Zwarte dood zou ons afweersysteem vorm hebben gegeven

Pest-DNA

Het DNA kwam uit de tanden van de ‘proefpersonen’ (afb: Matt Clarke/McMaster University)

De Zwarte Dood ( de pestepidemie in de 14de eeuw) zou een belangrijk aandeel hebben geleverd aan de manier waarop ons afweersysteem reageert op ziektes. Dat concluderen onderzoekers aan de hand van bestudering van oud DNA van slachtoffers en overlevenden van de pest. Lees verder

Jacht op ivoor leidt tot verlies slagtanden olifanten

Olifantenbul

Een olifantenbul (uiteraard) met slagtanden

Het lijkt er op of de evolutie zich razendsnel kan voltrekken. Olifanten zouden in Mozambique door de selectieve jacht op olifanten met slagtanden hun ivoren wapens ‘verliezen’. Er blijken daar steeds meer vrouwtjes geboren te worden zonder slagtanden. Dat zou gevolgen kunnen hebben voor het herstel van het olifantenbestand in dat land. Lees verder

“Groepsimmuniteit voor coronavirus waarschijnlijk onmogelijk”

Coronapatiënt op intensieve zorg

Coronapatiënt op intensieve zorg (afb: de Morgen)

Het hele idee in deze coronatijden is dat op een gegeven moment een groepsimmuniteit ontstaat voor het coronavirus (SARS-CoV-2 en eventuele varianten), maar volgens een artikel in het eerbiedwaardige blad Nature is die groepsimmunitiet waarschijnlijk onmogelijk te bereiken. Het geeft daar argumenten voor. Lees verder

Te veel hygiëne is slecht voor de gezondheid

babycrêcheNa de hereniging van West- en Oost-Duitsland verbaasden onderzoekers zich er over dat in Oost-Duitsland veel minder mensen astma hadden dan in het qua milieu veel schonere West-Duitsland. Te veel hygiëne bleek slecht te zijn voor de gezondheid: het afweersysteem blijft dan te vaak het antwoord schuldig op nieuwe bedreigingen. Iets soortgelijks zou zich ook voordoen op het gebied van (bloed)kanker. Kinderen die op steriele wijze opgroeien zouden meer kans op leukemie (bloedkanker) hebben dan kinderen die onder minder propere omstandigheden opgroeien, aldus de Britse onderzoeker Mel Greaves van het Britse Kankerinstituut. Lees verder

Kanker toch een kwestie van pech (=celdelingsfouten) hebben

De kans om kanker te krijgen vooral afhankelijk van pech (=celdelingsfouten)

Erfelijkheid, celdeling of omgeving kunnen oorzaak kanker zijn. Celdeling (‘random’) zou de belangrijkste factor zijn. Vreemd is dan dat die ‘botte pech’ bij de hersens zo hoog scoort, waar cellen nauwelijks delen. Darmkanker (CR) komt wel vaker voor dan hersenkanker. Erfelijkheid zou maar een heel bescheiden rol spelen. (afb: Science)

Kanker is (vooral) een kwestie van botte pech. Nee, kanker is vermijdbaar. De strijd lijkt nog niet gestreden, want nu komen de botte-pech-onderzoekers op basis van een uitgebreidere analyse van onderzoeksgegevens weer tot de conclusie dat kanker vooral een gevolg is van pech. Celdelingsfouten zouden verantwoordelijk zijn voor tweederde van de kankermutaties, meer dan omgeving & leefstijl of erfelijkheid. Lees verder

Zijn Neanderthalers in rook opgegaan?

Konden Neanderthalers niet tegen rook?

Konden Neanderthalers niet tegen rook?

Er zijn al vele theorieën geopperd waarom de aan de Homo Sapiens verwante Neanderthalers en Denisovanen zo’n 25 000 jaar geleden zijn uitgestorven.  Daar komt, waarschijnlijk, een nieuwe theorie bij: ze kunnnen ten onder zijn gegaan doordat ze niet tegen rook konden. De Homo Sapiens zou een mutatie hebben gehad die hem/haar ongevoelig zou hebben gemaakt voor rook. Daarmee leverde de moderne mens overigens wel meteen zijn gevoeligheid in voor kankerverwekkende stoffen die in rook aanwezig zijn. Lees verder

Zelfzuchtige mitochondriën als ziektebronnen

Fouten in mitochondriaal DNA

Fouten in mitochondriaal DNA worden geassocieerd met nogal wat ziektes (afb: Wiki Commons)

Mitochondriën, de krachtcentrales van de cel, schijnen zich steeds vaker te ontpoppen als aanstichters van ziektes en lijken zelfs de hand te hebben in het verouderingsproces. Nu hebben onderzoekers van de Amerikaanse Vanderbilt-universiteit gevonden dat zelfzuchtige mitochondriën, die een eigen DNA hebben (mtDNA), een rol spelen bij het ontstaan van diverse ziektes. Ze achterhaalden hoe die egoïstische organellen regelmechanismes weten te omzeilen.
Lees verder

Honderden medicijnen getest op kweek kankercellen

Longkankercellen

Longkankercellen

Onderzoekers van, onder veel meer, het Nederlands Kankerinstituut, hebben zo’n 265 medicijnen, al toegepast of nog in ontwikkeling, die worden gebruikt of ontwikkeld voor de behandeling van kanker, getest op kweken van kankercellen. De cellen waren afkomstig van zo’n elfhonderd tumoren van nagenoeg alle kankersoorten. Op die manier probeerden ze te achterhalen hoe effectief die middelen zijn, maar bovendien lanceerden ze daarmee een methode die zou kunnen worden gebruikt bij persoonsgerichte medicatie. Het onderzoek bevestigden inmiddels opgebouwde kennis over mutaties en kanker, maar leverden toch ook nieuwe verbanden op. Lees verder

Genen zeggen niet alles (of toch wel?)

Reageerbuisje in de hand

DNA-tests

Veel wat te maken heeft met leven en dood en alles wat daar tussen zit is nog steeds een mysterie voor ons. Iemand die bepaalde genetische afwijkingen heeft zou een bij die mutatie behorende ziekte moeten krijgen, maar in een grootscheeps onderzoek, waarin zo’n 600 000 genomen (mv van genoom) zijn afgelezen blijkt dat zo’n dertien genomen mutaties vertonen die horen bij ernstige ziektes, maar de ‘getroffenen’ hadden nergens last van. Tenminste, dat zou blijken uit de gegevens. De dertien ‘onaanraakbaren’ zijn zoek. Lees verder

Vitamine C toch een kankermedicijn (?)

PET-scan van longkanker

Een PET-scan toont de naar het energierijke glucose hongerende kankercellen in de longen (afb: Du Cane Medical Imaging/Science Source)

Tientallen jaren geleden was Nobelprijswinnaar Linus Pauling zo fanatiek de mogelijkheden van (grote hoeveelheden) vitamine C als allesmedicijn aan te prijzen, dat de wereld dacht dat de grote geleerde gek was geworden. Nu lijkt hij toch enigszins gelijk te krijgen, bij kanker dan en bij muizen. Vitamine C bleek in staat bij muizen kankercellen met een kankerverwekkende mutatie te doden en daarmee de groei van de tumor af te remmen. “Dit zou het antwoord op de vraag kunnen worden waar iedereen naar zoekt”, zegt moleculair bioloog Channing Der van de universiteit van Noord-Carolina. Lees verder