeven vaak meer vragen op dan ze beantwoorden. Bijvoorbeeld de vraag wat er met het geheugen gebeurt als een lichaam een nieuw hoofd krijgt zoals een Italiaanse neuroloog onlangs voorstelde.

Bron: Futura-Sciences

 

Agent (=mens) is informatie rap kwijt

Agenten zijn al snel een groot deel van de gepresenteerde informatie en opdrachten vergeten die ze bij een briefing hebben gekregen. Dit blijkt uit een onderzoek van het Crisislab van de Radboud-universiteit.
De briefing is voor veel agenten het begin van hun dienst. Ze horen daar wat ze moeten doen en waar ze op moeten letten. In het rapport – gemaakt in opdracht van het programma Politie & Wetenschap – legt een agent uit wat er mis kan gaan als de informatie niet blijft hangen. Bij een aanhouding verzuimde hij een gevaarlijke inbraakverdachte direct in de boeien te slaan. De agent was de informatie diezelfde ochtend bij de briefing ( ‘zeer agressief en vuurwapengevaarlijk’)  straal vergeten.
De onderzoekers hielden geheugentests vlak na politiebriefings in de regio’s Brabant Zuid-Oost, Gelderland-Zuid en Drente. Ze concluderen dat de informatieoverdracht ‘zeer onbetrouwbaar’ is en doen aanbevelingen, zoals het gebruik van minder dia’s bij de presentaties. Ook aantekenboekjes kunnen helpen. Agenten die notities maakten – een minderheid – scoorden het best op de geheugentest.
Toch wil de politie niet af van de briefings. Alleen al het maken van aantekeningen helpt. Ook zijn er dit jaar informatiecentra ingericht, waarbij de agent mobiel alle relevante gegevens kan opvragen.

Bron: De Volkskrant