Rekenmodellen voor natuurbescherming negeren de factor mens

sojavelden

Er verdwijnt nogal wat tropisch regenwoud voor de verbouwing van soja

De mens is een dominante en destructieve diersoort. Toch blijkt dat onderzoekers die zich bezighouden met natuurbe-scherming rekenmodellen gebruiken waar de factor mens nauwelijks in voorkomt. Dat moet anders, vinden onderzoekersters van de universiteit van Michigan. Ze stellen voor als het om bedreigde soorten gaat realistischer modellen te gebruiken, waar de mens een factor van belang is. Lees verder

Mijnbouw in Afrika bedreigt mensapen

schadelijke effecten mijnbouw voor natuur en biodiversiteit

Winning van voor de klimaatverandering belangrijke elementen is slecht voor mensapen (afb: Jessica Junker et. al/Science)

Volgens onderzoek van, onder meer, het Duitse centrum voor biodiversit-eitsonderzoek iDiv zijn de nadelen van grondstofwinning tot op heden ernstig onderschat. Zo bedreigt de winning en zoektocht naar koper, lithium, zeldzame aarden – elementen die alle belangrijk zijn voor, ironische genoeg, de overgang naar een duurzamere toekomst – het voortbestaan van mensapen in Afrika. De strijd tegen klimaatverandering mag niet ten koste gaan van natuur en biodiversiteit, vinden de onderzoeksters. Lees verder

Effecten van helft van de mijnbouwgebieden niet (goed) onderzocht

Illegale goudwinning in Peru

Die illegale goudwinning in Los Amigos in Peru is ook vanuit de ruimte te zien (afb: NASA)

Blijmoedig worden er regelmatig allerlei prachtige, ‘groene oplossingen’ voorgesteld zonder dat er gekeken is waar de daarvoor benodigde grondstoffen vandaan moeten komen. De elektrisering van het personenverkeer (=de auto), bijvoorbeeld, zou goed zijn voor het klimaat, maar daarvoor is een onder meer gigantische hoop lithium nodig. Volgens een artikel in Nature is meer dan de helft van de mijnbouwgebieden, we praten over een gebied van 120 duizend km2, niet gedocumenteerd en dus ook niet bekend welke effecten die, ook verlaten, mijnen hebben. Lees verder

Hoe houden we winning zeldzame aarden ‘netjes’?

Zeldzame aarden

Oxides van de zeldzame aarden praseodymium, cerium, lanthaan, neodymium, samarium en gadolinium (afb: WikiMedia Commons)

Zeldzame aarden vormt een groep elementen die voor diverse toepassingen wezenlijk is, voor in elektronische toepassingen. Onze steeds stijgende honger naar dergelijke producten maakt winning onvermijdelijk, maar daarbij worden nogal onaangename stoffen gebruikt. Nu hebben Chinese onderzoekers, de grootste voorraden van die elementen komen in China voor, een alternatieve, minder vieze winningsmethode voorgesteld om die overgangsmetalen van hun ‘omgeving’ (klei) te scheiden: elektra (maar aan het eind zijn alle voorraden uitputbaar). Volgens geologe Anouk Borst van de KU Leuven een grote vooruitgang. Lees verder

VS en EU hoofdschuldigen aan milieuschade door bovenmatige grondstofwinning

Grtondstofwinning

Grondstofwinning is allesbehalve groen te noemen (afb: schaeffler.nl)

Rijke landen zijn verantwoordelijk voor 74% van het teveel aan grondstofwinning tussen 1970 en 2017, met de VS en de EU als hoofdschuldigen, zo zou een studie onder aanvoering van Jason Hickel van de Autonome Universiteit van Barcelona hebben uitgevogeld. China is echter sterk in opkomst als overgebruiker. Dat bepaalden de onderzoekers door per land te bepalen welk boven zijn eerlijke aandeel in het gebruik zat. Die overconsumptie gaat gepaard met een grote schade aan ecosystemen. Lees verder

Hoe groen is groen? Ook groene energie heeft mijnen nodig

Open mijnbouw

Voor winning van grondstoffen wordt een hoop vernield en vervuild. Op de foto een open mijn in Peru (Chuquicamata) (afb: WikiMedia Commons)

