Verbranding uitgediende satellieten slecht voor ozonlaag

KNMI-Ozonlaag in oktober 2010

Het ‘ozongat’ is nog steeds aanwezig (1 oktober 2010) (afb: KNMI)

Er draaien steeds meer satellieten rond de aarde en dat is niet per se goed nieuws, want die duizenden satellieten raken steeds sneller ‘versleten’. Dan worden ze afgedankt en verbranden op weg naar beneden. Dat heeft gevolgen voor de aardatmosfeer. Zo raakt de ozonlaag aangetast, die aardbewoners beschermt tegen al te agressief uv-licht. Lees verder

Gat in de onzonlaag gaat maar niet weg

gat ozonlaag september 2021

Het gat op 15 september 2021 (afb: Copernicus)

Jarenlang konden we horen dat de mens tijdige en succesvol het gat in de ozonlaag had gedicht door het verbod van bepaalde drijfgassen (cfk’s), maar de laatste jaren leek het minder goed te gaan met dat ‘gat’. Onderzoeksters denken dat de gehalogeneerde drijfgassen niet de oorzaak zijn voor dat ‘gat’ boven de Zuidpool. Lees verder

Is het herstel van de ozonlaag echt op de goede weg?

Al een aantal jaren lees en hoor je over het beruchte gat in de ozonlaag, vooral, boven de Zuidpool wisselende berichten. Nu wordt weer gemeld door de groep wetenschappers die het herstel in de gaten houdt dat ‘we op de goede weg zijn’. Dat gat werd vooral veroorzaakt door drijfgassen als cfk’s. In 1987 werd in Montréal een opmerkelijk akkoord gesloten (in feite een voorloper van het Klimaatakkoord) om die drijfgassen te verbieden. Lees verder

‘Ozonveilige’ alternatieven vervuilen voedsel en water

Afbraakproducten van ozonveilige alternatieven

De gemeten concentraties van de afbraakproducten van PFCA’s op twee plaatsen op de Noordpool. TFA is trifluorazijnzuur (afb: Cora Young et.al)

Eind jaren 80 werden de koelmiddelen, de chloorfluorkoolwaterstoffen (cfk’s), die de ozonlaag aantastten wereldwijd verboden. Nu lijkt het er op dat de alternatieve stoffen, althans afbraakproducten daarvan, ons voedsel en het water vervuilen tot aan de Noordpool aan toe, zo constateerden onderzoekers van de universiteit van York (Can) en een Canadese klimaatorganisatie. Hebben we weer eens de duivel met Beëlzebub uitgedreven?
Lees verder

Cfk-ban in ’87 verminderde aardopwarming met 1°C

Het effect cfk-ban op aardopwarming

Het (berekende) temperend effect van cfk-ban op de aardopwarming (afb: ERL)

Je zou kunnen zeggen dat het Montréalprotocol een voorloper is van het nu veelbediscussieerde klimaatakkoord. Het verschil is dat dat oude akkoord, grosso modo, wél werd nageleefd en zo langzamerhand zou het in de ban doen van chloorfluorkoolwaterstoffen (cfk’s) hebben geleid tot een (traag) herstel van de, door die stoffen, aangetaste ozonlaag (al zijn niet alle berichten positief). Nu hebben onderzoekers uitgevogeld dat die maatregel een belangrijk neveneffect had: de vertraging van de aardopwarming. Cfk’s zijn heftige en persistente broeikasgassen. Lees verder

Koelkast met vervormbare kristallen zou goed voor klimaat zijn

Barocalorisch effect zorgt voor vaste koelstoffen

Het barocalorisch effect zorgt voor koeling als de druk van de plastische kristallen wordt gehsald (afb: imr)

Koeling kost veel energie. Wereldwijd zouden koelsystemen verantwoordelijk zijn voor een kwart tot een derde van de stroombehoefte. Cruciaal daarbij is het gebruik van koelvloeistoffen (HFK’s). Dat zijn echter heftige broeikasgassen. Een koelkast met vervormbare kristallen zou een alternatief denken Chinese onderzoekers. Truc is dat sommige stoffen onder druk afkoelen (het zogeheten barocalorisch effect). Lees verder

Onderzoekers waarschuwen voor nieuwe dreiging ozonlaag

'Nieuwe' bedreigers ozonlaag

De ‘nieuwe’ bedreigers van de ozonlaag (afb: univ. van Leeds)

Dat gat in de ozonlaag, dat hebben we nu toch wel gehad, moeten we met zijn allen gedacht hebben. Het duurt even voordat die ozonlaag zich in de stratosfeer heeft hersteld nu we geen nare chloorfluorkoolwaterstoffen (cfk’s) meer gebruiken als koelmiddel in koelinstallaties en koelkasten. Mooi werk, maar een stel onderzoekers van de universiteit van Leeds (GB) gooit roet in het eten. Bepaalde halogeenverbindingen van natuurlijke en industriële oorsprong, blijken ook niet goed voor de ozonlaag. Met name de ‘opmars’ van het antropogene dichloormethaan is zorgelijk, vinden de onderzoekers.
Lees verder