Tag archieven: standaardmodel

Het heelal doet maar wat, lijkt het of we begrijpen het niet

Geplaatst op door
Beantwoorden
James Webb-ruimteteleskoop

De James Webb-ruimteteleskoop (afb: Wikimedia Commons)

Het heelal is oneindig, maar toch dijt het uit. Waarin, vraag je je dan af. Wat is er buiten de oneindigheid? Dat mag je niet vragen, heb ik me ooit laten vertellen. Nee? Nicole Granucci van de Quinnipiacuniver-siteit probeert het uit te leggen, maar uit haar verhaal kan ik niet meer opmaken dan dat het mogelijk is dat er meer heelallen bestaan, een multiversum. Welke krachten zorgen ervoor dat al die sterrenstelsels zich tegen de zwaartekracht in naar ‘buiten’ bewegen of zit het toch heel anders? Lees verder →

Higgsboson tien jaar geleden ontdekt maar nog veel open vragen

Geplaatst op door
Beantwoorden
Proton/proton-botsing

De proton/proton-botsing waaruit het bestaan van het Higgs-deeltje kon worden afgeleid (foto: CERN)

Tien jaar geleden werd het Higgsdeeltje voor het eerst waargenomen. Dat zou zorgen voor de massa van materie. In de tussentijd hebben vooral onderzoekers rond de grote hadronbotser (LHC) dit boson aan een nadere inspectie onderworpen. Een van de grote vragen was of het deeltje netjes volgens de theorie met andere deeltjes wisselwerkt. Met krachtdeeltjes als fotonen, W- en Z-bosonen was geconstateerd bij de ontdekking, gebeurt dat al. In 2016 lukte het met materiedeeltjes als quarks en leptonen. In 2018 werd ook de wisselwerking met de topquark vastgesteld. Toch zijn lang niet alle vragen beantwoord. Lees verder →

Wat een schok (voor deeltjesfysici): de W-boson is te zwaar

Geplaatst op door
Beantwoorden
Standaardmodel elementaire deeltjes

Standaardmodel der elementaire deeltjes (afb: WikiMedia Commons)

Het W-boson lijkt zwaarder te zijn dan volgens de heersende theorie is toegestaan. Als die meting klopt dat hebben deeltjesfysici een groot probleem en moeten op zoek naar een nieuwe theorie over elementaire deeltjes. Lees verder →

Is de natuurkunde aan een nieuwe ‘versie’ toe?

Geplaatst op door
Beantwoorden

Versneller Fermilab

Versneller Fermilab (afb: CERN)

Het is heel betreurenswaardig, maar deeltjesfysica heeft me nooit kunnen bekoren. Ik, een leek ook op dit terrein, kreeg steeds de indruk dat ze daar met legoblokjes speelden, die bij nader beschouwing toch uit verschillende deeltjes bleken te bestaan. Die deeltjes konden ook ineens weer verdwijnen of nagenoeg onzichtbaar zijn (neutrino’s). Is dat nog wetenschap of hebben hier te maken met een hogere vorm van gokkunde? Nu zijn de deeltjesnatuurkundigen weer in rep en roer: de oude natuurkunde heeft afgedaan. Of niet, daar zijn de scribenten over dit onderwerp het niet over eens. Lees verder →

Kan een machine de theorie-van-alles ‘bedenken’?

Geplaatst op door
Beantwoorden
Albert Einstein en de zwaartekrachtgolven

Albert Einstein zag wetenschap nog vooral als menselijk bedrijf…

Al langer denken de geleerden dat er een theorie moet zijn die alles met elkaar verknoopt en verklaart: de theorie van alles. Voorlopig heeft nog niemand die bedacht, maar zouden intelligente machines dat kunnen? Dat zou ooit wel een kunnen gebeuren, maar voorlopig is het nog niet zover, denken mensen die denken er verstand van te hebben.
Lees verder →

In een keer vijf grote natuurkundeproblemen opgelost (?)

Geplaatst op door
Beantwoorden

Natuurkundeproblemen opgelost met uitgebreid StandaardmodelDat is niet slecht. Vijf grote, fundamentele natuurkundeproblemen lijken in een keer opgelost (pdf-bestand) met een uitgebreid standaardmodel. Dat model van Guillermo Ballesteros van de universiteit van Parijs-Saclay en medemodelleurs zou een verklaring hebben hoe donkere materie, neutrino-oscillaties, baryogenese (het ontstaan van materie), kosmologische inflatie en het CP-probleemat in sterke wisselwerking in elkaar zitten. Ik ben een leek op vele terreinen, maar van de meeste van deze fundamentele natuurkundeproblemen had ik nog nooit gehoord. Tot vandaag. Lees verder →

Twijfel aan de ontdekking van het Higgs-deeltje

Geplaatst op door
Beantwoorden

Higgsdeeltje

Simulatie van het hypothetische verval van een higgsdeeltje.


De vorig jaar met veel bombarie bekend gemaakte ontdekking van het zo lang gezochte Higgs-deeltje (of eigenlijk Brout-Englert-Higgs-deeltje, vernoemd naar voorspellers Peter Higgs, François Englert en Robert Brout) staat weer op losse schroeven. Een internationale onderzoeksgroep spreekt dat niet direct tegen, maar laat ook de mogelijkheid open dat het om een ander deeltje gaat. “De gegevens van het CERN worden algemeen aanvaard als bewijs dat het ook het Higgs-deeltje is”, zegt onderzoeker Mads Toudal Frandsen van de universiteit van Zuid-Denemarken. “Het Higgs-deeltje kan die gegevens verklaren, maar er zijn ook andere verklaringen mogelijk. We krijgen die gegevens ook met andere deeltjes.” Lees verder →

Wat is een Higgs-deeltje? Geen idee. Je wint er een prijs mee.

Geplaatst op door
Beantwoorden

In de natuurkunde, maar ook in de gewonemensenwereld, is grote opwinding ontstaan toen vorig jaar bleek dat het, door François Englert en Robert Brout, voorspelde ‘massadeeltje’ ook daadwerkelijk bestond of, tenminste, daar had het alle schijn van. Er verschenen artikelen in kranten en tijdschriften

Proton/proton-botsing

De proton/proton-botsing waaruit het bestaan van het Higgs-deeltje kon worden afgeleid (foto: CERN)

over wat dat nu eigenlijk voor een deeltje is. Pogingen om dat aan simpele zielen als ikzelf ben uit te leggen mislukten jammerlijk. Ik begreep en begrijp er geen zak van. Met dat deeltje werd ook het Higgs-veld van stal gehaald. Daar kon ik nog wel iets bij voorstellen: een soort groot net dat de beweging van deeltjes vertraagt. Die vertraging noemen we dan massa. Zoiets, maar wat is dan toch dat verdomde Higgs-deeltje?  Lees verder →