Laatst las ik in NRC Handelsblad een nogal ongegeneerde advertentie van een Duitse autofabrikant die aangaf in 2021 klimaatneutraal te zijn (althans te produceren). Dat lijkt me het resultaat van een knap stukje rekenwerk, want elke auto die die fabrikant bouwt is een aanslag op het klimaat en de grondstofvoorraden (en het milieu). We moeten verduurzamen, maar ook zogenaamd duurzame technieken kunnen niet zonder grondstoffen. Die zijn niet alleen eindig voorradig, maar winning daarvan is in feite een geweldige aanslag op de ‘gezondheid’ van de aarde. Onderzoeksters van, onder meer, de universiteit van Barcelona hebben in kaart gebracht wat de extra behoeften aan grondstoffen voor duurzame energie ons gaan kosten (en dan heb ik het niet over geld). Lees verder

“Oorlog om zeldzame aarden is al begonnen”

Grtondstofwinning

Grondstofwinning is allesbehalve groen te noemen (afb: schaeffler.nl)


Het lijkt nog steeds niet tot de botte koppen hier door te dringen dat de mens, en dan vooral de mens in de rijke landen, zijn leefgewoonten drastisch zal moeten veranderen. Het gaat niet alleen om het drastisch terugdringen van broeikasgassen, maar ook om het terugdringen van onze waanzinnige overconsumptie.. Die gaat niet alleen ten koste van de natuur en biodiversiteit, maar die is ook een behoorlijke aanslag op de grondstofvoorraden. In de jaren 70 werd een rapport van de Club van Rome (“Grenzen aan de groei”) uitgebracht over de eindigheid van grondstofvoorraden, maar daar heeft de rijke aardbewoner weinig van geleerd. De Franse journalist Guillaume Pitron schreef in 2018 La guerre des métaux rares (Oorlog om de zeldzame metalen), We putten de aarde niet alleen biologisch uit, maar ook wat betreft grondstoffen en vroeg of laat leidt dat tot oorlog.
Lees verder

De personenauto is materiaalverspilling (en veel meer ellende…)

Materiaalterugwinning

Terugwinning van veel elementen is bedroevend laag (afb: UNEP-rapport)

De auto, het zij nog meer eens gezegd, is in vele opzichten een wanproduct. Toch wordt er maar zelden gekeken naar de lange lijst van negatieve eigenschappen van de heilige koe (en zeker niet door politici) . Een van die vele negatieve eigenschappen is de materiaalverspilling die de personenauto veroorzaakt en de energieverspilling die daarmee gepaard gaat (zowel met de productie van de materialen als het in beweging houden van dat overmatig zware vervoermiddel). Een auto is gemiddeld zo’n 1100 kg zwaar en die kilo’s worden gebruikt om gemiddeld iets meer dan een mens te vervoeren (zeg 80 kg organisch materiaal). Op de wereld rijden zo’n 1,4 miljard auto’s rond. Tel uit je winst. Lees verder

Groot reservoir van helium ontdekt

De hedendaagse zeppelins van Lockheed Martin vliegen met helium

De hedendaagse zeppelins van Lockheed Martin vliegen met helium

Helium is een veelgebruikt edelgas en daardoor schaars. Het komt dus goed uit dat er in Tanzania een groot reservoir is ontdekt, dat ook daadwerkelijk is te winnen. De ‘heliumcrisis’, waarvoor onder meer Nobelprijswinnaar Robert Richardson al jaren waarschuwt, lijkt voorlopig afgewend.
Lees verder

“Laat fossiele brandstoffen lekker in de bodem”

Temperatuur in 2014

De afwijkingen van het gemiddelde gemeten tussen 1981 en 2010 (afb: Japanse weerkundige dienst)

Het is eind vorig jaar al verkondigd en de eerste ‘ruwe’ berekeningen ondersteunen die conclusie: het vorig jaar was het warmste jaar sinds het begin van de systematische temperatuurmetingen. Tot die, voorlopige, conclusie is het Japanse KNMI gekomen. Tegen deze achtergrond lijkt de oproep van Britse onderzoekers logisch om de fossiele voorraden voor een belangrijk deel de fossiele voorraden te laten. Er zit nog veel kolen, olie en gas in grond en diepe oceaan en volgens de onderzoekers van het Univesity College in Londen zou het benutten van die voorraden alle pogingen de stijging van de aardtemperatuur beneden de 2 graden te houden deerlijk doen sneven. Dit jaar komt dan nog eens El Niño langs, die, normaal gesproken, de zaken nog iets warmer maakt.
Lees verder